Język kamtok
Język kamtok, wes cos (ang. Cameroon Creole English) – język kreolski na bazie angielskiego, używany jako język wehikularny (niekiedy jako macierzysty) przez ok. 2 miliony osób w Kamerunie[1]. Nazwa pochodzi od wyrażenia Cameroon talk. Wykazuje podobieństwo do języka krio.
| Obszar | |||
|---|---|---|---|
| Liczba mówiących |
ok. 2 miliony (w większości jako drugi język) | ||
| Pismo/alfabet | |||
| Klasyfikacja genetyczna | |||
|
kreolski na bazie angielskiego | |||
| Status oficjalny | |||
| Ethnologue | 3 środek szerszej komunikacji↗ | ||
| Kody języka | |||
| ISO 639-1 | en | ||
| ISO 639-2 | eng | ||
| ISO 639-3 | wes | ||
| IETF | wes | ||
| Glottolog | came1254 | ||
| Ethnologue | wes | ||
| SIL | wes | ||
| W Wikipedii | |||
| |||
| Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu. | |||
Historia
edytujOparty na angielskim język pidżynowy służył od XIX w. jako lingua franca pomiędzy użytkownikami różnych języków zachodnioafrykańskich. Początkowo nie cieszył się on wielkim prestiżem, określany był jako „łamany angielski” bądź Bush English[2], jednak od lat 60. XX w. zyskuje coraz bardziej na znaczeniu jako wspólny język w kraju, w którym istnieje ponad dwieście wzajemnie niezrozumiałych języków plemiennych. Używany jest jako język religii, handlu i policji. Wykazuje cechy jednocześnie pidżynu i języka kreolskiego[2].
Gramatyka
edytujRzeczowniki
edytujRzeczowniki zazwyczaj nie posiadają liczby mnogiej ma pikin „moje dziecko” lub „moje dzieci”, ale dla jednoznaczności często dodaje się liczebnik. np. dat tu man pikin „tych dwóch chłopców”, albo zaimek dem („oni”), np. papa dem „starsi mężczyźni”.
Czasowniki
edytujSame czasowniki są nieodmienne, zaś do wyrażenia czasu gramatycznego i aspektu używa się różnych partykuł:
- a di wok 'I am working'
- a dohn wok 'I have worked'
- a nehva wok 'I haven't worked'
- a foh wok 'I would have worked'
- a go wok 'I will work'
- a sabi wok 'I usually work'
- a wan wok 'I am about to work'
- a bin wok 'I worked'
Słownictwo
edytujJęzyk kamtok czerpie wprost z wielu miejscowych języków, a także tworzy kalki leksykalne na ich podstawie, np.:
- af dai (half + die = trudny)
- drai ai (dry + eye = odwaga)
- put han (put + hand = pomóc)
- wuman taiga (woman + tiger = tygrysica)
- wuman pikin (woman + portugalskie pequeno „mały” = dziewczynka)
Istnieje również szereg zapożyczeń z języka francuskiego:
- dantite „dowód tożsamości” (< carte d'identité)
- jandam „żandarm” (< gendarme)
- kamyong „ciężarówka” (< camion)
- kurang „prąd” (< courant)
Przypisy
edytuj- ↑ Ethnologue report for language code: wes
- ↑ a b Kamtok. [dostęp 2010-04-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-04-15)].
Bibliografia
edytuj- Hans-Georg Wolf: English in Cameroon. Contributions to the Sociology of Language, Volume 85. Walter de Gruyter, Berlin, Germany 2001, ISBN 3-11-017053-1.
- Carole de Féral: Pidgin-English du Cameroun. Description linguistique et sociolinguistique. Peeters/Selaf, Paris, France 1989, ISBN 2-87723-023-6.
- Kouega, Jean-Paul (2008). A Dictionary of Cameroon Pidgin English Usage: Pronunciation, Grammar and Vocabulary. Muenchen, Germany: Lincom Europa. ISBN 978-3-89586-204-5