Ilmor

Ilmor (od Illien Morgan) – brytyjska firma inżynierii wyścigowej, założona w listopadzie 1983 roku przez Mario Illiena i Paula Morgana. Firma ma fabrykę w Brixworth, a biuro obsługi w Plymouth (Michigan), i dostarczała silniki do takich serii wyścigowych jak IndyCar czy Formuła 1.

Początkowo firma rozwijała silniki dla serii IndyCar. W 1993 roku zawiązała partnerstwo z Mercedesem na dostarczanie silników dla zespołów Formuły 1 – wpierw Saubera, następnie McLarena. Po śmierci Morgana w wypadku lotniczym w 2001 roku, Mercedes przejął całą firmę. W ten sposób powstała firma Mercedes-Ilmor, przemianowana następnie na Mercedes-Benz High Performance Engines Ltd.

W 2005 roku Mario Illien wraz z Rogerem Penske zawarli ugodę, w myśl której zakupili część firmy, nazwaną Special Projects. Ilmor wybudował motocykl Ilmor X3, którego użył na krótko w serii MotoGP, a następnie wycofał się z powodu problemów finansowych.

IndyCar

Zarówno Illien, jak i Morgan pracowali w firmie Cosworth nad turbodoładowanym silnikiem DFX, który był używany w serii IndyCar. Różnili się jednak z Cosworthem, jeśli chodzi o poglądy na to, w jakim kierunku rozwijać silnik. Opuścili oni zatem firmę, by realizować własne pomysły. Cosworth twierdził później, że pierwszy silnik Ilmor tylko trochę różnił się od planowanych modyfikacji modelu DFX.

Ilmor, założony w 1983 roku jako niezależny producent silników, za pieniądze właściciela zespołu i producenta samochodów wyścigowych Rogera Penske, zaczął budować silniki dla serii IndyCar. Ilmor-Chevrolet 265A zadebiutował w Indianapolis 500 w 1986 roku, a używał go kierowca Team Penske, Al Unser. W 1987 roku z silników Ilmora korzystali już wszyscy kierowcy Penske (Unser, Rick Mears i Danny Sullivan), a także zespoły Patrick Racing i Newman/Haas Racing. Kierowca Newman/Haas, Mario Andretti, odniósł w 1987 roku pierwsze zwycięstwo dla Ilmora w IndyCar – w Grand Prix Long Beach. Zdobył także pole position do Indianapolis 500 1987. Rok później silnik został przmeianowany na Chevy Indy V-8, a Mears wygrał nim Indianapolis 500. W latach 1987–1991 silnik wygrał 64 z 78 wyścigów.

W 1994 roku używano silnika 265C, oznaczonego jako Ilmor Indy V8. Dzięki nietypowej konstrukcji produkowanego przez Ilmora silnika Mercedes-Benz 500I, powodującej zwiększenie jego wydajności, Al Unser Jr. wygrał Indianapolis 500 1994. W 1995 roku silniki były również bardzo konkurencyjne, ale po rozłamie IRL–CART Mercedes wycofał się z wyścigów w Stanach Zjednoczonych.

Następnie Ilmor pracował nad silnikami IRL dla Oldsmobile'a i Hondy.

Formuła 1

Silnik Mercedes-Benz FO110J 3.0 V10 konstrukcji Ilmora z 2000 roku, używany w McLarenie MP4-15

W Formule 1 Ilmor zadebiutował w 1991 roku, dostarczając silniki V10 zespołowi Leyton House. W sezonie 1992 Leyton House został przemianowany na March. Ilmor w tymże roku dostarczał silniki również Tyrrellowi. Zespoły stosujące silniki Ilmora zdobyły w roku 1992 łącznie 11 punktów (Andrea de Cesaris 8, Karl Wendlinger 3).

Gdy Ilmor uzyskał odpowiednią reputację w Formule 1, podpisał umowę z zespołem Sauber, a także z Mercedesem. Mercedes chciał wkroczyć do Formuły 1 jako dostawca silników, i wykupił od Chevroleta 25% udziałów w Ilmorze, umieścił także na pokrywie silnika bolidów Sauber C12 napis "Concept by Mercedes-Benz". Gdy Sauber spisał się nadspodziewanie dobrze (12 punktów w pierwszym sezonie), Mercedes wszedł do Formuły 1 w sezonie 1994 jako dostawca silników dla zespołu Sauber, zmieniając napis na pokrywie na "Powered by Mercedes-Benz".

W sezonie 1994 Ilmor dostarczał stare silniki debiutującemu zespołowi Pacific. Był to jednak najgorszy zespół tamtego sezonu, i kierowcy często nie kwalifikowali się do wyścigów.

Sezon 1994 był ostatnim, w którym pojawiła się nazwa Ilmor. Jednakże Ilmor nadał produkował silniki dla Mercedesa. W 1994 roku Sauber ponownie zdobył 12 punktów, a później stosował silniki Forda. Mercedes natomiast rozpoczął długoletnią współpracę z McLarenem. McLaren-Mercedes wygrał mistrzostwa kierowców w latach 1998–1999, a konstruktorów w roku 1998.

W 2001 roku Paul Morgan zginął w wypadku awionetki. W 2002 roku DaimlerChrysler zwiększył swoje udziały w firmie do 55%, i przemianował ją na Mercedes-Ilmor. W 2005 roku Daimler wykupił całą firmę, zmieniając nazwę na Mercedes-Benz High Performance Engines Ltd.

