Hipokotyl
Hipokotyl (gr. hypó ‘pod’, kotýlē ‘czarka’)[1], łodyżka podliścieniowa[2] – najniższa część łodygi znajdująca się między korzeniem i liścieniami, o budowie pośredniej między typową dla łodygi a korzeniem[3].
Ze względu na szybkość wzrostu hipokotylu w stosunku do epikotylu podczas kiełkowania wyróżnia się[3]:
- kiełkowanie epigeiczne (nadziemne) – hipokotyl rośnie szybko i wznosi liścienie nad powierzchnię gleby,
- kiełkowanie hipogeiczne (podziemne) – hipokotyl rośnie tak wolno, że liścienie pozostają pod powierzchnią gleby, którą przebija łodyga nadliścieniowa (epikotyl).
Anatomia
edytujW siewce walec osiowy młodego korzenia u nasady hipokotylu ulega rozdzieleniu na wiązki hipokotylowe, będące śladami liścieniowymi, ponieważ biegną do liścieni. W górnej części wiązki te łączą się bocznie z wiązkami prowadzącymi do wyżej wyrastających liści właściwych[4]. U różnych roślin w różny sposób następuje w hipokotylu przekształcenie radialnego układu wiązek przewodzących korzenia w kolateralny ich układ typowy dla pędu[5].
Morfologia
edytujHipokotyl jest wyraźnie widoczny u siewek kiełkujących nadziemnie jako zwykle haczykowato wygięta część pędu wznosząca liścienie nad powierzchnię ziemi. U dojrzałych roślin hipokotyl bywa silnie rozwinięty w przypadku wykształcania zgrubiałych i pełniących funkcje spichrzowe bulw. U rzodkiewki bulwa pędowa wykształcona jest właśnie z hipokotylu. Ta część pędu współtworzy także bulwy o pochodzeniu mieszanymi – hipokotylowo-korzeniowym. Przykładami roślin wytwarzających takie bulwy są buraki i selery[3].
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Słownik botaniczny. Alicja Szweykowska, Jerzy Szweykowski (red.). Wyd. II, zmienione i uzupełnione. Warszawa: Wiedza Powszechna, 2003. ISBN 83-214-1305-6.
- ↑ Słownik tematyczny. Biologia, cz. 2, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2011, s. 53, ISBN 978-83-01-16530-7.
- ↑ a b c Botanika. Benon Polakowski (red.). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994. ISBN 83-0109728-0.
- ↑ Zygmunt Hejnowicz: Anatomia i histogeneza roślin naczyniowych. Organy wegetatywne. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2002, s. 103–104. ISBN 83-01-13825-4.
- ↑ Zygmunt Hejnowicz: Anatomia i histogeneza roślin naczyniowych. Organy wegetatywne. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2002, s. 493. ISBN 83-01-13825-4.