Dystrykt radomski, okręg radomski (niem. Distrikt Radom) – jednostka administracyjna Generalnego Gubernatorstwa od 26 października 1939[1] do 16 stycznia 1945. W okresie po zagładzie ludności żydowskiej w dystrykcie radomskim mieszkało 2 mln. 387 tys. osób narodowości polskiej. Dystrykt zajmował obszar 24 431 km².

Dystrykty w składzie Generalnego Gubernatorstwa
Dystrykt krakowski, warszawski, radomski i lubelski 1941 -1945i
Polscy chłopi - ofiary zbrodni niemieckich w Radomskiem w 1943 r

Władze

edytuj

Gubernatorzy radomscy

edytuj

Dowódcy SS i Policji

edytuj

Komenda Sipo-SD

edytuj

Komendanci:

Za działania Gestapo w ramach dystryktowej komendy SiPoSD odpowiadał SS-Hstuf Paul Fuchs[4], jednym z jego podwładnych był SS-Stuscha Otto Bussing kierujący placówką w Kielcach. Siedziba komendy znajdowała się przy ul. Tadeusza Kościuszki 6 w Radomiu[5].

Powiaty

edytuj

Dystrykt dzielił się na 10 powiatów, ponadto były trzy miasta wydzielone (Stadtkreise): Radom, Częstochowa i Kielce. W obrębie dystryktu leżały 34 miasta i 302 gminy.

Miejscowości

edytuj

Lista stu największych miejscowości w dystryckie radomskim w 1943 roku[6].

