Henryk Czopowski
Henryk Czopowski (ur. 7 września 1863 w Warszawie, zm. 7 czerwca 1935 tamże) – polski inżynier, profesor nauk technicznych, założyciel Państwowej Szkoły Mierniczej.
| |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Profesor nauk technicznych | |
| Specjalność: termodynamika, mechanika | |
| Alma Mater | |
| Profesura |
1919 |
| Nauczyciel akademicki | |
| Uczelnia |
Szkoła Inżynierska im. Hipolita Wawelberga i Stanisława Rotwanda |
| Odznaczenia | |
| |
Życiorys
edytujOdbył studia chemiczne i budowlane na Politechnice Ryskiej. Był właścicielem własnego biura technicznego w Warszawie. W latach 1905–1918 był członkiem Towarzystwa Kursów Naukowych, od 30 grudnia 1908 do 20 grudnia 1917 także członkiem Zarządu TKN. Jeden z głównych organizatorów Wydziału Technicznego TKN, na którym wykładał geometrię analityczną i termodynamikę na Kursach Politechnicznych (1906–1907), mechanikę ogólną na Kursach Wieczornych dla Techników (1908–1916), mechanikę teoretyczną i rysunek wektorowy na Wyższych Kursach Technicznych (1909–1910)[1]. Od 1907 wykładał także w Szkole Wawelberga i Rotwanda. W 1915 z ramienia Komisji Politechnicznej TKN był jednym z organizatorów Politechniki Warszawskiej, na której podjął pracę. Z uczelnią tą związany był do końca życia pełniąc funkcję: dziekana Wydziału Inżynierii Budowlanej i Inżynierii Rolnej (w latach 1915–1916), dziekana Wydziału Inżynierii Budowlanej (1916–1920) i dziekana Wydziału Inżynierii Lądowej (1920–1921). Jednocześnie przez 20 lat (1915–1935) kierował najpierw Zakładem, a następnie Katedrą Mechaniki Teoretycznej. Profesor zwyczajny od 1919.
Był organizatorem (1917) i pierwszym dyrektorem Państwowej Szkoły Mierniczej w Warszawie oraz współorganizatorem Towarzystwa Kursów Technicznych w Warszawie i Warszawskiego Towarzystwa Politechnicznego. Był także członkiem Akademii Nauk Technicznych i Towarzystwa Naukowego Warszawskiego[2]. Od czasu studiów w Rydze należał również do Korporacji Akademickiej Welecja, której był kuratorem na Politechnice Warszawskiej w latach 1916–1935.
Jego zainteresowania zawodowe skupiały się wokół teorii sprężystości, termodynamiki oraz hydrauliki. Był autorem nowoczesnego podręcznika z zakresu mechaniki teoretycznej. Praca ta przez wiele lat była podstawowym podręcznikiem mechaniki w polskich wyższych uczelniach technicznych.
27 listopada 1929 został odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski[3].
Spoczywa na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 27-6-1,2,3)[4][2].
Wybrane publikacje naukowe
edytuj- Belka wielkoprzęsłowa na sprężystych podporach (1897)
- Prawa mechaniczne spadania i utrzymywania ciał w powietrzu (1905)
- Zasady energetyki (1906)[5]
- Z teorii sprężystości (1907)
- Wstęp do termodynamiki (1907)[6]
- Mechanika teoretyczna (1911–1933)
- Zadania i metody matematyki wielkości przybliżonych (1917)
Przypisy
edytuj- ↑ Dziesięciolecie Wolnej Wszechnicy Polskiej TKN: sprawozdanie z działalności Towarzystwa Kursów Naukowych, 1906–1916, opracowali Ryszard Błędowski, Stanisław Orłowski, Henryk Mościcki, Warszawa 1917, Podkarpacka BC – wersja elektroniczna
- ↑ a b Elżbieta Borysowicz: Wykaz zmarłych Profesorów Politechniki Warszawskiej pochowanych na Powązkach w Warszawie. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, 2015, s. 22. ISBN 978-83-7814-461-8.
- ↑ M.P. z 1929 r. nr 271, poz. 630 „za zasługi na polu krzewienia wiedzy technicznej”.
- ↑ Cmentarz Stare Powązki: CZOPOWSCY, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2022-04-27].
- ↑ Henryk Czopowski, Zasady energetyki [online], Odb.: „Przegląd Techniczny”, R. 1906, polona.pl [dostęp 2020-01-25].
- ↑ Henryk Czopowski, Wstęp do termodynamiki [online], Odb.: „Przegląd Techniczny”, polona.pl [dostęp 2020-01-25].
Bibliografia
edytuj- Biogramy uczonych polskich, Część IV: Nauki techniczne (pod redakcją Andrzeja Śródki i Pawła Szczawińskiego), Ossolineum, Wrocław 1988.
Linki zewnętrzne
edytujPublikacje H. Czopowskiego:
- "Słowo wstępne do wykładów mechaniki ogólnej wypowiedziane przez H. Czopowskiego w kwietniu roku 1916 do słuchaczów i słuchaczek wydziałów: chemji, inżynierji budowlanej i rolnej Politechniki w Warszawie. Warszawa, 1916"
- "Mechanika teoretyczna dla inżynierów, techników i studjujących. T. 1, Statyka. Warszawa, 1922"
- "Intuicja w naukach. Warszawa, 1921"
- "O studjach politechnicznych : referat wygłoszony na otwarciu roku akademickiego 1930/1 w Politechnice Warszawskiej. Warszawa, 1931"
- Piśmiennictwo Henryka Czopowskiego – bibliografia i pełne teksty wybranych publikacji
- Publikacje Henryka Czopowskiego dostępne w serwisie Polona