Grzyby chorobotwórcze
Grzyby chorobotwórcze, czyli mykopatogeny – grzyby wywołujące choroby ludzi, zwierząt i roślin. Jest to duża grupa gatunków, głównie grzybów mikroskopijnych. Wywołane przez nie choroby ludzi i zwierząt to grzybice, czyli mykozy. Wywołujące je grzyby dzieli się na grzyby zoofilne (zwierzęce) i antropofilne (ludzkie)[1]. Grzybowe choroby roślin określa się nazwą fitomykoz[2].
Wśród chorobotwórczych grzybów antropo- i zoofilnych wyróżnia się:
- mykopatogeny endogenne – grzyby saprotroficzne, normalnie występujące na powierzchni ludzi i zwierząt, np. Candida albicans, Malassezia furfur. Normalnie nie szkodzą, w pewnych warunkach jednak mogą one stać się chorobotwórcze,
- mykopatogeny egzogenne – grzyby pochodzące z otoczenia, nie będące naturalną florą człowieka i zwierząt,
- mykopatogeny pośrednie endo- i egzogenne – np. Aspergillus fumigatus, Cryptococcus neoformans i rodzaj Mucor[3].
Pod względem budowy wyróżnia się trzy grupy grzybów wywołujących grzybice[4]:
- grzyby dymorficzne – mogące występować zarówno w postaci drożdżowej, jak i strzępkowej. Do tej grupy należą np. gatunki z rodzaju Malassezia[4].
- grzyby drożdżopodobne, np. Candida albicans
- grzyby strzępkowe (pleśnie) – zbudowane z długich, nitkowatych strzępek. Mogą wywoływać choroby skóry lub płuc. Należy do nich np. Aspergillus fumigatus mogący wywołać płucną lub rozsianą grzybicę kropidlakową
Niektóre z nich (dermatofity) mają zdolność rozkładania keratyny, np. Trichophyton sp.
Przypisy
edytuj- ↑ Grzyby chorobotwórcze oraz grzybice ludzi i zwierząt, „Wiadomości Parazytologiczne”, 53 (suplement), 2007.
- ↑ Selim Kryczyński, Zbigniew Weber (red.), Fitopatologia. Tom 1. Podstawy fitopatologii, Poznań: PWRiL, 2010, ISBN 978-83-09-01-063-0.
- ↑ Anna Zalewska-Janowska, Honorata Błaszczyk, Choroby skóry, Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2009, ISBN 978-83-200-3760-9, OCLC 297835794.
- ↑ a b Irena Paczkowska, Agnieszka Wójtowicz, Anna Malm, Wybrane aspekty farmakoterapii kandydoz [online] [dostęp 2021-06-22].