Bogusław Miedziński
Bogusław Miedziński, pseud. Bogusław, Andrzej Świtek, Stanisław Zaleski[1]. (ur. 22 marca 1891 w Miastkowie Kościelnym, zm. 8 maja 1972 w Londynie) – podpułkownik piechoty Wojska Polskiego, żołnierz wywiadu wojskowego, polityk i dziennikarz, poseł na Sejm I, II, III i IV kadencji, minister w rządzie Józefa Piłsudskiego i Kazimierza Bartla, wicemarszałek Sejmu, senator V kadencji i Marszałek Senatu II RP, wolnomularz[2], członek Prezydium Rady Naczelnej Obozu Zjednoczenia Narodowego w 1939 roku[3].
| |
| Data i miejsce urodzenia |
22 marca 1891 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
8 maja 1972 |
| Marszałek Senatu Rzeczypospolitej Polskiej | |
| Okres |
od 28 listopada 1938 |
| Przynależność polityczna | |
| Poprzednik | |
| Odznaczenia | |
        
| |
Życiorys
edytujUrodził się w rodzinie oficjalisty dworskiego. Uczęszczał do gimnazjum w Siedlcach, gdzie uzyskał maturę. W latach 1910–1912 studiował na Wydziale Chemii Politechniki Lwowskiej, a w latach 1912–1914 na Studium Rolniczym UJ. Uczestniczył w strajku szkolnym we Lwowie w 1905, należał do organizacji „Życie” i „Płomień”, od 1906 uczestniczył w akcjach Organizacji Bojowej PPS w Siedlcach, w 1907 zaś przyjęty został do PPS – Frakcji Rewolucyjnej. Od 1910 należał do Związku Walki Czynnej i Związku Strzeleckiego.
Po wybuchu I wojny światowej był jednym ze współorganizatorów i dowódców Polskiej Organizacji Wojskowej: do stycznia 1915 stał na czele okręgu siedleckiego POW, od maja do września 1915 był komendantem okręgu warszawskiego POW i członkiem Komendy Naczelnej POW. Pod koniec września 1915 przeniesiony został do służby w I Brygadzie, gdzie najpierw dowodził plutonem w VI batalionie 1 pułku piechoty Legionów, a potem był adiutantem tego batalionu. 1 kwietnia 1916 awansowany został na chorążego. Odkomenderowany do POW 6 czerwca 1916, był adiutantem Komendy Naczelnej POW, wiosną 1917 został II zastępcą adiutanta naczelnego POW w Warszawie, wkrótce potem objął KN POW nr 4, a w lecie wszedł w skład „Organizacji A”. Był pracownikiem Biura Komisji Wojskowej Tymczasowej Rady Stanu[4]. Od lutego do lipca 1918 kierował KN nr 3 POW (tereny Rosji, Białorusi i Ukrainy). W październiku 1918 został referentem politycznym w Sztabie Komendy POW.
Okres II RP
edytujBrał udział w tworzeniu Tymczasowego Rządu Ludowego Republiki Polskiej w Lublinie w listopadzie 1918, w grudniu został referentem politycznym w Sztabie Dowództwa Okręgu Generalnego „Kielce” w Kielcach, w kwietniu 1919 szefem Sekcji Politycznej Sztabu Generalnego WP. W lipcu 1919 został szefem Departamentu II MSWojsk., a potem Oddziału II Sztabu Generalnego. W październiku 1920 został oficerem do szczególnych poruczeń w gabinecie ministra spraw wojskowych, a 1 stycznia 1922 zastępcą generalnego adiutanta Naczelnego Wodza. Był jednym z najbardziej zaufanych współpracowników Józefa Piłsudskiego, a w latach 1937–1938 Edwarda Śmigłego-Rydza. Jako szef „dwójki” i wiceminister, ppłk Bogusław Miedziński, za przyzwoleniem Piłsudskiego, podjął decyzję o wybuchu III powstania śląskiego w dniu 3 maja 1921 r.[5] 3 maja 1922 zweryfikowany został w stopniu podpułkownika ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 w korpusie oficerów zawodowych piechoty. W 1932 z tym samym starszeństwem zajmował 1 lokatę. Pozostawał wówczas w stanie nieczynnym. Wszedł do Sejmu z listy PSL „Piast” w 1922, a po rozłamie przeszedł do PSL „Wyzwolenie” i jego członkiem pozostawał do stycznia 1927. W latach 1923–1926 prowadził aktywną działalność polityczną na łamach „Kuriera Porannego” oraz „Głosu Prawdy”.
Od 20 stycznia 1927 do 13 kwietnia 1929 był ministrem poczt i telegrafów, z którego to stanowiska został odwołany w związku ze stwierdzonymi przez NIK defraudacjami w trakcie budowy gmachu Poczty Głównej w Gdyni. Nadużyć dokonywał protegowany przez Miedzińskiego na stanowisko dyrektora budowy, jego szkolny kolega, który już wcześniej dał się poznać jako oszust i szantażysta. Afera zastopowała polityczna karierę Miedzińskiego za życia Piłsudskiego[6]. Józef Piłsudski uznał po tej aferze, że Miedziński do polityki się nie nadaje[7].
Od 1929 do 28 listopada 1938[8] redagował dziennik „Gazeta Polska”. Właśnie Miedzińskiemu udzielił Piłsudski cyklu wywiadów w latach 1928–1930 podczas kulminacji walki politycznej obozu rządowego z Centrolewem. W 1934 przejął koncern Prasa Polska SA, który w lutym 1935 przekształcił w koncern Dom Prasy SA. Posiadał też znaczne wpływy w innych koncernach prasowych.
