Herpolirion novae-zelandiae

*Herpolirion novae-zelandiae*
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	liliopodobne (≡ jednoliścienne)
Rząd	szparagowce
Rodzina	złotogłowowate
Rodzaj	Herpolirion
Gatunek	Herpolirion novae-zelandiae
	Nazwa systematyczna
	Herpolirion novae-zelandiae Joseph Dalton Hooker; Fl. Nov.-Zel. 1: 258 (1853)
Synonimy
	Herpolirion tasmaniae Hook.f.;
	Herpolirion tasmaniae Hook.f.;
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Herpolirion novae-zelandiae Hook.f. – gatunek rośliny z monotypowego rodzaju Herpolirion Hook.f. z rodziny złotogłowowatych (Asphodelaceae), występujący w południowo-wschodniej Australii, na Tasmanii i Nowej Zelandii^[4].

Nazwa rodzaju pochodzi od greckich słów έρπω (herpo – pełzać) i λυρίων (lirion – lilia)^[5], w odniesieniu do sposobu wzrostu tych roślin^[5]. Nazwa gatunkowa odnosi się do Nowej Zelandii.

Morfologia

Pokrój: Wieloletnie rośliny zielne tworzące rozległe, murawopodobne skupiska^[6].

Pędy: Podziemne pełzające kłącze o średnicy 1–2 mm i długości kilku centymetrów^[6].

Liście: Liście odziomkowe, wyrastające w kępkach po 6-8, o delikatnych, często modrych, podłużnie pofałdowanych, silnie nachylonych w kierunku nasady blaszkach o długości 1–6 cm i szerokości 1,5–2,5 (do 4) mm^[6].

Kwiaty: Zebrane w niemal siedzący kwiatostan wsparty 2–3 łuskowatymi przysadkami. Listki okwiatu o długości ok. 2 cm i szerokości ok. 2,5–3 mm, białe, niebieskie lub liliowe^[5]. Pręciki wolne, połowy długości okwiatu, u nasady grubsze, żółte i bardzo drobno owłosione^[6]. Nitki nitkowate. Pylniki o długości 2–3 mm. Szyjka słupka nitkowata, długości pręcików. Znamię słupka niepodzielone^[5].

Owoce: Torebki o długości ok. 6,5 mm i niemal mięsiste po zawiązaniu, potem wysychające i dość głęboko bruzdowane^[6]. Nasiona długie, spłaszczone, czarne, gładkie, lśniące^[6].

Biologia

Rozwój: Geofity ryzomowe^[4], kwitną w okresie od listopada do lutego, owocują od grudnia do marca^[6].

Siedlisko: Występuje w regionach alpejskich, gdzie rośnie na wilgotnych wrzosowiskach, łąkach i bagnach^[6].

Genetyka: Liczba chromosomów 2n = 16^[6].

Systematyka

Gatunek z monotypowego rodzaju Herpolirion z podrodziny liliowcowych (Hemerocallidoideae) z rodziny złotogłowowatych (Asphodelaceae)^[7].

Przypisy

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-02-09] (ang.).
↑ Farr E. R., Zijlstra G. (ed.): Index Nominum Genericorum (Plantarum). Smithsonian Institution, 1996–. [dostęp 2021-02-10]. (ang.).
↑ ^a ^b Plants of the World Online. The Royal Botanic Gardens, Kew, 2019. [dostęp 2021-02-098]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d H.J. Hewson: Flora of Australia: Herpolirion. [dostęp 2021-02-09].
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ Flora of New Zealand. Taxon Profile - Herpolirion novae-zelandiae. [dostęp 2021-02-10]. (ang.).
↑ USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. 2020. Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy). National Germplasm Resources Laboratory, Beltsville, Maryland. [dostęp 2021-02-09]. (ang.).

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-02-09] (ang.).

[ing-3] Farr E. R., Zijlstra G. (ed.): Index Nominum Genericorum (Plantarum). Smithsonian Institution, 1996–. [dostęp 2021-02-10]. (ang.).

[kew-4] Plants of the World Online. The Royal Botanic Gardens, Kew, 2019. [dostęp 2021-02-098]. (ang.).

[aus-5] H.J. Hewson: Flora of Australia: Herpolirion. [dostęp 2021-02-09].

[nz-6] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ Flora of New Zealand. Taxon Profile - Herpolirion novae-zelandiae. [dostęp 2021-02-10]. (ang.).

[grin-7] USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. 2020. Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy). National Germplasm Resources Laboratory, Beltsville, Maryland. [dostęp 2021-02-09]. (ang.).

[4]

[1]

[2]

[3]

[5]

[6]

[7]