MotoGP

Ilmor X3

W 2006 roku Ilmor ogłosił, że tworzy zespół w serii MotoGP i zadebiutuje w dwóch ostatnich wyścigach sezonu 2006. Kierowcą na 2006 rok miał być Garry McCoy, a na 2007 – Jeremy McWilliams i Andrew Pitt. 15 marca 2007 roku, po jednym wyścigu, zespół ogłosił, iż przerywa starty w Moto GP w związku z problemami finansowymi. 30 kwietnia ogłoszono, że firma Ilmor będzie koncentrować się na rozwoju silników, redukując zbędny personel, jakkolwiek nadal obowiązywać będą kontrakty z McWilliamsem i Pittem.

Siostrzane spółki

Ilmor Engineering

W 1990 roku utworzono siostrzaną spółkę, Ilmor Engineering, Inc. Jej głównym celem było wsparcie inżynieryjne dla rosnącej liczby klientów korzystających z silnika konstrukcji Ilmora w IndyCar, oznaczonego jako Chevrolet 265A. W 1998 roku zmieniono siedzibę firmy z Redford na Plymouth.

Obecnie firma wytwarza silniki dla samochodów wyścigowych, łodzi wyścigowych, samochodów drogowych i motocykli.

Ilmor High Performance Marine

Ilmor High Performance Marine, LLC. to firma, która dostarcza silniki dla łodzi wyścigowych w serii SuperCat Offshore Racing Series, organizowanej przez American Power Boat Association (APBA). Została założona w 2002 roku.

Wyniki w Formule 1

Legenda oznaczeń w tabelach wyników Wyświetl szablon na nowej stronie
Oznaczenie	Wyjaśnienie
Złoty	Zwycięzca lub mistrzostwo
Srebrny	2. miejsce lub wicemistrzostwo
Brązowy	3. miejsce lub II wicemistrzostwo
Zielony	Ukończył, punktował (w klasyfikacji generalnej, gdy zdobył co najmniej jeden punkt na przestrzeni sezonu, poza trzema powyższymi opcjami)
Niebieski	Ukończył, nie punktował (w klasyfikacji generalnej, gdy nie zdobył co najmniej jednego punktu na przestrzeni sezonu)
Czerwony	Nie zakwalifikował się (NZ)
Czerwony	Nie prekwalifikował się (NPK)
Różowy	Nie ukończył (NU)
Różowy	Niesklasyfikowany (NS) (w klasyfikacji generalnej, gdy nie został sklasyfikowany w żadnym wyścigu sezonu)
Czarny	Zdyskwalifikowany (DK)
Czarny	Wykluczony (WYK/EX)
Biały	Nie wystartował (NW)
	Kontuzjowany (K/INJ)
	Wyścig odwołany (OD/C)
Bez koloru	Został wycofany (WYC/WD)
	Nie przybył (NP/DNA)
	Nie brał udziału w treningach (NT/DNP)
	Nie został zgłoszony (–)
Pogrubienie	Start z pole position
Kursywa	Najszybsze okrążenie wyścigu
†	Nie ukończył, ale jego rezultat został zaliczony ze względu na przejechanie więcej niż 90% dystansu wyścigu.
*	Sezon w trakcie
^1/2/3	Punktowana pozycja w sprincie kwalifikacyjnym
Lista systemów punktacji Formuły 1

Sezon	Zespół	Samochód	Silnik	Opony	Kierowcy	Wyniki w poszczególnych eliminacjach																Pkt.	Msc.
1991	Leyton House	Leyton House CG911	Ilmor 2175A 3.5 V10	G		USA	BRA	SMR	MCO	CND	MEX	FRA	GBR	DEU	HUN	BEL	ITA	POR	ESP	JPN	AUS	1	12
					Maurício Gugelmin	NU	NU	12	NU	NU	NU	7	NU	NU	11	NU	15	7	7	8	14
					Ivan Capelli	NU	NU	NU	NU	NU	NU	NU	NU	NU	6	NU	8	17	NU
					Karl Wendlinger															NU	20
1992	Tyrrell	Tyrrell 020B	Ilmor 2175A 3.5 V10	G		ZAF	MEX	BRA	ESP	SMR	MCO	CND	FRA	GBR	DEU	HUN	BEL	ITA	POR	JPN	AUS	8	6
					Olivier Grouillard	NU	NU	NU	NU	8	NU	12	11	11	NU	NU	NU	NU	NU	NU	NU
					Andrea de Cesaris	NU	5	NU	NU	14	NU	5	NU	NU	NU	8	8	6	9	4	NU
	March	Leyton House CG911			Karl Wendlinger	NU	NU	NU	8	12	NU	4	NU	NU	16	NU	11	10	NU			3	9
					Jan Lammers															NU	12
					Paul Belmondo	NZ	NZ	NZ	12	13	NZ	14	NZ	NZ	13	9
					Emanuele Naspetti												12	NU	11	13	NU
1993	Sauber	Sauber C12	Sauber LH10 3.5 V10	G		ZAF	BRA	EUR	SMR	ESP	MCO	CND	FRA	GBR	DEU	HUN	BEL	ITA	POR	JPN	AUS	12	7
					Karl Wendlinger	NU	NU	NU	NU	NU	NU	6	NU	NU	9	6	NU	4	5	NU	15
					JJ Lehto	5	NU	NU	4	NU	NU	7	NU	8	NU	NU	9	NU	7	8	NU
1994	Pacific	Pacific PR01	Ilmor 2175A 3.5 V10	G		BRA	PAC	SMR	MCO	ESP	CND	FRA	GBR	DEU	HUN	BEL	ITA	POR	EUR	JPN	AUS	0	–
					Paul Belmondo	NZ	NZ	NZ	NU	NU	NZ	NZ	NZ	NZ	NZ	NZ	NZ	NZ	NZ	NZ	NZ
					Bertrand Gachot	NU	NZ	NU	NU	NU	NU	NZ	NZ	NZ	NZ	NZ	NZ	NZ	NZ	NZ	NZ

Bibliografia

Ilmor (ang.)