Jakub Błaszczykowski

polski piłkarz

Jakub Błaszczykowski, używający również zdrobnienia Kuba (ur. 14 grudnia 1985[1] w Truskolasach) – polski piłkarz oraz działacz sportowy i społeczny.

Jakub Błaszczykowski
Ilustracja
Jakub Błaszczykowski (2019)
Data i miejsce urodzenia

14 grudnia 1985
Truskolasy

Wzrost

175 cm

Pozycja

pomocnik

Kariera juniorska
Lata Klub
1993–2002 Raków Częstochowa
2002 Górnik Zabrze
2003 KS Częstochowa
Kariera seniorska[a]
Lata Klub Wyst. Gole
2003–2004 KS Częstochowa 24 (11)
2005–2007 Wisła Kraków 51 (3)
2007–2016 Borussia Dortmund 197 (27)
2015–2016 Fiorentina (wyp.) 15 (2)
2016–2019 VfL Wolfsburg 38 (1)
2019–2023 Wisła Kraków 50 (16)
W sumie: 375 (60)
Kariera reprezentacyjna[b]
Lata Reprezentacja Wyst. Gole
2004  Polska U-19 8 (0)
2005–2006  Polska U-21 3 (1)
2005  Polska B 1 (0)
2006–2023  Polska 109 (21)
W sumie: 121 (22)
  1. Aktualne na: 4 czerwca 2023. Uwzględniono wyłącznie rozgrywki ligowe.
  2. Aktualne na: 16 czerwca 2023.
Faksymile
Dorobek medalowy
Inne nagrody
Piłkarz Roku w Polsce
złoto 1. miejsce
2008
złoto 1. miejsce
2010
Plebiscyt „Przeglądu Sportowego”
złoto Superczempion
2023
Odznaczenia
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Order Uśmiechu Odznaka „Honoris Gratia”
Strona internetowa

W latach 2006–2023 reprezentant Polski w piłce nożnej, w latach 2010–2014 kapitan drużyny narodowej. Uczestnik Mistrzostw Świata 2018 oraz Mistrzostw Europy 2012 i 2016. Członek Klubu Wybitnego Reprezentanta, zawodnik z najdłuższym stażem, drugi pod kątem liczby występów i jeden z sześciu piłkarzy (obok Grzegorza Laty, Michała Żewłakowa, Roberta Lewandowskiego, Kamila Glika i Grzegorza Krychowiaka), który ma na koncie co najmniej 100 występów w reprezentacji Polski.

Zdobywca mistrzostwa Polski z Wisłą Kraków, dwukrotny zdobywca mistrzostwa Niemiec, a także Pucharu Niemiec i Superpucharu Niemiec oraz finalista Ligi Mistrzów UEFA w barwach Borussii Dortmund. Od 2019 ponownie związany z Wisłą Kraków jako piłkarz i współwłaściciel klubu. Dwukrotny laureat Plebiscytu Piłki Nożnej w kategorii „Piłkarz Roku” (2008, 2010). Za „wybitne osiągnięcia sportowe, za działalność społeczną i charytatywną oraz upowszechnianie i rozwój sportu wśród dzieci i młodzieży” odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski. Za działalność społeczną wyróżniony ponadto Orderem Uśmiechu, Medalem Świętego Brata Alberta i Odznaką „Honoris Gratia”.

Kariera klubowa

edytuj

Początki

edytuj

Wychowywał się w niewielkiej miejscowości Truskolasy koło Częstochowy. W wieku czterech lat zaczął grać w piłkę ze swoim starszym o trzy lata bratem Dawidem[2]. Gdy miał siedem lat, rozpoczął treningi w Rakowie Częstochowa, gdzie spędził osiem lat[3]. Latem 2002 trafił do Górnika Zabrze i przez ok. trzy miesiące występował w szkółce piłkarskiej tego klubu[4]. Rozczarowany współpracą z pozostałymi zawodnikami Górnika, wiosną 2003 wrócił do Częstochowy i rozpoczął grę w IV-ligowym KS Częstochowa[5], a swoją pierwszą bramkę w barwach tego klubu zdobył 25 października 2003 w meczu z rezerwami Górnika Zabrze. Do końca sezonu 2003/2004 trafił jeszcze cztery razy (hat trick w spotkaniu przeciwko GKS Tychy'71 i gol w pojedynku z Szombierkami Bytom). W rundzie jesiennej kolejnego sezonu strzelił sześć bramek.

Był na testach w różnych klubach wyższych lig, m.in. w GKS-ie Bełchatów, Tirolu Innsbruck i Lechu Poznań; był bliski przejścia do tego ostatniego klubu, jednak strony nie doszły do porozumienia w sprawie kontraktu[6][7].

