Dies natalis
Dies natalis (łac. dzień narodzin) – obyczaj wywodzący się od rzymskich przyjęć organizowanych z okazji narodzin natalicia[1] i zwyczaju wspominania śmierci bliskich zmarłych (łac. anniversarium), przejęty przez chrześcijan, któremu nadali oni odmienne znaczenie i charakter[2].
Kalendarzowy spis wspomnienia męczenników był pierwotną formą martyrologiów[3]. Początkowo stanowił zestawienie rocznic śmierci (natalicia Sanctorum[1]), które z czasem zaczęto uzupełniać o fragmenty pasji (łac. Passiones)[3]. Rocznicowe obchodzenie śmierci miało charakter radosnego święta[2]. Wspólne modlitwy za wiarę przy grobie zmarłego oddawały cześć „narodzonemu do życia wiecznego”, i stąd zaczęto nazywać je dies natalis[2]. Dzień wspomnienia, poprzedzony wigilią, był dniem, w którym wymieniano imię i odczytywano opis męczeństwa, a kulminację stanowiła celebracja Eucharystii[3].
W liturgii sens śmierci odzwierciedla sens nadany jej przez wiarę i dzień śmierci rozumiany jest jako dzień odejścia do Pana[4].
Lokalny charakter obchodów niósł zagrożenie mieszania z obyczajami pogańskimi (inkubacja), przed czym przestrzegał Hieronim ze Strydonu[5].
Posoborowa reforma kalendarza liturgicznego nawiązała do utrwalonej tradycją dies natalis, określanej przez historyków jako „złota reguła” (règle d’or), gwarantująca ład w kalendarzach liturgicznych[6][3]. Odstępstwa od zasady terminu obchodów ku czci świętych reguluje pkt 7 dokumentu opracowanego przez Kongregację Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów Stolicy Apostolskiej – „Notyfikacja dotycząca niektórych aspektów własnych kalendarzy i tekstów liturgicznych”[7].
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ a b ks. Marian Kowalewski: Mały słownik teologiczny. Poznań–Warszawa–Lublin: Drukarnia i Księgarnia św. Wojciecha, 1960, s. 239.
- ↑ a b c Henryk Fros SJ, Franciszek Sowa: Księga imion i świętych. T. 6: W-Z. Kraków: WAM, Księża Jezuici, 2007, s. 605. ISBN 978-83-7318-736-8.
- ↑ a b c d Henryk Fros SJ, Franciszek Sowa: Księga imion i świętych. T. 6: W-Z. Kraków: WAM, Księża Jezuici, 2007, s. 522. ISBN 978-83-7318-736-8.
- ↑ Henryk Fros SJ, Franciszek Sowa: Księga imion i świętych. T. 6: W-Z. Kraków: WAM, Księża Jezuici, 2007, s. 587. ISBN 978-83-7318-736-8.
- ↑ Henryk Fros SJ, Franciszek Sowa: Księga imion i świętych. T. 6: W-Z. Kraków: WAM, Księża Jezuici, 2007, s. 523. ISBN 978-83-7318-736-8.
- ↑ Henryk Fros SJ, Franciszek Sowa: Księga imion i świętych. T. 6: W-Z. Kraków: WAM, Księża Jezuici, 2007, s. 607. ISBN 978-83-7318-736-8.
- ↑ Jorge Arturo kard. Medina Estévez, Prefekt abp Francesco Pio Tamburrino, Sekretarz (z języka łacińskiego tłum. ks. Z. Wójtowicz): II. DOKUMENTY STOLICY APOSTOLSKIEJ 1. KONGREGACJA KULTU BOŻEGO i DYSCYPLINY SAKRAMENTÓW a. Dekrety Kongregacji i Księdza Prymasa o obrzędzie egzorcyzmów CONGREGATIO DE CULTU DIVINO ET DISCIPLINA SACRAMENTORUM Prot. 59/00/L P. Watykan, 15 listopada 2000. s. 23. [dostęp 2017-04-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-04-09)].