Gacek kanaryjski[4] (Plecotus teneriffae) – gatunek ssaka z podrodziny mroczków (Vespertilioninae) w obrębie rodziny mroczkowatych (Vespertilionidae). Endemit Wysp Kanaryjskich, krytycznie zagrożony wyginięciem[3].

Gacek kanaryjski
Plecotus teneriffae[1]
Barret-Hamilton, 1907[2]
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Gromada

ssaki

Rząd

nietoperze

Podrząd

mroczkokształtne

Nadrodzina

Vespertilionoidea

Rodzina

mroczkowate

Podrodzina

mroczki

Plemię

gacki

Rodzaj

gacek

Gatunek

gacek kanaryjski

Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3]

Zasięg występowania
Mapa występowania

Taksonomia

edytuj

Gatunek po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisał w 1907 roku brytyjski teriolog Gerald Edwin Hamilton Barrett-Hamilton, nadając mu nazwę Plecotus teneriffae[2]. Holotyp pochodził z La Orotavy, na Teneryfie, na Wyspach Kanaryjskich[5].

We wcześniejszych ujęciach systematycznych Plecotus teneriffae umieszczany był w P. auritus lub P. austriacus, ale został wyodrębniony do rangi gatunku na podstawie morfologii[6]. Na Wyspach Kanaryjskich nie stwierdzono żadnych istotnych różnic genetycznych[6]. Istnieją populacje Plecotus wzdłuż rzeki Senegal w Senegalu i na Wyspach Zielonego Przylądka, które uważano za spokrewnione z P. teneriffae, ale prawdopodobnie są to odrębne gatunki i nie są uwzględnione w żadnym obecnie uznawanym gatunku[6]. Autorzy Illustrated Checklist of the Mammals of the World uznają ten gatunek za monotypowy[6].

Etymologia

edytuj
  • Plecotus: gr. πλεκω plekō „owijać, skręcać”; ους ous, ωτος ōtos „ucho”[7].
  • teneriffae: Teneryfa, Wyspy Kanaryjskie[8].

Zasięg występowania

edytuj

Gacek kanaryjski występuje na Wyspach Kanaryjskich, na wyspach Teneryfa, La Palma i El Hierro; prawdopodobnie również na wyspie La Gomera[6].

Morfologia

edytuj

Długość ciała (bez ogona) 45–55 mm, długość ogona 44–52 mm, długość ucha 33–40 mm, długość przedramienia 40,1–46 mm; brak danych dotyczących masy ciała[9]. Samice są zwykle większe niż samce[9]. Wzór zębowy: I   C   P   M   = 36[9].

Ekologia

edytuj

Lasy klimatu umiarkowanego, podzwrotnikowe albo tropikalne suche zarośla, śródziemnomorska roślinność krzewiasta, trawiasty obszar w klimacie umiarkowanym, obszary skaliste, jaskinie, podziemne siedliska (inne niż jaskinie) i pastwiska. Gatunkowi grozi utrata siedliska.

Przypisy

edytuj
  1. Plecotus teneriffae, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. a b G.E.H. Barrett-Hamilton. Description of two new species of Plecotus. „The Annals and Magazine of Natural History”. Seventh series. 7 (120), s. 520, 1907. (ang.). 
  3. a b D. Russo, L. Cistrone, Plecotus teneriffae, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2023, wersja 2023-1 [dostęp 2023-12-27] (ang.).
  4. Nazwy zwyczajowe za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 122. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
  5. D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Species Plecotus teneriffae. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2022-08-04].
  6. a b c d e C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 242. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.).
  7. T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 546, 1904. (ang.). 
  8. teneriffae, [w:] The Key to Scientific Names, J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca [dostęp 2022-08-04] (ang.).
  9. a b c R. Moratelli, C. Burgin, V. Cláudio, R. Novaes, A. López-Baucells & R. Haslauer: Family Vespertilionidae (Vesper Bats). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 9: Bats. Barcelona: Lynx Edicions, 2019, s. 865. ISBN 978-84-16728-19-0. (ang.).
  NODES
Idea 1
idea 1