Wisła Kraków

edytuj

8 lutego 2005 przyjechał na testy do Wisły Kraków, a jego talent dostrzegł czeski trener tego zespołu Verner Lička, dzięki czemu 24 lutego strony podpisały pięcioletni kontrakt[8]. W polskiej ekstraklasie zadebiutował 20 marca 2005, w wygranym 3:1 spotkaniu przeciwko Polonii Warszawa. W sezonie 2004/2005 zdobył mistrzostwo Polski[9]. W tym sezonie został okrzyknięty odkryciem rundy wiosennej oraz zagrał łącznie w 15 meczach, strzelił dwie bramki i zaliczył dwie asysty[10]. Otrzymał także propozycje transferu do kilku zagranicznych klubów, m.in. do Zenitu Petersburg, jednak zostały one odrzucone[11].

W sezonie 2005/2006 zagrał z Wisłą Kraków w 20 meczach, w których zaliczył łącznie pięć asyst[12]. W 2006 wraz z klubem zdobył wicemistrzostwo Polski, a także został wybrany przez czytelników „Gazety Krakowskiej” najlepszym piłkarzem Małopolski 2006 oraz zdobył piłkarskiego Oscara za rok 2006 w kategorii „najlepszy pomocnik Orange Ekstraklasy” w plebiscycie Canal Plus, w którym wyboru dokonują piłkarze 16 klubów ekstraklasy[13]. W sezonie 2006/2007 zagrał w 32 meczach, strzelił trzy bramki i zaliczył dziewięć asyst[12].

W barwach Wisły rozegrał w ekstraklasie 51 spotkań, w których strzelił trzy bramki.

Borussia Dortmund

edytuj
 
Błaszczykowski w barwach Borussii Dortmund (2007)
 
Błaszczykowski jako piłkarz BVB (2012)

22 lutego 2007 Wisła Kraków poinformowała, że Błaszczykowski przejdzie po zakończeniu sezonu 2006/2007 do klubu Borussia Dortmund[14], z którym zawodnik tego samego dnia podpisał czteroletni kontrakt[15]. Transfer kosztował niemiecki klub 3 mln euro[16]. Na prośbę kierownictwa klubu na swojej koszulce piłkarskiej umieścił zdrobnienie swojego imienia, ponieważ Niemcy mieli kłopoty z prawidłowym wymówieniem jego nazwiska[17]. Swój pierwszy (nieoficjalny) mecz w barwach Borussii rozegrał 12 lipca 2007 w Brnie przeciwko belgijskiemu zespołowi RSC Anderlecht, a w trakcie spotkania strzelił swojego pierwszego gola jako gracz niemieckiego klubu[18]. Po tym spotkaniu został uznany za najlepszego piłkarza meczu. 4 sierpnia 2007 zadebiutował oficjalnie jako zawodnik Borussii podczas wygranego 4:1 meczu z 1 FC Magdeburg[19]. 12 sierpnia 2007 w spotkaniu z MSV Duisburg po raz pierwszy zagrał w Bundeslidze, a 25 kwietnia 2008 w meczu przeciwko Eintrachtowi Frankfurt strzelił swojego pierwszego gola w lidze niemieckiej[20][18]. Sezon zakończył zagraniem w 27 meczach, podczas których strzelił jedną bramkę i zaliczył pięć asyst[12].

23 lipca 2008 zdobył z Borussią pierwszy w swojej karierze Superpuchar Niemiec – zespół pokonał w finale, na własnym stadionie, 2:1 zespół Bayernu Monachium, a Błaszczykowski w 29. minucie spotkania zdobył pierwszą bramkę meczu[21]. W grudniu 2008 został wybrany przez tygodnik „Piłka Nożna” najlepszym polskim piłkarzem roku[22]. W styczniu 2009 został uznany przez kibiców najlepszym piłkarzem roku Borussii, zdobywając 35% głosów[23]. W sezonie 2008/2009 zagrał w 29 meczach, strzelił trzy gole i zaliczył siedem asyst, a w kolejnym sezonie wystąpił podczas 34 spotkań, strzelił jednego gola i zaliczył cztery asysty[12].

W sezonie 2010/2011 zdobył z Borussią Dortmund mistrzostwo Niemiec[18]. 20 listopada 2010 podczas meczu z SC Freiburgiem nie trafił piłką do pustej bramki, co było szeroko komentowane w międzynarodowej prasie, a dziennik „The Sun” określił najgorszym pudłem w historii Borussii od 25 lat oraz jednym z najbardziej spektakularnych chybień w historii futbolu[24][25][26][27]. W 2010 ponownie zwyciężył w plebiscycie „Piłki nożnej” w kategorii piłkarz roku[18]. W sezonie 2010/2011 zagrał podczas 37 spotkań, strzelił trzy gole i zaliczył pięć asyst[12]. 13 września 2011 w meczu fazy grupowej przeciwko Arsenalowi (1:1), debiutował w Lidze Mistrzów, a 6 grudnia 2011 w spotkaniu z Olympique Marsylia (2:3) zdobył swoją pierwszą bramkę w tych rozgrywkach[28]. W sezonie 2011/2012 z Borussią Dortmund wygrał rozgrywki Bundesligi oraz zdobył Puchar Niemiec, a także był nominowany do nagrody UEFA dla najlepszego piłkarza sezonu grającego na europejskich stadionach[29]. Zagrał łącznie w 40 meczach, strzelił siedem goli i zaliczył 12 asyst, z czego dwie bramki trafił podczas meczu z HSV Hamburg w styczniu 2012, za co był chwalony w branżowej prasie[30]. Magazyn „Kicker” w podsumowaniu roku 2012 okrzyknęli go największym dżentlemenem Bundesligi z uwagi na fakt, iż przez 5638 minut gry w ciągu trzech lat nie dostał ani jednej żółtej kartki[31].

