Dżeser

egipski faraon

Dżeser (Dżoser, Neczerichet) – władca górnego i dolnego Egiptu, pierwszy król z III dynastii z okresu Starego Państwa. Panował w 2690–2670 p.n.e. lub 2720–2700 p.n.e. Niektóre źródła podają datę 2686–2667 p.n.e. Miano Dżeser oznaczało tyle, co święty. Do końca historii starożytnego Egiptu uznawany był za wzór władcy[1].

Dżeser
Ilustracja
Statua Dżesera w Muzeum Egipskim w Kairze
faraon Egiptu
Okres

od 2690 p.n.e. lub 2720 p.n.e.
do 2670 p.n.e. lub 2700 p.n.e.

Dane biograficzne
Dynastia

III dynastia

Miejsce spoczynku

piramida Dżesera

Ojciec

Chasechemui (?)

Matka

Nimaatapis (?)

Rodzeństwo

Sanacht (?)

Żona

Hetephernebti

Dzieci

Sechemchet
Inetkaes

R8D21
F32
Horus Neczeri-Chet w hieroglifach
<
D45
D21
>
Dżeser w hieroglifach

Życie

edytuj
 
Kolumny kompleksu grobowego Dżesera w Sakkarze.

Prawdopodobnie był synem Chasechemui i królowej Nimaatapis, młodszym bratem Sanachta. Niektórzy (Helck) uważają, że był mężem córki Chasechemui i Nimaatapis, Hetephernebti, a więc zięciem ostatniego władcy II dynastii i jego żony.

Pochodził z Tinis. Objął tron po śmierci starszego brata. W pierwszym okresie panowania rządy sprawowała matka jako regentka ze względu na młody wiek władcy. Prawdopodobnie początkowo rządził z Abydos, następnie jednak już z Memfis.

Rządy

edytuj
 
Piramida Dżesera

W historii zasłynął jako pierwszy, któremu wzniesiono grobowiec w kształcie piramidy (architektem piramidy w Sakkarze był Imhotep), oraz jako prekursor rzeźby monumentalnej (posąg króla z serdabu). Pierwszy wprowadził też do tytulatury królewskiej nowy przydomek: Złoty Horus, co miało określać władcę jako Horusa słonecznego.

Jak podaje słynna Stela Głodu z Sehel pod Asuanem, za Dżesera panował głód na południu Egiptu, jest to jednak wysoce niepewne, gdyż stela powstała dopiero w czasach ptolemejskich.

Wezyrem Neczericheta był Imhotep – lekarz, architekt i najwyższy kapłan, a także budowniczy pierwszej w dziejach ludzkości piramidy. Jest on postacią nierozłącznie związaną z Dżeserem. Był arcykapłanem boga słońca w Heliopolis. Po śmierci został uznany za boga patronującego rzemiosłu[1].

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. a b Filip Taterka, Najwybitniejsi władcy Egiptu. W porządku chronologicznym, wybór autorski., „Pomocnik Historyczny” (3/2018), 2018, ISSN 2391-1717.

Bibliografia

edytuj
  • Nicolas Grimal, Dzieje starożytnego Egiptu, Adam Łukaszewicz (tłum.), Warszawa: PIW, 2004, s. 74–75, ISBN 83-06-02917-8, OCLC 749417518.
  • Bogusław Kwiatkowski, Poczet faraonów, Warszawa: Iskry, 2002, s. 88–93, ISBN 83-207-1677-2, OCLC 830308044.
  • Schneider Th. „Leksykon faraonów”, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa-Kraków 2001, s. 121–123, ISBN 83-01-13479-8.
  NODES
Done 1
Story 1