Jadwiga Zarugiewiczowa

Jadwiga Zarugiewiczowa (ur. 27 kwietnia 1879 w Kutach, zm. 16 maja 1968 w Suwałkach) – polska Ormianka, symboliczna matka Nieznanego Żołnierza.

Jadwiga Zarugiewiczowa
Data i miejsce urodzenia

27 kwietnia 1879
Kuty

Data i miejsce śmierci

16 maja 1968
Suwałki

Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski

Życiorys

edytuj

Córka Mikołaja i Petroneli Bohosiewicz. W 1900 roku wyszła za mąż za polskiego Ormianina Andrzeja Zarugiewicza. Mieli czwórkę dzieci: Konstantego, Stefana, Wacława i Zofię. 19-letni Konstanty, jeden z Lwowskich Orląt, zginął 17 sierpnia 1920 roku w bitwie pod Zadwórzem. W 1925 roku w związku z budową Grobu Nieznanego Żołnierza w Warszawie poproszono ją o wybranie jednego z trzech bezimiennych żołnierzy ekshumowanych na Cmentarzu Łyczakowskim we Lwowie. Wybrała żołnierza bez szarży z maciejówką[1]. Po wybuchu II wojny światowej Zarugiewiczowie wyjechali ze Lwowa. Mieszkali w Nisku, Rabce (gdzie zmarł Andrzej Zarugiewicz), Krakowie, Białymstoku u syna Wacława[2].

Jadwiga Zarugiewiczowa zmarła w szpitalu psychiatrycznym w Suwałkach i została pochowana na tamtejszym cmentarzu parafialnym[1]. 30 maja[3] 2016 roku dzięki staraniom sekretarza Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa Andrzeja Kunerta oraz Fundacji Ormiańskiej jej prochy zostały ekshumowane. Po mszy w katedrze polowej Wojska Polskiego w Warszawie pochowano ją na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w kwaterze żołnierzy poległych w wojnie 1919–1920 roku. Na jej grobie ustawiono chaczkar[4].

 
Tablica upamiętniająca Jadwigę Zarugiewiczową

Upamiętnienie

edytuj
  • 2 listopada 2011 roku na budynku Dowództwa Garnizonu Warszawa na placu Piłsudskiego odsłonięto tablicę pamiątkową poświęconą Jadwidze Zarugiewiczowej[5].

Odznaczenia

edytuj
  • W 2016 roku została odznaczona pośmiertnie Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski[3].

Przypisy

edytuj
  1. a b I LO wspomnienie Zarugiewicz [online], „DwuTygodnik Suwalski”, 2 grudnia 2019 [dostęp 2020-12-25] (pol.).
  2. Uroczysty pogrzeb Jadwigi Zarugiewicz – „Matki Nieznanego Żołnierza” – w Warszawie [online], fundacjaormianska.pl [dostęp 2020-12-25].
  3. a b Historia Jadwigi Zarugiewiczowej – symbolicznej matki Nieznanych Żołnierzy [online], fundacjaormianska.pl [dostęp 2020-12-25].
  4. Pożegnanie lwowskiej Matki [online], kuriergalicyjski.com [dostęp 2020-12-25].
  5. Polscy Ormianie uczcili pamięć Jadwigi Zarugiewiczowej [online], kuriergalicyjski.com [dostęp 2020-12-25].
  NODES