W sezonie 2012/2013 zajął z Borussią Dortmund drugie miejsce w lidze niemieckiej oraz doszedł do finału Ligi Mistrzów[32]. Po tym sezonie, zakończonym rozegraniem 41 meczów oraz strzeleniem 14 bramek i zaliczeniem 15 asyst, przedłużył kontrakt z klubem do 30 czerwca 2018[33]. 27 lipca 2013 po raz drugi w karierze sięgnął po trofeum Superpucharu Niemiec, pokonując w finale zespół Bayernu[34][35]. 25 stycznia 2014 w meczu ligowym przeciwko FC Augsburg doznał kontuzji kolana (zerwanie więzadeł krzyżowych przednich w lewym kolanie[36]) i od tego czasu rozegrał jedynie 20 meczów, podczas których spędził na boisku raptem 966 minut; nie licząc kilkuminutowej gry podczas towarzyskiego meczu ze Śląskiem Wrocław w sierpniu, powrócił do gry 9 grudnia w 84. minucie spotkania z Anderlechtem Bruksela[37].

 
Błaszczykowski jako piłkarz Borussii Dortmund (2014)

Po sezonie 2014/2015 w Dortmundzie doszło do zmiany trenera, a Błaszczykowski doznał dwóch urazów podczas okresu przygotowawczego, w związku z czym nie wystąpił w żadnym z ośmiu oficjalnych spotkań Borussii Dortmund w kolejnym sezonie[38]. Trudna sytuacja i składający się na nią brak regularnych występów zmusił go do opuszczenia klubu po ośmiu latach gry i udania się na wypożyczenie. Łącznie w barwach Borussii Dortmund rozegrał 253 mecze, w których strzelił 32 gole i zanotował 52 asysty. Dzięki boiskowej waleczności i przywiązaniu do klubowych barw zyskał sobie uznanie i szacunek tamtejszych kibiców; pozostawał w niemieckim zespole mimo ofert ze strony Juventusu (2013)[39] czy lokalnego rywala Schalke 04 (2015)[40]. W zespole BVB przez pewien okres występował także z innymi reprezentantami Polski – w 2007 dzielił klubową szatnię z Euzebiuszem Smolarkiem, a od 2010 po przyjściu do klubu Lewandowskiego i Piszczka tworzył z nimi doskonale współpracujący na boisku i uwielbiany przez kibiców kolektyw, często nazywany „polskim trio z Dortmundu”.

ACF Fiorentina

edytuj
 
Błaszczykowski podczas treningu Fiorentiny (2015)

31 sierpnia 2015 w ostatnim dniu letniego okienka transferowego został zawodnikiem włoskiej Fiorentiny, do której trafił z Borussii Dortmund na zasadzie rocznego wypożyczenia z opcją pierwokupu[41]. W Serie A zadebiutował 12 września 2015 w wygranym 1:0 meczu ACF FiorentinaGenoa CFC, a swoje premierowe trafienie na włoskich boiskach zanotował 23 września 2015 w wygranym 2:0 meczu z Bolonią – strzelił gola w 71. minucie, zdobywając pierwszą bramkę meczu[42]. Drugą bramkę dla Fiorentiny strzelił 6 stycznia 2016, ustalając na 3:1 wynik wyjazdowego spotkania z US Palermo. Z Violą zagrał także w fazie grupowej Ligi Europy, gdzie rywalizował m.in. z Lechem Poznań. W barwach ACF rozegrał łącznie 20 spotkań, w których strzelił dwie bramki i zanotował cztery asysty.

VfL Wolfsburg

edytuj

Po powrocie z wypożyczenia nie został uwzględniony w planach trenera Thomasa Tuchela, więc zmuszony był poszukiwać nowego zespołu. Wybór padł na niemiecki VfL Wolfsburg, który zapłacił za reprezentanta Polski 5 mln euro[43]. 1 sierpnia 2016 podpisał trzyletni kontrakt z klubem[44]. W Wolfsburgu oficjalnie zadebiutował 20 sierpnia 2016, w wygranym 2:1, meczu pierwszej rundy Pucharu Niemiec przeciwko FSV Frankfurt[45]. 17 września 2016 w meczu z TSG 1899 Hoffenheim (0:0) zanotował swój 200. występ w Bundeslidze[46]. W tym meczu wystąpił z opaską kapitana VfL[47]. 18 lutego 2017 przed rozpoczęciem wyjazdowego, ligowego meczu z Borussią Dortmund, został oficjalnie pożegnany przez władze i kibiców BVB. Prezydent klubu Hans-Joachim Watzke wraz z dyrektorem sportowym Michaelem Zorcem wręczyli swojemu byłemu zawodnikowi bukiet kwiatów oraz pamiątkowy kolaż ze zdjęć ukazujących najlepsze momenty polskiego pomocnika w drużynie z Dortmundu. Fani Borussii podziękowali mu za lata gry, bijąc brawo i skandując głośno jego imię[48]. 15 października 2017, zapewniając drużynie remis, 2:2, w wyjazdowym spotkaniu z Bayerem 04 Leverkusen, zdobył swoją jedyną bramkę dla Wolfsburga[49]. Od listopada 2017 cierpiał na przewlekłe bóle pleców, które uniemożliwiały mu trenowanie. Leczony był w Niemczech, a także w Polsce, gdzie rehabilitował się pod okiem fizjoterapeuty Leszka Dyi[50][51]. Do gry powrócił 28 kwietnia 2018, rozgrywając 75 minut w meczu z Hamburgerem SV (1:3)[52]. 3 stycznia 2019 rozwiązał kontrakt za porozumieniem stron[53].

