Grabie (województwo kujawsko-pomorskie)
Grabie – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie aleksandrowskim, w gminie Aleksandrów Kujawski.
| wieś | |
 Kościół pw. św. Wacława | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2022) |
257[2] |
| Strefa numeracyjna |
54 |
| Kod pocztowy |
87-710[3] |
| Tablice rejestracyjne |
CAL |
| SIMC |
0857290 |
Położenie na mapie gminy wiejskiej Aleksandrów Kujawski  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego  | |
Położenie na mapie powiatu aleksandrowskiego  | |
 52°51′06″N 18°34′14″E/52,851667 18,570556[1]
| |
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa włocławskiego.
Historia
edytujW Grabiu podczas wojen z zakonem krzyżackim dwukrotnie odbywały się rokowania z Krzyżakami. W kwietniu 1309 Władysław Łokietek spotkał się tutaj z wielkim mistrzem Henrykiem von Plotzke, interweniując w sprawie zaboru Pomorza, a po raz drugi, w 1414 r., gdy po unii horodelskiej Polska i Litwa przedstawiły zakonowi swój program rewindykacyjny[4].
Z tego Grabia kujawskiego wywodzi się nazwisko i rodzina Grabskich herbu Pomian, jedna z kilku rodzin o nazwisku Grabski. Z Pomian – Grabskich pochodził m.in. Władysław Grabski, premier w II Rzeczypospolitej, twórca reformy walutowej.
Zabytki
edytujWedług rejestru zabytków NID[5] na listę zabytków wpisany jest kościół parafialny pw. św. Wacława, poł. XIV w., 2 poł. XVI w., 1930, nr rej.: A/461 z 17.02.1981.
Kościół pw. św. Wacława, pierwotnie gotycki, został ufundowany w 1320 r.[6], przebudowany w drugiej połowie XVI w., odnawiany w 1725; w 1930 rozbudowany według projektu Franciszka Niekrasza o nowy korpus dostawiony od południa; w związku z tym nastąpiła zmiana orientacji kościoła i przekształcenie prezbiterium na kaplicę.
W Grabiu znajduje się ponadto pałac, który w połowie XIX w należał do Michała Hieronima Sumińskiego herbu Leszczyc (1829-1898), botanika i malarza, szambelana pruskiego. Użytkowany był od 1922 jako dom sierocy i dzieci niepełnosprawnych umysłowo, obecnie Dom Pomocy Społecznej prowadzony przez siostry elżbietanki.
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 37100
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-03].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 333 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ Biskup M., Labuda G.: Dzieje Zakonu Krzyżackiego w Prusach, Wyd Morskie, Gdańsk 1988
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo kujawsko-pomorskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024, s. 1 [dostęp 2016-08-14].
- ↑ Stanisław Kozierowski: Szematyzm ustrojów parafialnych dzisiejszej Archidiecezji Gnieznieńskiej. Poznań 1934