Feliks Łabuński

Feliks Łabuński
Imię i nazwisko	Feliks Roderyk Łabuński
Data i miejsce urodzenia	27 grudnia 1892 ; Ksawerynów
Pochodzenie	polskie
Data i miejsce śmierci	28 kwietnia 1979 ; Cincinnati
Instrumenty	fortepian
Gatunki	muzyka poważna
Zawód	pianista, kompozytor

Feliks Roderyk Łabuński^[1]^[2]^[3] (ur. 27 grudnia 1892 w Ksawerynowie, zm. 28 kwietnia 1979 w Cincinnati^[1]^[2]^[3]) – polski pianista i kompozytor.

Życiorys

Brat Wiktora^[2]^[3]. Podstaw gry na fortepianie uczył się jako dziecko w domu rodzinnym^[1]^[2], następnie w latach 1902–1909 był uczniem Rocha Hilla w Moskwie^[1]. Od 1911 do 1915 roku studiował architekturę na politechnice w Petersburgu, przerwał jednak studia z powodu powołania do wojska^[1]. Zachęcony przez Aleksandra Głazunowa zaczął komponować^[1]. W latach 1921–1922 uczył się u Lucjana Marczewskiego w Zakopanem, następnie od 1922 do 1924 roku kształcił się pod kierunkiem Witolda Maliszewskiego w Warszawskim Konserwatorium Muzycznym^[1]^[2]^[3]. W 1924 roku wyjechał do Paryża, gdzie początkowo był uczniem Georges’a Migota (muzykologia), a od 1926 roku studiował u Nadii Boulanger (kontrapunkt i kompozycja) i Paula Dukasa (orkiestracja) w École normale de musique^[1]^[2]^[3]. W 1927 roku poznał Ignacego Jana Paderewskiego, dzięki wstawiennictwu którego otrzymał rok później stypendium^[1]. Był współzałożycielem powołanego w 1927 roku w Paryżu Stowarzyszenia Młodych Muzyków Polaków^[1]^[2] i pełnił kolejno funkcję jego sekretarza (1927–1929), wiceprzewodniczącego (1929–1930) oraz przewodniczącego (1930–1933)^[1]. Po powrocie do Polski pracował w latach 1934–1936 jako redaktor działu muzyki poważnej w Polskim Radiu^[1]^[2]^[3].

W 1936 roku wyemigrował do Stanów Zjednoczonych, w 1941 roku uzyskał obywatelstwo amerykańskie^[1]^[2]^[3]. Działał na rzecz popularyzacji wiedzy o muzyce polskiej, publikował artykuły w „Modern Music” i „Musical America”, przygotowywał też audycje tematyczne dla rozgłośni CBS i NBC^[1]. Od 1940 do 1941 roku był wykładowcą kontrapunktu i kompozycji w Marymount College w Tarrytown^[1]^[2]^[3]. W latach 1941–1944 pełnił funkcję dyrektora amerykańskiego oddziału Międzynarodowego Towarzystwa Muzyki Współczesnej^[1]. Od 1945 do 1964 roku był wykładowcą kompozycji w konserwatorium w Cincinnati^[1]^[2]^[3]. W 1977 roku otrzymał nagrodę American Society of Composers, Authors and Publishers^[1].

Od 1933 roku był żonaty z amerykańską rzeźbiarką Dorotheą Boit-Giersach^[1].

Twórczość

Muzyka Łabuńskiego osadzona jest w tradycji romantycznej, z elementami neoklasycyzmu^[2]. Dostrzegalne są w niej wpływy muzyki Hindemitha, Strawinskiego, Rachmaninowa i Falli^[1]. W swojej twórczości dokonał syntezy myślenia harmonicznego i kontrapunktycznego, stosował skale dźwiękowe oparte na elementach polskiego folkloru muzycznego i skalach kościelnych^[1]. Dzieło muzyczne pojmował całościowo, przykładając wagę do jego formy^[1].

Wybrane kompozycje

(na podstawie materiałów źródłowych)^[1]^[2]^[3]

Utwory orkiestrowe

2 symfonie (I 1937, II 1954)
Danse fantastique (1926)
Triptyque champêtre (1931)
Suita na orkiestrę smyczkową (1938)
In Memoriam (1941)
Variations (1947)
Elegy (1955)
Xaveriana na 2 fortepiany i orkiestrę (1956)
Symphonic Dialogues (1961)
Canto di aspirazione (1963)
Polish Renaissance Suite (1967)
Salut à Paris (1968)
Music na fortepian i orkiestrę (1968)
Primavera (1974)

Utwory kameralne

2 kwartety smyczkowe (I 1935, II 1962)
Divertimento na flet i fortepian (1936)
3 Bagatelles na kwintet dęty blaszany (1955)
Divertimento na flet, obój, klarnet i fagot (1956)
Diptych na obój i fortepian (1958)
Intrada festiva na instrumenty dęte blaszane (1968)

Utwory wokalno-instrumentalne

Kantata polska (1932)
Ptaki na sopran i orkiestrę (1934)
Songs without Words na sopran i smyczki (1946)
kantata There Is No Death na chór i orkiestrę (1950)
kantata Images of Youth (1956)
Msza na głosy dyszkantowe, chór i organy (1957)

Balet

God’s Man (1937)

Przypisy

↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ ^o ^p ^q ^r ^s ^t ^u ^v ^w Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 5. Część biograficzna klł. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1997, s. 464. ISBN 978-83-224-3303-4.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m Baker’s Biographical Dictionary of Musicians. T. Volume 3 Haar–Levi. New York: Schirmer Books, 2001, s. 2003–2004. ISBN 978-0-02-865528-4.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j Neil Butterworth: Dictionary of American Classical Composers. New York: Routledge, 2005, s. 263. ISBN 0-415-93848-1.

[encmuz-1] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ ^o ^p ^q ^r ^s ^t ^u ^v ^w Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 5. Część biograficzna klł. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1997, s. 464. ISBN 978-83-224-3303-4.

[baker-2] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m Baker’s Biographical Dictionary of Musicians. T. Volume 3 Haar–Levi. New York: Schirmer Books, 2001, s. 2003–2004. ISBN 978-0-02-865528-4.

[butterworth-3] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j Neil Butterworth: Dictionary of American Classical Composers. New York: Routledge, 2005, s. 263. ISBN 0-415-93848-1.

[1]

[2]

[3]