Powrót do Wisły Kraków

edytuj

W styczniu 2019 powrócił do Wisły Kraków, pogrążonej w kłopotach finansowych. Wspomógł klub pożyczką w wysokości 1,33 mln zł, a 7 lutego podpisał z nim półroczny kontrakt. Zgodnie z warunkami umowy zarabiał 500 zł miesięcznie, a całą kwotę zobowiązał się przekazać na zakup biletów dla dzieci z domów dziecka[54]. W sezonie 2018/2019 wystąpił w ośmiu spotkaniach i strzelił pięć bramek[55].

Od sierpnia 2021 do kwietnia 2023 nie zaliczył żadnego występu dla „Białej Gwiazdy”, z powodu urazu kolana i późniejszego leczenia, aż 20 maja 2023 wrócił na boisko, wchodząc w 82. minucie meczu I ligi przeciwko Podbeskidziu Bielsko-Biała[56].

20 lipca 2023 przekazał informacje o zakończeniu piłkarskiej kariery[57]. Krakowski klub poinformował, że zamierza pożegnać i uhonorować Błaszczykowskiego 5 sierpnia, przy okazji pierwszego spotkania w nowym sezonie rozgrywanego na własnym stadionie przeciwko Stali Rzeszów[58][59].

Kariera reprezentacyjna

edytuj

Polska U-19

edytuj

W reprezentacji Polski U-19 zadebiutował 30 marca 2004 w spotkaniu z Litwą. Wystąpił w dwóch meczach półfinałowego turnieju eliminacyjnego Mistrzostw Europy U-19, ze Szkocją i z Finlandią. W sumie w barwach reprezentacji do lat 19 wystąpił w ośmiu meczach. Był powołany na Mistrzostwa Europy U-19 2004 w Szwajcarii, zagrał na nich w jednym meczu z Hiszpanią[60].

Polska U-21

edytuj
 
Błaszczykowski jako kapitan reprezentacji Polski (2013)

W reprezentacji reprezentacji młodzieżowej U-21, prowadzonej przez Władysława Żmudę, zadebiutował 3 czerwca 2005 w spotkaniu rundy eliminacyjnej Mistrzostw Europy U-21 z Azerbejdżanem[61]. Był powołany również na następny mecz eliminacji, ale nie mógł w nim wystąpić z powodu kontuzji stopy, której doznał podczas meczu Wisły Kraków z Panathinaikosem.

28 lutego 2006 zagrał w spotkaniu reprezentacji do lat 21 z Hiszpanią, a mimo przegranego meczu został wyróżniony przez trenera Andrzeja Zamilskiego za swoją postawę na boisku. 16 sierpnia zdobył bramkę w pierwszym meczu eliminacji młodzieżowych mistrzostw Europy z Łotwą, po którego rozegraniu Zamilski również go wyróżnił. Nie zagrał w drugim, ostatnim spotkaniu grupy eliminacyjnej z Portugalii, ponieważ został powołany do pierwszej reprezentacji Polski na mecz eliminacji Euro 2008.

Polska

edytuj

Do reprezentacji seniorskiej dołączył 6 grudnia 2005 w spotkaniu kadry B przeciwko Szkocji. W pierwszej reprezentacji zadebiutował 28 marca 2006 w towarzyskim meczu z Arabią Saudyjską w Rijadzie[62] (wygranym 2:1). Ówczesny selekcjoner Paweł Janas zamierzał powołać Błaszczykowskiego do 23-osobowej kadry na turniej finałowy Mistrzostw Świata 2006, jednak z powodu urazu pleców do tego nie doszło[63]. Podobna sytuacja miała miejsce dwa lata później za kadencji Leo Beenhakkera, kiedy to znalazł się w drużynie na Euro 2008, jednak kolejna kontuzja spowodowała, że jego miejsce w reprezentacji zajął Łukasz Piszczek[64].

Swoją pierwszą bramkę dla reprezentacji Polski zdobył 22 sierpnia 2007 w zremisowanym 2:2 towarzyskim spotkaniu z Rosją w Moskwie. 11 października 2008 w meczu eliminacyjnym do Mistrzostw Świata 2010 przeciwko Czechom przyczynił się do zwycięstwa Polski (2:1), asystując przy bramce Pawła Brożka oraz strzelając drugiego gola.

