Język kałmucki

Хальмг келн
Obszar	Kałmucja (Rosja), Chiny, Mongolia
Liczba mówiących	ok. 180–200 tys.
Pismo/alfabet	cyrylica
Klasyfikacja genetyczna
	Języki ałtajskie (?); Języki mongolskie; Język kałmucki;
Status oficjalny
język urzędowy	Kałmucja (Federacja Rosyjska)
UNESCO	3 zdecydowanie zagrożony↗
Ethnologue	2 prowincjonalny↗
Kody języka
ISO 639-2	xal
ISO 639-3	xal
IETF	xal
Glottolog	kalm1244
Ethnologue	xal
GOST 7.75–97	кал 260
Linguist List	xal-kal
WALS	kmk
W Wikipedii
	Zobacz też: język, języki świata
	Wikipedia w języku kałmuckim
	Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu.

Ten artykuł od 2011-02 wymaga zweryfikowania podanych informacji.

Należy podać wiarygodne źródła w formie przypisów bibliograficznych.
Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Język kałmucki (Хальмг келн) – język Kałmuków osiadłych nad Wołgą^[1], z podrodziny języków mongolskich; ok. 180–200 tys. mówiących. Wykształcił się w XVII wieku z języków ojrackich. W XIX wieku do zapisu języka przyjęto cyrylicę.

Tradycyjne pismo

Kałmucki jest językiem z historyczną tradycją literacką. Oryginalne pismo kałmuckie zostało stworzone w XVII wieku. Krzewicielem oświaty wśród Kałmuków był buddyjski mnich Dzaja Pandita (1599–1662 r. n.e.), autor pisma todo biczig („czyste pismo”). W 1924 roku w ZSRR pismo ojracko-kałmuckie zostało zastąpione przez cyrylicę, którą w 1930 roku zastąpiła łacinka, którą jeszcze raz zmieniła cyrylica o wymowie mongolskiej w 1938 roku.

Kałmucy (Ojraci) w Zachodnich Chinach nadal posługują się pismem ojracko-kałmuckim. W Urumczi wydają kilka gazet i pism w języku ojrackim, nadawane są w tym języku także programy radiowe i telewizyjne. Język ojracki w Mongolii nie uzyskał statusu oficjalnego i jest używany tylko w życiu codziennym, poza tym wypiera go język chałcha-mongolski.

Alfabet

А а	Ә ә	Б б	В в	Г г	Һ һ	Д д	Е е	Ё ё
Ж ж	Җ җ	З з	И и	Й й	К к	Л л	М м	Н н
Ң ң	О о	Ө ө	П п	Р р	С с	Т т	У у	Ү ү
Ф ф	Х х	Ц ц	Ч ч	Ш ш	Щ щ	Ъ ъ	Ы ы	Ь ь
Э э	Ю ю	Я я

Zobacz też

zośka (przykład pośredniego zapożyczenia kałmuckiego w języku polskim)

Przypisy

↑ kałmucki język, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2021-12-16] .

Linki zewnętrzne

Słownik online. dictionary.bumbinorn.ru. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-08-17)].

[epwn-1] kałmucki język, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2021-12-16] .

[1]