Wszedł do Sejmu II, III i IV kadencji (1928–1938) z ramienia BBWR, był wicemarszałkiem Sejmu w latach 1935–1938, senatorem z nominacji Prezydenta RP i Marszałkiem Senatu w latach 1938–1939. Należał do współautorów deklaracji politycznej Obozu Zjednoczenia Narodowego. Zwolennik emigracji Żydów z Polski[9].
W okresie II RP został osadnikiem wojskowym w kolonii Lachowszczyzna (osada Suchowszczyzna, gmina Wysokie Litewskie)[10].
Od września 1939, aż do śmierci, przebywał na emigracji, od 1941 na terenie Afryki Południowej, od 1947 w Anglii. Został pochowany na Cmentarzu South Ealing w Londynie (10 CDD)[11].
Życie prywatne
edytujJego żoną była Janina z domu Stein, przed 1914 działająca we lwowskiej organizacji „Promień”[12].
Ordery i odznaczenia
edytuj- polskie
- Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari nr 4933 (1921)[13],
- Krzyż Niepodległości z Mieczami (6 czerwca 1931)[14],
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (2 maja 1922)[15],
- Krzyż Walecznych (czterokrotnie),
- Krzyż na Śląskiej Wstędze Waleczności i Zasługi,
- Złoty Wawrzyn Akademicki (5 listopada 1935)[16],
- Złota Odznaka Honorowa L.O.P.P. I stopnia[17],
- zagraniczne
- Medal za Waleczność (Austro-Węgry),
- Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Zasługi (Węgry)[18].
Publikacje
edytuj- Polityka wschodnia Piłsudskiego, „Zeszyty Historyczne”, nr 31 (1975), s. 3–45 (wydane pośmiertnie na podstawie materiałów autora).
Przypisy
edytuj- ↑ Janina Chodera, Feliks Kiryk (red.), Słownik biograficzny historii Polski. T. 2: L-Ż, Wrocław [etc.]: Zakład Narodowy im. Ossolińskich. Wydawnictwo, 2005, s. 961, ISBN 978-83-04-04692-4 [dostęp 2023-09-28].
- ↑ Przemysław Waingertner: Mason ofiarny. wprost.pl. [dostęp 2011-01-21].
- ↑ Rocznik Polityczny i Gospodarczy 1939, Warszawa 1939, s. 72.
- ↑ Włodzimierz Suleja, Tymczasowa Rada Stanu, Warszawa 1998, s. 22.
- ↑ W. Dąbrowski, Trzecie Powstanie Śląskie, 1973.
- ↑ Monika Piątkowska „Życie przestępcze w przedwojennej Polsce” Wydawnictwo Naukowe PWN 2012, ISBN 978-83-01-17232-9, s. 265–271.
- ↑ Andrzej Krajewski, Przy uchu Komendanta, Dziennik Gazeta Prawna 96/2018, str. A28.
- ↑ Senator pułk. Bogusław Miedziński zwolniony ze stanowiska nacz. redaktora „Gazety Polskiej”. „Gazeta Lwowska”, s. 1, nr 272 z 30 listopada 1938.
- ↑ Dziennik Gazeta Prawna 147/2015 „11 stycznia 1937 r, w Sejmie stwierdził „Osobiście bardzo lubię Duńczyków, ale gdybym miał ich w Polsce 3 mln, to bym Boga prosił aby ich jak najprędzej zabrał.”.
- ↑ Osadnicy wojskowi – lista kompletna. kresy.genealodzy.pl. s. 128. [dostęp 2015-04-05].
- ↑ Opracowanie stanu zachowania grobów rządowych w Wielkiej Brytanii [online], Fundacja "Pomoc Polakom na Wschodzie" im. Jana Olszewskiego [dostęp 2023-04-17] (pol.).
- ↑ Edmund Semil. „Promieniści” we Lwowie. „Niepodległość”. Tom 15, s. 357, 1937.
- ↑ Dekret Wodza Naczelnego L. 3423 z 1921 r. (Dziennik Personalny z 1921 r. Nr 43, s. 1722).
- ↑ M.P. z 1931 r. nr 132, poz. 199 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
- ↑ Order Odrodzenia Polski. Trzechlecie pierwszej kapituły 1921–1924. Warszawa: Prezydium Rady Ministrów, 1926, s. 27.
- ↑ M.P. z 1935 r. nr 257, poz. 305 „za krasomówstwo”.
- ↑ Piętnastolecie L.O.P.P.. Warszawa: Wydawnictwo Zarządu Głównego Ligi Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej, 1938, s. 286.
- ↑ Wiesław Jurkowski. Bogusław Miedziński. „Przegląd Bezpieczeństwa Wewnętrznego”. nr 5 (3), s. 231, 2011. ABW.
Bibliografia
edytuj- Lista starszeństwa oficerów Legionów Polskich w dniu oddania Legionów Polskich Wojsku Polskiemu (12 kwietnia 1917), Warszawa 1917, s. 27.
- Rocznik Oficerski 1924, Ministerstwo Spraw Wojskowych, Oddział V Sztabu Generalnego Wojska Polskiego, Warszawa 1924, s. 342.
- Rocznik Oficerski 1932, Biuro Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych, Warszawa 1932, s. 19.