17 listopada 2010 zadebiutował w roli kapitana reprezentacji podczas meczu z Wybrzeżem Kości Słoniowej (wygranym 3:1)[65]. 10 sierpnia 2011 strzelił jedyną bramkę w towarzyskim meczu z Gruzją. Został powołany przez Franciszka Smudę do kadry reprezentacji Polski na Euro 2012, gdzie zagrał we wszystkich trzech meczach fazy grupowej. 8 czerwca 2012 w meczu inaugurującym turniej, z Grecją, zakończonym remisem 1:1, asystował przy bramce zdobytej przez Roberta Lewandowskiego na 1:0 w 17. minucie spotkania. W drugim spotkaniu przeciwko Rosji strzelił jedynego gola dla Polaków[27], ustalając wynik meczu na 1:1.

 
Błaszczykowski podczas Euro 2016

22 marca 2013 w meczu z Ukrainą rozegrał 60. spotkanie w barwach reprezentacji Polski i dołączył do Klubu Wybitnego Reprezentanta[60].

W 2014 z powodu kontuzji nie wystąpił w żadnym meczu polskiej kadry narodowej[66]. 9 grudnia 2014 selekcjoner Adam Nawałka poinformował, że opaskę kapitana reprezentacji Polski przejmie na stałe Robert Lewandowski[67][68]. W czerwcu 2015 po prawie dwóch latach przerwy powrócił do kadry. 13 czerwca 2015 w szóstym meczu eliminacyjnym do Mistrzostw Europy 2016 wszedł na boisko w 63. minucie meczu z Gruzją, zmieniając Sławomira Peszkę. W doliczonym czasie gry zaliczył asystę przy drugiej bramce Roberta Lewandowskiego.

12 maja 2016 został powołany przez selekcjonera Adama Nawałkę do szerokiej kadry na Mistrzostwa Europy 2016 we Francji[69]. 30 maja 2016 selekcjoner oficjalnie powołał go do ścisłego składu na turniej[70]. Podczas finałów Euro 2016 jako jeden z liderów drużyny zagrał we wszystkich pięciu meczach reprezentacji, czterokrotnie wychodząc w podstawowym składzie, i strzelił dwie bramki: zwycięską w meczu z Ukrainą (1:0, w meczu tym wszedł po przerwie) oraz dającą Polsce prowadzenie w wygranym, po rzutach karnych, meczu ze Szwajcarią. Zanotował także asystę przy zwycięskim golu Arkadiusza Milika w pierwszym meczu fazy grupowej z Irlandią Północną (1:0). Reprezentacja Polski ostatecznie dotarła wówczas do ćwierćfinału turnieju, gdzie po remisie 1:1 uległa w konkursie rzutów karnych, późniejszemu Mistrzowi EuropyPortugalii po tym, jak Błaszczykowski nie wykorzystał jedenastki. Ćwierćfinał okazał się najlepszym wynikiem, jaki Polska kiedykolwiek osiągnęła na Mistrzostwach Europy[71][72]. 8 lipca 2016, w głosowaniu „Przeglądu Sportowego” został uznany przez kibiców najlepszym polskim piłkarzem Euro 2016[73].

Był jedną z wiodących postaci drużyny, która z pierwszego miejsca w grupie E awansowała na Mistrzostwa Świata 2018 rozgrywane w Rosji. W eliminacjach wystąpił we wszystkich 10 spotkaniach, strzelając jedną bramkę i notując trzy asysty. 4 czerwca 2018 selekcjoner Adam Nawałka oficjalnie powołał go do składu na Mistrzostwa Świata 2018[74]. 19 czerwca 2018, wychodząc w podstawowym składzie na pierwszy mecz fazy grupowej turnieju z Senegalem (1:2), rozegrał swoje 100. spotkanie w reprezentacji Polski[75]. Był to jego jedyny występ na Mundialu, na którym Polska odpadła z rywalizacji po fazie grupowej.

27 sierpnia 2018 nowy selekcjoner, Jerzy Brzęczek, powołał go do kadry na mecz Ligi Narodów z Włochami oraz towarzyski z Irlandią[76]. W obu spotkaniach wystąpił w podstawowym składzie. 11 października 2018 w meczu Ligi Narodów przeciwko Portugalii zdobył bramkę na 2:3[77].

Od 2019 do 2022 nie występował w kadrze narodowej[78]. 27 kwietnia 2023 prezes PZPN Cezary Kulesza potwierdził, że rozgrywany 16 czerwca 2023 mecz towarzyski przeciwko Niemcom na Stadionie Narodowym będzie oficjalnym pożegnaniem Jakuba Błaszczykowskiego z reprezentacją[78]. 14 czerwca 2023 dołączył do przygotowującej się do tegoż spotkania kadry narodowej[79], a dzień później wraz z selekcjonerem Fernando Santosem wziął udział w konferencji przedmeczowej[80][81]. W meczu z Niemcami Błaszczykowski wystąpił przez pierwsze szesnaście minut, jako kapitan drużyny narodowej[82]. Schodząc z boiska został pożegnany owacją na stojąco przez kibiców oraz szpalerem, który utworzyli piłkarze Polski i Niemiec[82].

