Jacek Staszewski
Jacek Staszewski (ur. 3 września 1933 w Płocku, zm. 26 sierpnia 2013 w Toruniu) – polski historyk, znawca dziejów unii polsko-saskiej[1].
| Państwo działania | |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
3 września 1933 |
| Data i miejsce śmierci |
26 sierpnia 2013 |
| profesor nauk humanistycznych | |
| Alma Mater |
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu |
| Doktorat |
1963 |
| Habilitacja |
1971 |
| Profesura |
1988 |
| profesor UMK | |
| Odznaczenia | |
 
| |
Życiorys
edytujPo ukończeniu liceum we Włocławku w latach 1951–1955 studiował historię na UMK w Toruniu. Po studiach został pracownikiem uczelni. Początkowo jego zainteresowania badawcze koncertowały się na ruchu robotniczym w początku XX wieku – rewolucji w Niemczech 1918–1919. Po kilku latach zajął się dziejami unii polsko-saskiej. W 1963 obronił doktorat na podstawie rozprawy Stosunki Augusta II z kurią rzymską. Misja rzymska w latach 1704–1706. W 1971 uzyskał habilitację. Wielokrotnie wyjeżdżał na stypendia i staże zagraniczne, prowadząc kwerendy źródłowe, zwłaszcza w archiwum drezdeńskim. W 1988 otrzymał tytuł profesora nauk humanistycznych[1].
Od 1972 był członkiem redakcji „Kwartalnika Historycznego”, a od 1987 członkiem Komitetu Nauk Historycznych PAN. Przez dwie kadencje w latach 1991–1997 był prezesem Polskiego Towarzystwa Historycznego. Był także członkiem Włocławskiego Towarzystwa Naukowego oraz Societas Jablonoviana w Lipsku. Na UMK był prodziekanem Wydziału Humanistycznego (1972–1975) oraz dyrektorem Instytutu Historii i Archiwistyki (1978–1980)[1].
Jego badania spowodowały przełom w postrzeganiu dynastii Wettynów w Polsce, zauważając wiele pozytywnych cech panowania zwłaszcza Augusta II, ale i Augusta III. Wykazał on, iż to właśnie w czasach saskich zaczęło się odrodzenie elit intelektualnych kraju, ożywienie kulturalne oraz dojrzewanie planów reform. Przyczynił się również do odczarowania[styl do poprawy] intrygantki i kochanki Augusta II (Anna Konstancja Cosel).
W ostatnich latach życia profesor emerytowany (Wydział Nauk Historycznych; Instytut Historii i Archiwistyki) UMK i Członek Prezydium Polskiego Towarzystwa Historycznego. Był także Przewodniczącym, a następnie Honorowym Przewodniczącym Komitetu Głównego Olimpiady Historycznej. Odznaczony m.in. Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski i Medalem Komisji Edukacji Narodowej[2].
Do jego uczniów należą: Stanisław Achremczyk, Jarosław Dumanowski, Bogusław Dybaś, Krzysztof Mikulski, Jarosław Porazinski, Stanisław Roszak, Wojciech Stanek[3].
Dzieła
edytuj- O miejsce w Europie. Stosunki Polski i Saksonii z Francją na przełomie XVII i XVIII wieku, Warszawa 1973.
- August III, Warszawa 1984
- August II, Warszawa 1985
- Polacy w osiemnastowiecznym Dreźnie, Wrocław 1987
- August III Sas, Wrocław Warszawa Kraków Gdańsk Łódź (Ossolineum) 1989
- Europa i świat w epoce oświeconego absolutyzmu (redakcja naukowa tomu), Warszawa 1991
- August III. Kurfürst von Sachsen und König von Polen. Eine Biographie, Berlin 1996
- „Jak Polskę przemienić w kraj kwitnący...”. Szkice i studia z czasów saskich, Olsztyn 1997
- August II Mocny, Wrocław Warszawa Kraków (Ossolineum) 1998. ISBN 83-04-04387-4
- Wettynowie, Olsztyn (Ośrodek Badań Naukowych im. Wojciecha Kętrzyńskiego) 2005 ISBN 83-87643-24-6
Bibliografia
edytuj- Prof. dr hab. Jacek Staszewski, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2008-03-19].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c Jarosław Porazinski, Profesor Jacek Staszewski. Nauczyciel i mistrz (1933–2013), „Klio - Czasopismo Poświęcone Dziejom Polski i Powszechnym”, 25 (2), 2013, DOI: 10.12775/1769, ISSN 2719-7476 [dostęp 2024-10-21] (pol.).
- ↑ Jacek Staszewski, cała Polska, 28.08.2013 – nekrolog [online], nekrologi.wyborcza.pl [dostęp 2017-11-24] (pol.).
- ↑ Jarosław Porazinski, Profesor Jacek Staszewski - historyk i uczony : jubileuszowe refleksje. w: Między Zachodem a Wschodem : studia ku czci profesora Jacka Staszewskiego. T. 2 / pod red. Jarosława Dumanowskiego, 2003, s. 7-14, ISBN 83-7322-715-6.
Linki zewnętrzne
edytuj- Jacek Staszewski – bibliografia w LitDok Bibliografia Historii Europy Środkowowschodniej, Herder-Institut (Marburg)