Irina Jusupow
Irena Aleksandrowna Romanowa, zam. Jusupowa, ros. Ирина Александровна Романова, Юсупова (ur. 3 lipca 1895 w Peterhofie; zm. 26 lutego 1970 w Paryżu) – rosyjska arystokratka, księżniczka krwi imperatorskiej, księżna jako żona Feliksa Jusupowa.
| Ирина Александровна Романова | |
 1913 | |
| |
| księżniczka krwi imperatorskiej | |
| Dynastia | |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia | |
| Data i miejsce śmierci | |
| Ojciec | |
| Matka | |
| Mąż | |
| Dzieci | |
| Rodzeństwo | |
Życiorys
edytujUrodziła się jako najstarsze dziecko wielkich książąt Aleksandra Mikołajewicza (1866–1933) i Kseni Aleksandrownej (1875–1960) Romanowych, za panowania swojego wuja Mikołaja II. Wychowywała się w Pałacu Zimowym w Petersburgu wraz z sześcioma braćmi: Andrzejem, Fiodorem, Nikitą, Dymitrem (1901–1980), Rościsławem i Wasylem. Z powodu sporu jej ojca z carem wokół niepowodzeń wojny z Japonią, w 1906 zamieszkała wraz z rodziną na południu Francji[1]. Pomimo licznych romansów obojga ich rodziców, Irena wychowywała się szczęśliwie[2]. Otrzymała staranne wykształcenie, biegle władając językiem angielskim i francuskim.
W 1910 powróciła do Petersburga, gdzie cztery lata później wyszła za mąż za Feliksa Jusupowa. W chwili wybuchu I wojny światowej przebywała w Berlinie, będąc wraz z mężem w podróży poślubnej. Jusupowowie zostali internowani, wobec czego Irena interweniowała u swojej kuzynki Cecylii z Meklemburgii-Schwerinu.
Została zaangażowana przez męża w spisek mający na celu zamordowanie Grigorija Rasputina, jednak ostatecznie nie wzięła w nim udziału[3].
Po rewolucji rosyjskiej Irina wraz z mężem udali się do Paryża. Nie prowadzili tam tak wystawnego życia jak w Rosji, ale też nie brakowało im niczego. Założyli dom mody Irfe (akronim utworzony z pierwszych liter ich obojga), który jednak szybko podupadł, gdyż Jusupowie nie mieli zmysłu do interesów.
Rodzina
edytuj22 lutego 1914 w Pałacu Aniczkowskim wyszła za mąż za Feliksa Feliksowicza Jusupowa (1887–1967), syna Feliksa Sumarokowa-Elston (1856–1928), księcia Jusupow. Pomimo książęcego tytułu rodziny męża, małżeństwo zostało uznane za morganatyczne, wobec czego Irena zrzekła się praw do dziedziczenia tronu w imieniu własnym i swoich przyszłych potomków[4]. Para miała jedyną córkę Irinę Feliksownę zw. Bébé (1915–1983).
Genealogia
edytuj| Prapradziadkowie | car Rosji
(1754-1801) ∞1776 (1759–1828) |
kr. Prus
(1770–1840) ∞ 1793 (1776–1810) |
w. ks. Badenii
(1728–1811) ∞ 1787 Ludwika Karolina Geyer von Geyersberg (1768–1820) |
kr. Szwecji
(1778–1837) ∞1797 (1781–1826) |
car Rosji
(1796–1855) ∞1817 (1798–1860) |
w. ks. Hesji
(1777–1848) ∞1804 (1788–1836) |
Fryderyk Wilhelm Glücksburg(1785–1831)
∞1810 (1789–1867) |
Wilhelm Heski(1787–1867)
∞1810 (1789–1864) |
| Pradziadkowie | car Rosji
(1796–1855) ∞1817 (1798–1860) |
w. ks. Badenii
(1790–1852) ∞ 1819 Zofia Wilhelmina von Holstein-Gottorp (1801–1865) |
car Rosji
(1818–1881) ∞1841 (1824–1880) |
kr. Danii
(1818–1906) ∞1842 (1817–1898) | ||||
| Dziadkowie | Michał Nikołajewicz Romanow (1832–1909)
∞1857 Olga Fiodorowna (1838–1891) |
car Rosji, Aleksander III (1845–1894)
∞1866 Maria Fiodorowna (1847–1928) | ||||||
| Rodzice | Aleksander Michajłowicz Romanow (1866–1933)
∞1894 Ksenia Aleksandrowna Romanowa (1875–1960) | |||||||
| Irena Aleksandrowna Romanowa (1895–1970) | ||||||||
Przypisy
edytuj- ↑ Charlotte Zeepvat, The Camera and the Tsars, Cheltenham: Sutton Publishing, 2004, s. 38, ISBN 0-7509-3049-7 (ang.).
- ↑ Greg King, The Man Who Killed Rasputin: Prince Felix Youssoupov and the Murder That Helped Bring Down the Russian Empire, Secaucus, New Jersey: Carol Publishing Group, 1995, s. 108, ISBN 0-8065-1971-1 (ang.).
- ↑ Edvard Radzinsky, The Rasputin File, Judson Rosengrant (tłum.), New York: Doubleday, 2000, s. 435–440, ISBN 0-385-48909-9 (ang.).
- ↑ Felix Yussupov, Lost Splendor, Anne Green (oprac.), Nicholas Katkoff (tłum.), St. Petersburg: Matroushka, 2014, s. 18–34, ISBN 1-927604-10-9 (ang.).