Statystyki

edytuj

Klubowe

edytuj
(aktualne na dzień 11 czerwca 2022)
Klub Sezon Liga Liga Puchary krajowe[a] Europa[b] Inne[c] Suma
Mecze Bramki Mecze Bramki Mecze Bramki Mecze Bramki Mecze Bramki
KS Częstochowa 2002/03 IV liga 2 0 2 0
2003/04 IV liga 13 5 13 5
2004/05 IV liga 9 6 9 6
Ogólnie 24 11 0 0 0 0 0 0 24 11
Wisła Kraków 2004/05 I liga 11 1 4 1 15 2
2005/06 I liga 17 0 2 0 1 0 20 0
2006/07 I liga 23 2 1 1 8 0 32 3
Ogólnie 51 3 7 2 9 0 0 0 67 5
Borussia Dortmund 2007/08 Bundesliga 24 1 3 0 27 1
2008/09 Bundesliga 27 3 2 0 29 3
2009/10 Bundesliga 32 1 2 0 34 1
2010/11 Bundesliga 29 3 1 0 7 0 37 3
2011/12 Bundesliga 29 6 6 0 5 1 40 7
2012/13 Bundesliga 27 11 4 2 10 1 41 14
2013/14 Bundesliga 16 2 3 0 6 1 25 3
2014/15 Bundesliga 13 0 4 0 3 0 20 0
Ogólnie 197 27 23 2 33 3 0 0 253 32
ACF Fiorentina (wyp.) 2015/16 Serie A 15 2 5 0 20 2
Ogólnie 15 2 0 0 5 0 0 0 20 2
VfL Wolfsburg 2016/17 Bundesliga 28 0 2 0 30 0
2017/18 Bundesliga 9 1 2 0 2 0 13 1
2018/19 Bundesliga 1 0 1 0 2 0
Ogólnie 38 1 5 0 0 0 2 0 45 1
Wisła Kraków 2018/19 Ekstraklasa 8 5 8 5
2019/20 Ekstraklasa 22 7 22 7
2020/21 Ekstraklasa 16 4 16 4
2021/22 Ekstraklasa 2 0 2 0
Ogólnie 48 16 0 0 0 0 0 0 48 16
Ogólnie w karierze 373 60 35 4 47 3 2 0 437 67

Reprezentacyjne

edytuj
(aktualne na dzień 16 czerwca 2023)
Reprezentacja Rok Mecze Bramki
Polska
2006 6 0
2007 7 1
2008 6 1
2009 8 0
2010 9 2
2011 12 4
2012 10 4
2013 10 2
2015 7 1
2016 14 3
2017 8 1
2018 8 2
2019 3 0
2023 1 0
Suma 109 21

Sukcesy

edytuj

Wisła Kraków

edytuj

Borussia Dortmund

edytuj

Indywidualne

edytuj

Życie prywatne

edytuj
 
Jakub Błaszczykowski i Mateusz Morawiecki w Truskolasach (2019)

Jest synem Zygmunta i Anny Błaszczykowskich, siostrzeńcem Jerzego Brzęczka, trenera, byłego piłkarza i kapitana reprezentacji Polski[84], oraz kuzynem judoki Janusza Wojnarowicza. Ma starszego o trzy lata brata Dawida, który również trenował piłkę nożną, a w latach 2010–2014 był asystentem trenera Jerzego Brzęczka w Rakowie Częstochowa[85]. Ich ojciec był nauczycielem wychowania fizycznego, a matka ekspedientką w sklepie warzywnym[86]. W wieku 11 lat przeżył rodzinną tragedię, kiedy to jego ojciec – zmagający się w tamtym czasie z chorobą alkoholową – 13 sierpnia 1996 zamordował jego matkę[87][88]. Po śmierci matki był wychowywany przez babcię Felicję Brzęczek, której w opiece pomagał również jego wujek, Jerzy Brzęczek[89]. Zygmunt Błaszczykowski odbył karę więzienia, zmarł 23 maja 2012[90].

21 czerwca 2010 w kościele w okolicach Ustronia ożenił się z Agatą Gołaszewską[91][92]. 20 kwietnia 2011, tuż przed północą, urodziła się ich córka, Oliwia[93][94], 26 czerwca 2014 – druga córka, Lena[95], a 19 czerwca 2019 syn, Fabian[96].

W grudniu 2011 wystąpił wraz z raperem Eldo w spotach reklamowych marki sportowej Nike[97], która była sponsorem jego wyposażenia sportowego. W 2013 otworzył Centrum Rozrywki „Kubatura” w Opolu, którego jest właścicielem[98], a także stał się bohaterem piosenki „Kuba, Kuba!”, którą nagrał niemiecki raper M.I.K.I.[99]. W 2015 wraz z dziennikarką Małgorzatą Domagalik wydał książkę autobiograficzną pt. Kuba[100], a w 2018 – kontynuację pt. Kuba. Dogrywka 2015–2018[101].

