Buldog angielski
Buldog angielski – rasa psa zaliczana do grupy molosów, wyhodowana w XVIII wieku w Anglii, użytkowana jako pies do towarzystwa i odstraszający. Typ dogowaty[2].
 Buldog angielski (champion) podczas wystawy krajowej psów rasowych w Raciborzu | |
| Inne nazwy |
ang. british bulldog, english bulldog |
|---|---|
| Kraj pochodzenia | |
| Wymiary | |
| Wysokość |
ok. 40 cm |
| Masa | |
| Klasyfikacja | |
| FCI |
Grupa II, sekcja 2, |
| AKC |
Non-sporting |
| ANKC |
Grupa 7 – (Non-Sporting) |
| CKC |
Grupa 6 – (Non-sporting) |
| KC(UK) |
Utility |
| NZKC |
Non-sporting |
| UKC |
Grupa 8 – Companion Dog |
| Wzorce rasy | |
Rys historyczny
edytuj
Buldogi angielskie to stara rasa wywodząca się z linii buldogów. Buldogi wyodrębniły się z mastifów około 1100 lat temu.
Na początku XVIII wieku w Anglii, w wyniku krzyżówek powstała ta rasa, niepodobna wyglądem do dawnego buldoga i spełniająca inne zadania. Od połowy XIX wieku sylwetka buldoga angielskiego uległa znacznej zmianie, upodabniając się do obecnego wzorca. Buldog stał się znacznie wyższy, szerszy, masywniejszy, o dużej głowie, zachowując krótką kufę z odkładającymi się do tyłu uszami w tzw. płatek róży. Z czasem zaczęto też odchodzić od fałd skórnych, pozostawiając tylko jedną, za nosem.
Klasyfikacja FCI
edytujW klasyfikacji FCI rasa ta została zaliczona do grupy II – Pinczery, sznaucery, molosy i szwajcarskie psy do bydła, sekcja 2.1 – Molosy typu mastifa[3]. Psy tej rasy nie podlegają próbom pracy[1].
Wygląd
edytujBudowa
edytuj
Dość duży, masywny pies, o skróconej kufie, z małą fałdą nosową, i wysuniętej trufli nosowej poza linię fałdy. Z natury odważny, ciekawski, otwarty, choć wygląd może wydawać się groźny, z natury buldogi są łagodne i przyjacielskie wobec ludzi i innych zwierząt.
Szata i umaszczenie
edytujSierść: Delikatna, krótka, przylegająca i gładka (wrażenie twardości spowodowane jest tylko krótkością i zwartością sierści), nie szorstka. Jednolita lub z maską, zawsze czysta i lśniąca. Odcienie: pręgowana, czerwona w rozmaitych odcieniach, płowa itp. Łaciata: każdy z tych kolorów w postaci łat na białym tle. Maść czarna, czarna podpalana, cielista jest wysoce niepożądana.
Sport i zabawa
edytujBuldog nie jest psem pracującym, jednak coraz częściej zdarzają się osobniki wysoce odporne na warunki atmosferyczne oraz wysiłek. Poprzez skróconą kufę i krępą budowę ciała, psy tej rasy dość często mają problemy z oddychaniem przy wysokich temperaturach, niezalecane jest spacerowanie z takim psem w czasie upalnego lata. W czasie zabawy to właściciel powinien ustalić limit igraszek – psy tej rasy z powodu szczerych chęci i wielkiego zaangażowania w zabawę, po prostu się zapominają, i nie zważając na swoje zmęczenie kontynuują zabawę, która może zakończyć się przykrym incydentem. Dość często w czasie zabawy zapominają o delikatności i wyczuciu, dlatego ważnym jest by to właściciel psa wyznaczał granice zabawy.
Wrażenie ogólne
edytujKrótkowłosy, dość przysadzisty, raczej nisko-nożny, mocny, o dobrze rozbudowanym, zwartym tułowiu. Głowa stosunkowo duża w proporcji do wielkości psa, ale ani ona, ani żadna inna partia ciała nie zakłócają ogólnej harmonii, nie dają wrażenia deformacji, ani nie wpływają na sprawność ruchu. Kufa stosunkowo krótka, szeroka, tępa i lekko, ale nie przesadnie zadarta. Tułów stosunkowo krótki, zwarty, jakakolwiek nadwaga niepożądana. Kończyny mocne, masywne, krzepkie. Zad wysoki i mocny. Wszelkie objawy trudności w oddychaniu w najwyższym stopniu niepożądane.
