Eugeniusz Szwankowski
Eugeniusz Szwankowski (ur. 22 listopada 1906 w Warszawie, zm. 3 stycznia 1973 tamże) – polski historyk, teatrolog, profesor Uniwersytetu Warszawskiego, varsavianista.
| Data i miejsce urodzenia |
22 listopada 1906 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
3 stycznia 1973 |
| Zawód, zajęcie |
historyk, teatrolog |
| Tytuł naukowy |
Profesor |
| Alma Mater | |
| Uczelnia | |
| Rodzice |
Stanisław i Eugenia Affanasowicz |
| Odznaczenia | |
 
| |
Życiorys
edytujUrodził się w rodzinie Stanisława, urzędnika kolejowego, i Eugenii z Affanasowiczów. Absolwent Państwowego Gimnazjum im. Stefana Batorego w Warszawie (matura 1926)[1]. W 1926 podjął studia historyczne na Uniwersytecie Warszawskim. Po uzyskaniu dyplomu w roku 1931 rozpoczął zawód archiwisty naukowego. W latach 1931–1951 pracował w Archiwum Miejskim m.st. Warszawy, w którym pełnił kolejno funkcje kierownika działu akt dawnych, kustosza i dyrektora. W kwietniu 1939 złożył rozprawę doktorską o gospodarce finansowej Warszawy doby Królestwa 1816–1830; egzaminy zdał podczas okupacji niemieckiej w tajnym Uniwersytecie w roku 1941. Przebywał w Warszawie do 1943, tj. do swego wyjazdu ze względu na stan zdrowia i sprawy rodzinne do Hrubieszowa, a potem do Lublina, gdzie pracował jako robotnik kolejowy.
Od 1952 do śmierci był samodzielnym pracownikiem naukowym Instytutu Sztuki PAN, w którym kierował działem dokumentacji teatralnej[2]. W latach 1957–1964 był kierownikiem Oddziału Teatralnego Muzeum Historycznego m.st. Warszawy, późniejszego Muzeum Teatralnego w Warszawie[3]. W 1955 uzyskał tytuł docenta, a w 1960 stanowisko profesora nadzwyczajnego.
Opracował wiele haseł Polskiego Słownika Biograficznego, Słownika biograficznego teatru polskiego (był członkiem jego komitetu redakcyjnego) oraz Encyklopedii Warszawy. Współpracował ze Stolicą, Teatrem, Pamiętnikiem Teatralnym i Biuletynem Historii Sztuki. W 1956 otrzymał Nagrodę m.st. Warszawy[4].
Od 2 kwietnia 1945 był mężem Hanny Eychhorn-Szwankowskiej (1919–2012)[5].
Zmarł w Warszawie, spoczął w grobowcu rodzinnym rodziny Eychhornów[2] na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 274-5-22)[6].
Ważniejsze publikacje
edytuj- Warszawa: rozwój urbanistyczny i architektoniczny (Warszawa, Państwowe Wydawnictwa Techniczne, 1952).
- Teatr Wojciecha Bogusławskiego w latach 1799–1814 (Wrocław, Zakład im. Ossolińskich, 1954, t. 1 serii Materiały do dziejów teatru w Polsce).
- Alojzy Żółkowski - ojciec (Warszawa, Państwowy Instytut Wydawniczy, 1956).
- Teatr rzeczypospolitej szlacheckiej (Warszawa, Centralna Poradnia Amatorskiego Ruchu Artystycznego, 1962, z serii Reflektory na Scenę Polską).
- Teatr polski w XIX i XX wieku: Lata 1799–1939 (Warszawa, Centralna Poradnia Amatorskiego Ruchu Artystycznego, 1963, z serii Reflektory na Scenę Polską).
- Ulice i place Warszawy (Warszawa, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1963).
- Repertuar teatrów warszawskich 1814–1831 (Warszawa, Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk, zeszyt 5 serii Repertuar teatrów w Polsce).
- Teatry Warszawy w latach 1765–1918 (Warszawa, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1979).
Ordery i odznaczenia
edytuj- Złoty Krzyż Zasługi (11 lipca 1955)[7]
- Medal 10-lecia Polski Ludowej (19 stycznia 1955)[8]
Upamiętnienie
edytujOd 18 lutego 1992 jest patronem ulicy na warszawskim Bemowie (wcześniej nosiła ona imię Franciszka Grzelszczaka[9]).
Przypisy
edytuj- ↑ Edmund Kujawski (red.), Witold Grabski (red.): „Pochodem idziemy...” Dzieje i legenda Szkoły im. Stefana Batorego w Warszawie. Warszawa: Stowarzyszenie Wychowanków Gimnazjum i Liceum im.Stefana Batorego w Warszawie, 2003, s. 304. ISBN 83-06-02325-0.
- ↑ a b Szkoła Varsavianistyczna | Szkoła Podstawowa z Oddziałami Integracyjnymi nr 318 w Warszawie im. J.CH.Andersena [online], sp318warszawa.edupage.org [dostęp 2020-08-20].
- ↑ O Muzeum [online], Teatr Wielki Opera Narodowa [dostęp 2020-08-20] (pol.).
- ↑ Encyklopedia, Eugeniusz Szwankowski [online], Encyklopedia teatru polskiego [dostęp 2020-08-20] (pol.).
- ↑ Eugeniusz Szwankowski M.J. Minakowski, Genealogia potomków Sejmu Wielkiego [dostęp 2023-11-06].
- ↑ Cmentarz Stare Powązki: WACŁAW BORODZICZ, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2020-05-24].
- ↑ M.P. z 1955 r. nr 91, poz. 1144 „w 10 rocznicę Polski Ludowej za zasługi w dziedzinie kultury i sztuki”.
- ↑ M.P. z 1955 r. nr 101, poz. 1400 - Uchwała Rady Państwa z dnia 19 stycznia 1955 r. nr 0/196 - na wniosek Ministra Kultury i Sztuki.
- ↑ Ulice Twojego Miasta | Warszawa | Szwankowskiego Eugeniusza [online], ulicetwojegomiasta.pl [dostęp 2020-08-20].