Józef Pilarski
Józef Pilarski (ur. 28 lutego 1893 w Łodzi, zm. 9 lipca 1972 tamże) – polski aktor teatralny i filmowy, reżyser teatralny, dyrektor teatru.
 Józef Pilarski i Halina Jabłonowska w sztuce „Brygada Szlifierza Karhana” Teatr Nowy w Łodzi 1950 | |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Odznaczenia | |
| |
Życiorys
edytujAktor samouk, aktorstwa uczył się prywatnie. W 1905 roku za udział w strajku szkolnym został wyrzucony z gimnazjum. Od 1910 roku występował w łódzkich teatrach amatorskich. W 1923 roku zorganizował w Łodzi Teatr Popularny, w którym był dyrektorem i aktorem. W marcu 1945 roku, wyreżyserował pierwsze powojenne przedstawienie w Łodzi, rewię „Nasza jest Łódź”. W 1949 roku zagrał tytułową rolę w inauguracyjnym przedstawieniu tworzonego Teatru Nowego w Łodzi pt. „Brygada szlifierza Karhana”. Z Teatrem Nowym pozostał związany aż do przejścia na emeryturę 31 sierpnia 1965 roku[1]. Był działaczem społecznym, przez wiele lat był członkiem Zarządu Towarzystwa Przyjaciół Łodzi.
Aktorem był również jego syn – Wojciech Pilarski.
W budynku domu, w którym mieszkał przy ulicy Zachodniej 2 w Łodzi, znajduje się poświęcona aktorowi tablica. Jedna z ulic w Łodzi nosi jego imię. Aktor jest pochowany na Starym Cmentarzu w Łodzi, w części rzymskokatolickiej.
Filmografia
edytuj- Mój drugi ożenek (1963), reż. Z. Kuźmiński – Jarocki
- Milczenie (1963), reż. K. Kutz
- Jadą goście jadą... (1962), reż. A. Trzos – Chłop, pokazujący drogę na Grunwald
- Skarb kapitana Martensa (1957), reż. J. Passendorfer – Knotek, pracownik sieciarni
- Cień (1956), reż. J. Kawalerowicz – Akordeonista
- Podhale w ogniu (1955), reż. J. Batory – Ojciec Wawrzka
- Trzy opowieści (1953) (odc. 3), reż. E. Poleska – Wojciech Wierzbicki
- Sprawa do załatwienia (1953), reż. J. Rybkowski – Mężczyzna na meczu bokserskim
- Piątka z ulicy Barskiej (1953), reż. A. Ford – Sędzia
- Młodość Chopina (1951), reż. A. Ford – Stary chłop, ojciec Ani
- Gromada (1951), reż. J. Kawalerowicz – Stary chłop
- Za wami pójdą inni (1949), reż. A. Bohdziewicz – Krawiec
- Stalowe serce (1948), reż. Stanisław Januszewski – Stary robotnik
- Jasne łany (1947), reż. E. Cękalski – Chłop, „ja bym powiedział”
Odznaczenia i nagrody
edytuj- Złoty Krzyż Zasługi (17 lutego 1950, postanowieniem prezydenta RP Bolesława Bieruta za wybitną działalność artystyczną w Państwowym Teatrze Nowym w Łodzi)[2]
- Nagroda Miasta Łodzi (1956, za długotrwałą działalność w łódzkim środowisku roboczym oraz szereg doskonałych kreacji aktorskich)[3]
Przypisy
edytuj- ↑ Słownik biograficzny teatru polskiego. T. 2. Warszawa: PWN, 1994, s. 552. ISBN 83-01-11260-3.
- ↑ M.P. z 1950 r. nr 25, poz. 262.
- ↑ Nagrody Miasta Łodzi [online], BIP ŁÓDŹ [dostęp 2021-10-04] (pol.).
Linki zewnętrzne
edytuj- Józef Pilarski w bazie IMDb (ang.)
- Józef Pilarski w bazie Filmweb
- Józef Pilarski w bazie filmpolski.pl
- Józef Pilarski, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby) [dostęp 2021-04-09].
- Józef Pilarski na zdjęciach w bazie Filmoteki Narodowej „Fototeka”