Zdał maturę w Szkole Mistrzostwa Sportowego w Krakowie[102]. Był studentem Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie na kierunku turystyka i rekreacja[103]. 22 grudnia 2016 obronił pracę dyplomową kończącą studia I stopnia na tej uczelni i uzyskał tytuł licencjata[104].

Bohater dokumentalnego filmu w reżyserii Jana Dybusa pt. Kuba, który ukazał się na platformie Prime Video 23 lutego 2024 roku[105]. 7 września 2024, w ramach okolicznościowego meczu gwiazd piłki nożnej „Tschüssikowski” - rozegranego w Dortmundzie - wspólnie z Łukaszem Piszczkiem i Matsem Hummelsem został oficjalnie pożegnany przez Borussię Dortmund[106].

Działalność społeczna

edytuj
 
Błaszczykowski (z prawej) w Truskolasach (2019)

Udziela się charytatywnie, m.in. wspiera akcje Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy i program społeczny „Szlachetna Paczka[107].

Jest założycielem działającej w Opolu charytatywnej Fundacji „Ludzki Gest”, która powstała w celu pomagania dzieciom i młodym ludziom potrzebującym pomocy. Fundacja organizuje m.in. coroczny Ogólnopolski Turniej Halowy Piłki Nożnej Młodzików „Kuba Cup” w Truskolasach[108][109][110]. Fundacja wspólnie z Kulczyk Foundation wspiera też nocne dyżury Telefonu Zaufania dla Dzieci i Młodzieży prowadzonego przez Fundację Dajemy Dzieciom Siłę[111]. 6 stycznia 2018 fundacja otrzymała nagrodę Serce dla Sportu w Plebiscycie „Przeglądu Sportowego”[112]. W 2022 fundacja przekazała 250 tys. zł. na pomoc dla obywateli Ukrainy po rosyjskiej inwazji w tym kraju[113].

W uznaniu swojej działalności dobroczynnej, 29 października 2016, został odznaczony Orderem Uśmiechu[114][115]. 8 stycznia 2018 za działalność charytatywną w ramach Fundacji „Ludzki Gest” w Opolu na rzecz osób niepełnosprawnych i potrzebujących pomoc został wyróżniony Medalem Świętego Brata Alberta za rok 2017[116].

Został ambasadorem zorganizowanych w Krakowie Światowych Dni Młodzieży 2016[117] oraz odbywającego się w tym samym mieście w 2022 turnieju Ligi Mistrzów w amp futbolu[118].

Odznaczenia i wyróżnienia

edytuj
  1. Uwzględniono: Puchar Ekstraklasy – 1 (1), Superpuchar Niemiec – 2 (0).
  2. Uwzględniono: Liga Mistrzów UEFA – 25 (3), Liga Europy UEFA – 22 (0).
  3. Uwzględniono: Baraż o utrzymanie w Bundeslidze – 2 (0).

