Henryka Kerner
Henryka Kerner, Henryka Kernerówna (ur. 1892 w Tarnowie[1], zm. 1978[2]) – polska rzeźbiarka i malarka pochodzenia żydowskiego.
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data śmierci | |
| Narodowość | |
| Dziedzina sztuki |
rzeźba, malarstwo |
Nauki pobierała u rzeźbiarzy Henryka Hochmana oraz u Antona Hanaka w Kunstgewebeschule w Wiedniu. Wraz z Hochmanem prowadziła pracownię ceramiczną w Tarnowie[3]. Była członkiem Zawodowego Związku Polskich Artystów Plastyków. Przed[4] lub zaraz po wybuchu II wojny światowej[5] w 1939 roku wyjechała do Paryża.
Działalność artystyczna
edytujPrzed 1930 rokiem wystawiała swoje rzeźbiarskie prace w Wiedniu w Künstlerhaus, w Szkole Przemysłu Artystycznego w Monachium i w Lipsku. Pierwszą indywidualną wystawę rzeźby na ziemiach polskich miała w grudniu 1930 roku w Warszawie w prywatnym salonie Czesława Garlińskiego; wystawiała tam m.in. Madonnę[6], Szopkę (ceramika) i małe formy ceramiczne. Według recenzenta prace Kernerówny zostały w Warszawie nieco zlekceważone ze względu na "drobne rozmiary dziełka, jako coś w rodzaju dekoracyjnych robótek" ale jej figurki zdradzały zamiłowanie w sztuce ludowej[7]. W kolejnych latach wystawiała w kilku miastach: w Krakowie (1929-1935, na wystawie Towarzystwa Przyjaciół Sztuk Pięknych), w Katowicach (1931, na wystawie członków Zrzeszenia Żydowskich Artystów Malarzy i Rzeźbiarzy), w Tarnowie (1931, na wystawie prac ceramicznych w Muzeum Okręgowym), w Sosnowcu (1932, na wystawie prac członków grupy Niezależni). W 1934 roku uczestniczyła w Salonie oraz w Salonie Jesiennym, natomiast jej obraz pt. Tulipany był wystawiony w Towarzystwie Przyjaciół Sztuk Pięknych w Krakowie. W 1937 roku wystawiała swoje prace na pierwszym ogólnopolskim salonie rzeźby w Instytucie Propagandy Sztuki w Warszawie[8]. W listopadzie 1938 roku jej prace można było zobaczyć na wystawie Współczesnej Sztuki Kościelnej w sali Pavillon Martau w Luwrze w Paryżu[9], gdzie wystawiała "tchnieniem ludowości polskiej owiane figurynki i zespoły rzeźbiarskie: Szopka, Trzy Marie, Zwiastowanie, Ukrzyżowanie"[10]. Była wtedy stypendystką Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego.
Styl
edytujTworzyła głównie małe ceramiczne figurki oraz kompozycje majolikowe i rzeźby w kamieniu o tematyce religijnej, stylizowane figurki kobiece i dziecięce.
Figury pokrywała zawsze szkliwem cynowym o chłodnym odcieniu na którym malowała polichromie w charakterystycznej gamie barwnej: lilaróż, fiolety, granat z dodatkiem brązów, żółci, zieleni i czerwieni w detalach. Jej domenę stanowiły figurki kobiece o tematyce religijnej i świeckiej. Zarówno święte, jak i damy często przedstawiała w akcie lub w strojach stylowych[1].
Tworzyła również kafle i plakiety z płaskorzeźbą wypukłą przedstawiające postacie św. Franciszka i św. Krzysztofa. Prace sygnowała podpisem rytym: „H. Kerner" lub inicjałami: „H.K."[1].
Prace
edytuj- Dziewczyna w krynolinie – majolika, pracownia własna w Tarnowie, 1929;
- Trzy Marie – majolika, pracownia własna w Tarnowie, 1929;
- Plakieta – majolika, prac. własna w Tarnowie, 1930.
- Salome z głową św. Jana
- Judyta z głową Holofernesa
Życie prywatne
edytujByła związana z Henrykiem Hochmanem i wraz z nim prowadziła pracownię ceramiczną w Tarnowie[3]. We wspomnieniach Henryka Schönkera " [..] chodowała 16 kotów syjamskich, o które "dbała jak to były jej dzieci"[5].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c Kołodziejowa 1991 ↓, s. 143.
- ↑ Natasza Styrna, Malarki, rzeźbiarki i graficzki krakowskiego Zrzeszenia Żydowskich Artystów (1931–1939) [online], 2021, s. 430.
- ↑ a b Kołodziejowa 1991 ↓, s. 139.
- ↑ Styrna 2009 ↓, s. 264.
- ↑ a b Henryk Schönker: Dotknięcie anioła. Warszawa: Ośrodek Karta, 2005, s. 72. ISBN 83-88288-27-X.
- ↑ Z salonu Cz. Garlińskiego. „Świat : pismo tygodniowe ilustrowane”. 25 nr 2, s. 7, 18 stycznia 1931. Warszawa.
- ↑ W. H.. Prace ceramiczne H. Kerner (salon Cz. Garlińskiego). „Kurjer Warszawski”. 72 nr 1, s. 15, 3 stycznia 1931. Warszawa.
- ↑ Konrad Winkler. O pierwszym ogólnopolskim salonie rzeźby w Instytucie Propagandy Sztuki w Warszawie. „Robotnik : organ Polskiej Partyi Socyalistycznej”. 43 nr 162, s. 6, 3 czerwca 1937. Warszawa.
- ↑ Styrna 2009 ↓, s. 263-264.
- ↑ Z.L. Zaleski. Biegiem przez salony. Niezależni.-Współczesna sztuka kościelna. „Kurjer Warszawski”. 118 nr 323, s. 5-6, 24 listopada 1938. Warszawa.
Bibliografia
edytuj- Natasza Styrna: Zrzeszenie Żydowskich Artystów Malarzy i Rzeźbiarzy w Krakowie (1931-1939). Warszawa: Wydawnictwo Neriton, 2009. ISBN 978-83-7543-091-2. (pol.).
- Bolesława Kołodziejowa: Ceramika krakowska I poł. XX w.. Płock: Rocznik Muzeum Mazowieckiego w Płocku 14, 1991, s. s. 121-158. (pol.).