Zachowanie i charakter
edytujBuldog angielski jest psem wesołym, z natury łagodnym, spokojnym i kochającym właściciela. Zdarzają się jednak osobniki pobudliwe i nerwowe. Bywa on również wyjątkowo cierpliwy i kochającym dzieci psem domowym, niestety dość często nie zdającym sobie sprawy ze swojej siły i masy. Są czujne, nie wymagają zbyt dużo ruchu i z reguły nie są hałaśliwe. Bywają dominujące i wymagające stanowczego traktowania ze strony właściciela, jednak nie może być to bicie czy szarpanie, ponieważ na agresję bez wahania buldog odpowie agresją.
Zdrowie i pielęgnacja
edytujRasa z grupy psów brachycefalicznych (z krótkim, spłaszczonym pyskiem), narażona na wiele dziedzicznych chorób, wśród których najczęstsze to schorzenia układu mięśniowo-szkieletowego, kamica pęcherza moczowego, atopowe zapalenie skóry i alergie skórne, choroby oczu[4]. Okolice oczu i fałdy na nosie, oraz odbytu wymagają regularnej pielęgnacji – buldog poprzez swoją krótką i zwartą sylwetkę nie jest w stanie sam wykonać sobie toalety okolic intymnych, do właściciela należy zadbanie także o te rejony ciała.
Dysplazja stawu biodrowego dotyka 72% buldogów angielskich według Orthopedic Foundation for Animals. Jest to pierwsza ze 173 przebadanych ras, która najczęściej zapada na tę chorobę[5].
W 2016 roku Brytyjskie Stowarzyszenie Weterynaryjne opublikowało list otwarty, w którym zaapelowało, aby ze względu na obciążenia chorobami nie podejmować pochopnie decyzji o zakupie psów tej rasy[6].
W 2022 roku Norwegia - z powodu naruszania ustawy o dobrostanie zwierząt - zakazała hodowli psów tej rasy, ponieważ przyczynia się do ich problemów zdrowotnych[7][8].
W czerwcu 2022 roku eksperci londyńskiego Royal Veterinary College zaapelowali, by powstrzymać się od hodowli i kupowania buldogów angielskich z powodu poważnych problemów zdrowotnych, które dotykają psy tej rasy. Wskazali, że przesadnie krótki pysk, wystająca dolna szczęka i krępy kształt ciała powodują problemy z oddychaniem, choroby skóry i uszu oraz choroby oczu[9][10].
Przypisy
edytuj- ↑ a b Wzorzec rasy nr 149 (FCI Standard N° 149) (pdf), Związek Kynologiczny w Polsce – Zarząd Główny
- ↑ Rino Falappi: Czworonożni przyjaciele: rasy, pielęgnacja i hodowla psów. s. 83.
- ↑ Systematyka ras według FCI z uwzględnieniem polskiego nazewnictwa ras (pdf), Związek Kynologiczny w Polsce – Zarząd Główny
- ↑ Buldog angielski – symbol Wielkiej Brytanii, jedna z najstarszych brytyjskich ras [online], Weterynarianews, 17 lipca 2018 [dostęp 2019-02-08] (pol.).
- ↑ Hip Dysplasia Statistics - Orthopedic Foundation for Animals. Orthopedic Foundation for Animals. [dostęp 2016-02-08]. (ang.).
- ↑ Weterynarze ostrzegają przed zakupem niektórych ras psów ze względu na dobro zwierząt [online], WPROST.pl, 21 września 2016 [dostęp 2019-02-08] (pol.).
- ↑ Norwegia zakazuje hodowli dwóch popularnych ras psów [online], facet.onet.pl [dostęp 2022-02-03].
- ↑ Chris Jewers, Norway BANS breeding British bulldogs, Cavalier King Charles Spaniels [online], Mail Online, 2 lutego 2022 [dostęp 2022-02-03].
- ↑ Brytyjscy weterynarze odradzają zakup buldogów. "W wielu przypadkach ich życie jest pełne cierpienia" [online], TVN24 [dostęp 2023-01-18] (pol.).
- ↑ Owners urged to ‘stop and think’ before buying as English bulldogs are twice as likely to have a health problem [online], www.rvc.ac.uk [dostęp 2023-01-18] (ang.).
Bibliografia
edytuj- John Andrew Gallagher, The Guide to Owning an English Bulldog, Anglia / Waterlooville, T.F.H. Publications, 1999 ISBN 978-0-7938-2014-6.
- Imelda Angehrn, English Bulldog (Gebundene Ausgabe), Szwajcaria, Wydawnictwo Kynos, 2000 ISBN 978-3-924008-90-1.
- ZKwP, XIV Międzynarodowa Wystawa Psów Rasowych, Szczecin, 17-18.06.2006.
- Rino Falappi: Czworonożni przyjaciele: rasy, pielęgnacja i hodowla psów. Warszawa: Dom Wydawniczy "Bellona", 2001. ISBN 83-11-09354-7.
Linki zewnętrzne
edytuj- Historia rasy (ang.)
- Bulldog History: the extinction. the-bulldog.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-04-18)]. (ang.)