100 największych miejscowości
Miejscowość Status Liczba mieszkańców

1.III.1943

Powiat Gmina
Tschenstochau miasto 112134 Tschenstochau-Stadt Tschenstochau-Stadt
Radom miasto 93532 Radom-Stadt Radom-Stadt
Kielce miasto 56950 Kielce-Stadt Kielce-Stadt
Petrikau miasto 43706 Petrikau Petrkau
Tomaschow-Mazowiecki miasto 30957 Tomaschow-Mazowiecki Tomaschow-Mazowiecki
Starachowice miasto 28940 Starachowice Starachowice
Skarżysko Kamienna miasto 26306 Kielce Skarżysko Kamienna
Ostrowiec miasto 21648 Opatow Ostrowiec
Radomsko miasto 19443 Radomsko Radomsko
Jędrzejów miasto 11526 Jędrzejów Jędrzejów
Sandomierz miasto 10162 Opatow Ostrowiec
Końskie miasto 8830 Końskie Końskie
Pionki wieś 7362 Radom Pionki
Rawa Mazowiecka miasto 6375 Tomaschow-Mazowiecki Rawa Mazowiecka
Opoczno miasto 6281 Tomaschow-Mazowiecki Opoczno
Opatów miasto 5174 Opatow Opatów
Włoszczowa miasto 4969 Jędrzejów Włoszczowa
Busko miasto 4939 Busko Busko
Zwoleń miasto 4866 Radom Zwoleń
Staszów miasto 4549 Opatow Staszów
Szydłowiec miasto 4422 Radom Szydłowiec
Kozienice miasto 4416 Radom Kozienice
Sulejów miasto 4202 Petrikau Sulejów
Nowe Miasto miasto 3932 Tomaschow-Mazowiecki Nowe Miasto
Iłża miasto 3678 Starachowice Iłża
Wąchock wieś 3600 Starachowice Wąchock
Szczekociny miasto 3556 Jędrzejów Szczekociny
Garbatka-Podlas wieś 3540 Radom Policzna
Przedbórz miasto 3378 Końskie Przedbórz
Pińczów miasto 3310 Busko Pińczów
Daleszyce wieś 3201 Kielce Daleszyce
Chęciny miasto 2876 Kielce Chęciny
Radoszyce wieś 2873 Końskie Radoszyce
Chmielnik miasto 2870 Busko Chmielnik
Jedlnia letn. wieś 2861 Radom Gzowice
Bodzentyn wieś 2845 Kielce Bodzentyn
Kaczka wieś 2842 Tomaschow-Mazowiecki Lubochnia
Częstocice wieś 2704 Opatow Częstocice
Ćmielów wieś 2593 Opatow Ćmielów
Koluszki wieś 2575 Tomaschow-Mazowiecki Długie
Zawichost miasto 2520 Opatow Zawichost
Skaryszów miasto 2366 Radom Skaryszów
Kamieńsk wieś 2361 Petrikau Kamieńsk
Kunów wieś 2233 Opatow Kunów
Denków wieś 2126 Opatow Bodzechów
Solec os. wieś 2121 Starachowice Solec
Białobrzegi wieś 2093 Radom Białobrzegi
Wodzisław wieś 2073 Jędrzejów Wodzisław
Ożarów wieś 2064 Opatow Ożarów
Stopnica wieś 2062 Busko Stopnica
Suchedniów wieś 2052 Kielce Suchedniów
Lipsko wieś 2049 Starachowice Lipsko
Żarki wieś 2031 Radomsko Żarki
Połaniec wieś 1988 Opatow Połaniec
Bzinek wieś 1974 Kielce Bliżyn
Przyrów wieś 1950 Radomsko Przyrów
Czermno wieś 1922 Końskie Czermno
Skarżysko Kościelne wieś 1909 Starachowice Skarżysko Kościelne
Sędziszów wieś 1903 Jędrzejów Sędziszów
Skarżysko Książęce wieś 1871 Starachowice Skarżysko Kościelne
Wzdół Rządowy wieś 1867 Kielce Bodzentyn
Koniecpol miasto 1865 Radomsko Koniecpol
Białaczów wieś 1859 Tomaschow-Mazowiecki Białaczów
Żakowice wieś 1852 Radom Kowala-Stępocina
Biała Rawska miasto 1846 Tomaschow-Mazowiecki Biała Rawska
Rytwiany wieś 1841 Opatow Rytwiany
Wolbórz wieś 1803 Petrikau Bogusławice
Klimontów wieś 1802 Opatow Klimontów
Mirzec wieś 1779 Starachowice Mirzec
Secemin wieś 1779 Jędrzejów Secemin
Nowy Korczyn wieś 1775 Busko Nowy Korczyn
Kłomnice wieś 1773 Radomsko Kruszyna
Małogoszcz wieś 1752 Jędrzejów Małogoszcz
Iwaniska wieś 1748 Opatow Iwaniska
Łagów wieś 1740 Opatow Łagów
Koprzywnica wieś 1726 Opatow Koprzywnica
Stobiecko Miejskie wieś 1720 Radomsko Radomsko
Włostów wieś 1717 Opatow Lipnik
Rzeczyca wieś 1689 Tomaschow-Mazowiecki Rzeczyca
Rokitno wieś 1672 Jędrzejów Rokitno
Psary-Stara Wieś wieś 1634 Kielce Bodzentyn
Parszów wieś 1622 Starachowice Wąchock
Ujazd wieś 1617 Tomaschow-Mazowiecki Łazisko
Lubienia wieś 1613 Starachowice Brody
Gorzkowice wieś 1611 Petrikau Gorzkowice
Wierzbica wieś 1595 Radom Wierzbica
Okół wieś 1578 Starachowice Skarbka
Cykarzew wieś 1573 Radomsko Mykanów
Szydłów wieś 1564 Busko Szydłów
Słupia Nowa wieś 1552 Kielce Słupia Nowa
Borowno wieś 1546 Radomsko Kruszyna
Bieliny Kapitulne wieś 1541 Kielce Bieliny
Szewna wieś 1528 Opatow Częstocice
Jasieniec Iłżecki wieś 1519 Starachowice Krzyżanowice
Kurzelów wieś 1517 Jędrzejów Kurzelów
Tarłów wieś 1504 Starachowice Tarłów
Suków wieś 1503 Kielce Dyminy
Pacanów wieś 1499 Busko Pacanów
Dąbrowa wieś 1478 Kielce Dąbrowa
Zaborowice wieś 1477 Końskie Miedzierza

Przypisy

edytuj

Literatura

edytuj
  • Stefan Iwaniak, Reforma rolna w województwie kieleckim w latach 1944–1945, Warszawa 1975; tamże szczegółowa bibliografia.
  • Czesław Madajczyk, Polityka III Rzeszy w okupowanej Polsce, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa, 1970.

Linki zewnętrzne

edytuj
  NODES
mac 1
os 24