Chrystus Frasobliwy

Chrystus Frasobliwy – w ikonografii chrześcijańskiej jest to przedstawienie rozmyślającej postaci Jezusa Chrystusa w pozycji siedzącej, z głową opartą na dłoni. Na głowie znajduje się korona cierniowa zaś na ciele widoczne są ślady biczowania. Według niektórych autorów ma to być przedstawienie momentu na Golgocie, tuż przed ukrzyżowaniem, choć figurę tę można także interpretować jako symboliczne streszczenie Męki Pańskiej.

Przedstawienie to znacznie częściej wykorzystywane jest w rzeźbie niż w malarstwie^[1].

Historia

Znane są rzeźby podobne w stylu pochodzące z okresu neolitu europejskiego^[2]^[3].

Pierwsze wizerunki Chrystusa Frasobliwego pojawiły się w końcu XIV wieku w Niemczech, Austrii i Niderlandach^[1]. Historycy sztuki wiążą pojawienie się tego wizerunku z nurtem nazywanym devotio moderna (łac. nowoczesna pobożność), który kładł nacisk na ludzką naturę Chrystusa stawiając go za wzór do naśladowania dla wiernych.

Z zachodu Europy wizerunek Chrystusa Frasobliwego przeniknął do Polski, pojawiając się najpierw na Śląsku i Pomorzu, a następnie przenikając do sztuki ludowej, gdzie mocno się zakorzenił. Tę popularność należy tłumaczyć tym, że wierny mógł dostrzec w zafrasowanym Bogu swoje własne problemy, a także wątpliwości co do sensu cierpień i ofiar, w które obfituje los człowieka^[1].

Galeria

Chrystus Frasobliwy nr 1, 2013 rok, wysokość 26 mm, eksponat Muzeum Miniaturowej Sztuki Profesjonalnej Henryk Jan Dominiak w Tychach
Chrystus Frasobliwy - kapliczka przydrożna, Kurowice, 1997
Chrystus Frasobliwy na Szydłowieckiej farze
Chrystus Frasobliwy przed kościołem pw. Wszystkich Świętych w Krościenku nad Dunajcem
Chrystus Frasobliwy w kościele NSPJ w Kamiennej Górze
Chrystus Frasobliwy przed kościołem pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Lubawce
Sulistrowiczki, figura Chrystusa Frasobliwego przy kościele filialnym pw. Najświętszej Maryi Panny Dobrej Rady
Chrystus Frasobliwy na jednym z nagrobków zakopiańskiego cmentarza "Na Pęksowym Brzyzku"
Figura Chrystusa Frasobliwego w kościele św. Karola Boromeusza w Staniszczach Wielkich
Chrystus Frasobliwy w kapliczce w pobliżu wsi Jednorożec (Kurpie Zielone)
Rzeźba Chrystusa Frasobliwego umieszczona we wnęce w drzewie obok Kuźni Kurpiowskiej w Pniewie (Kurpie Białe)

Zobacz też

Muzeum Figur Chrystusa Frasobliwego w Jeżowem w województwie podkarpackim
Ecce homo
Chrystus Boleściwy

Przypisy

↑ ^a ^b ^c Michał Zalewski: Chrystus Frasobliwy. kapliczki.org.pl, 2012. [dostęp 2018-10-31]. (pol.).
↑ Marija Gimbutas, "The Goddesses and Gods of Old Europe 6500-3500 B.C. Myths and Cult Images." University of California Press, Berkeley and Los Angeles, isbn= 0-520-04655-2, pp. 230–234.
↑ Maria Gimbutas, "LITHUANIAN FOLK ART: ITS SOURCES AND CHIEF CHARACTERISTICS. An exhibition presented by the Museum and Laboratories of Ethnic Arts and Technology at the University of California, Los Angeles, UCLA Ethnic Art Galleries, November 21, 1966, pp. 10-15. (dostęp 2013-11-27).

Bibliografia

Słownik terminów artystycznych i architektonicznych, Historia sztuki, tom 19, Biblioteka Gazety Wyborczej, Kraków 2011, ISBN 978-83-62095-59-9, s. 73
Michał Zalewski: Chrystus Frasobliwy. kapliczki.info.pl, 2012. [dostęp 2018-10-31]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-10-31)]. (pol.).

Linki zewnętrzne

[kapliczki-1] Michał Zalewski: Chrystus Frasobliwy. kapliczki.org.pl, 2012. [dostęp 2018-10-31]. (pol.).

[2] Marija Gimbutas, "The Goddesses and Gods of Old Europe 6500-3500 B.C. Myths and Cult Images." University of California Press, Berkeley and Los Angeles, isbn= 0-520-04655-2, pp. 230–234.

[3] Maria Gimbutas, "LITHUANIAN FOLK ART: ITS SOURCES AND CHIEF CHARACTERISTICS. An exhibition presented by the Museum and Laboratories of Ethnic Arts and Technology at the University of California, Los Angeles, UCLA Ethnic Art Galleries, November 21, 1966, pp. 10-15. (dostęp 2013-11-27).

[1]

[2]

[3]