Iśwara

Iśwara (dewanagari ईश्वर trl. Īśvara, Iś oznacza „panowanie”) – w hinduizmie, Najwyższy Bóg osobowy, Pan bądź rządca wszechświata, jednak nie Stwórca. Zarządza formami zjawiskowymi i panuje nad duszami.

Natura Iśwary

Generalnie rozbieżności co do natury Iśwary są duże – w klasycznej filozofii indyjskiej rozpatruje się dwie główne interpretacje, mianowicie teistyczną i panenteistyczną. Interpretację teistyczną odnajdujemy w jodze, interpretację panenteistyczną w Rygwedzie i upaniszadach. Interpretacja panenteistyczna oznacza tutaj, zgodnie z Rygwedą, że Bóg w jednej czwartej jest wszechświatem, a w trzech czwartych wykracza ponad niego.

Inne określenia

Człon iswara jest częścią popularnych złożeń innych imion postaci hinduistycznych:

• Parameśwara – Najwyższy Bóg
• Maheśwara – Wielki Bóg
• Jogeśwara – Pan Joginów