Przypisy

edytuj
  1. Błaszczykowski i Domagalik 2015 ↓, s. 82.
  2. Błaszczykowski i Domagalik 2015 ↓, s. 89.
  3. Błaszczykowski i Domagalik 2015 ↓, s. 28, 41, 43.
  4. Błaszczykowski i Domagalik 2015 ↓, s. 64.
  5. Błaszczykowski i Domagalik 2015 ↓, s. 42, 46—47, 64.
  6. BKS_Skrzat: FM a rzeczywistość: Jakub Błaszczykowski. fmzone.pl. [dostęp 2011-11-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (14 listopada 2011)]. (pol.).
  7. Błaszczykowski i Domagalik 2015 ↓, s. 42.
  8. Błaszczykowski i Domagalik 2015 ↓, s. 49–50.
  9. Błaszczykowski i Domagalik 2015 ↓, s. 52.
  10. Błaszczykowski i Domagalik 2015 ↓, s. 52, 79.
  11. Błaszczykowski i Domagalik 2015 ↓, s. 53.
  12. a b c d e Błaszczykowski i Domagalik 2015 ↓, s. 79.
  13. Piłkarskie Oscary dla Kuby i Clebera. wislakrakow.com, 26 lutego 2007.
  14. Kuba odchodzi do Borussii Dortmund. wisla.krakow.pl. [dostęp 2011-11-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-12-31)].
  15. Błaszczykowski podpisał kontrakt z Dortmundem. wp.pl. [dostęp 2011-11-15].
  16. Błaszczykowski i Domagalik 2015 ↓, s. 54–55.
  17. Błaszczykowski zrezygnował z nazwiska. interia.pl. [dostęp 2011-11-15].
  18. a b c d Błaszczykowski i Domagalik 2015 ↓, s. 68.
  19. Błaszczykowski i Domagalik 2015 ↓, s. 55.
  20. Błaszczykowski zadebiutował w lidze niemieckiej. sport.dziennik.pl. [dostęp 2016-03-27].
  21. Grupa Wirtualna Polska: Superpuchar Niemiec: gol „Kuby”. sportowybar.wp.pl, 2008-07-23. [dostęp 2016-03-27]. (pol.).
  22. Błaszczykowski najlepszym piłkarzem roku. sport.wp.pl, 13 grudnia 2008. [dostęp 2008-12-13].
  23. Błaszczykowski piłkarzem roku Borussii!. Tylko Piłka, 22 stycznia 2009. [dostęp 2009-01-22].
  24. https://www.reuters.com/article/idINIndia-53052720101120
  25. Dortmund star shocks fans with ‘worst’ open goal miss [online], co.uk [dostęp 2024-04-23].
  26. Bundesliga: Zobacz bramkę Lewandowskiego i fatalne pudło Błaszczykowskiego (wideo) - WP SportoweFakty [online], wp.pl [dostęp 2024-04-23] (pol.).
  27. a b Błaszczykowski i Domagalik 2015 ↓, s. 71.
  28. Jakub Blaszczykowski, [w:] baza Transfermarkt (zawodnicy–podsumowanie występów : 2011/2012) [dostęp 2016-03-27].
  29. Błaszczykowski i Domagalik 2015 ↓, s. 68–69.
  30. Błaszczykowski i Domagalik 2015 ↓, s. 79, 200–201.
  31. Błaszczykowski i Domagalik 2015 ↓, s. 220–221.
  32. Błaszczykowski i Domagalik 2015 ↓, s. 69.
  33. Błaszczykowski i Domagalik 2015 ↓, s. 69, 79.
  34. Borussia Dortmund zdobyła Superpuchar Niemiec [online], 90minut.pl [dostęp 2016-03-27].
  35. Superpuchar Niemiec: Borussia Dortmund wygrała z Bayernem Monachium 2:0 [online], Newsweek.pl, 13 sierpnia 2014 [dostęp 2016-03-27] [zarchiwizowane z adresu 2016-04-07].
  36. Kontuzje prześladują Jakuba Błaszczykowskiego. To już zmierzch byłego kapitana Biało-Czerwonych?. sportowefakty.wp.pl. [dostęp 2016-06-07]. (pol.).
  37. Błaszczykowski i Domagalik 2015 ↓, s. 311–312.
  38. Jakub Błaszczykowski pożegnał się z Dortmundem. sportowefakty.wp.pl. (pol.).
  39. Jakub Błaszczykowski był jedną nogą w Juventusie! „Chociaż ty mi tego nie rób” [online], Sport.pl [dostęp 2021-01-31] (pol.).
  40. Błaszczykowski przeniesie się do największego rywala Borussii? [online], Przegląd Sportowy, 6 sierpnia 2015 [dostęp 2021-01-31] (pol.).
  41. Jakub Błaszczykowski oficjalnie piłkarzem ACF Fiorentina [online], Onet.pl, 31 sierpnia 2015.
  42. Kuba już strzela dla Fiorentiny. Gol Błaszczykowskiego na Artemio Franchi!. przegladsportowy.pl. (pol.).
  43. „Kicker”: Błaszczykowski będzie Wilkiem! Wiadomo, ile Wolfsburg zapłaci Borussii [online] [dostęp 2016-08-01].
  44. Sechster Neuzugang [online], VfL Wolfsburg, 1 sierpnia 2016 [dostęp 2016-08-01] [zarchiwizowane z adresu 2016-08-01] (niem.).
  45. Grupa Wirtualna Polska: Puchar Niemiec: Jakub Błaszczykowski bocznym obrońcą, VfL Wolfsburg uniknął wpadki – WP SportoweFakty. 2016-08-20. [dostęp 2016-08-23]. (pol.).
  46. Mecz numer 200 Kuby Błaszczykowskiego w Bundeslidze [online] [dostęp 2016-09-22].
  47. Bundesliga. Jakub Błaszczykowski kapitanem Wolfsburga w meczu z Hoffenheim. [dostęp 2016-09-22]. (pol.).
  48. Jakub Błaszczykowski pożegnany przez Borussię Dortmund [online], Onet Bundesliga, 18 lutego 2017 [dostęp 2017-02-24] [zarchiwizowane z adresu 2018-06-29].
  49. Kuba z bramką w Bundeslidze! Na tego gola czekał prawie cztery lata!. „PrzegladSportowy.pl”. [dostęp 2017-10-15]. (pol.). 
  50. Co dalej z Jakubem Błaszczykowskim? Trener Polaka zabrał głos [online], Onet Bundesliga, 4 kwietnia 2018 [dostęp 2018-04-05] [zarchiwizowane z adresu 2018-09-27].
  51. Jakub Błaszczykowski dochodzi do zdrowia w Polsce. „Przegląd Sportowy”, 2018-03-28. [dostęp 2018-04-05]. (pol.). 
  52. Bundesliga. Jakub Błaszczykowski wrócił do gry, a jego zespół przegrał i ma kłopoty Piłka nożna – Sport.pl. sport.pl. [dostęp 2018-05-10]. (pol.).
  53. Jakub Błaszczykowski rozwiązał umowę z VfL Wolfsburg. „Już jest w swojej ojczyźnie, gdzie dołączy do nowego klubu” – WP SportoweFakty [online], sportowefakty.wp.pl [dostęp 2019-01-05] (pol.).
  54. Jacek Stańczyk: Jakub Błaszczykowski podpisał kontrakt z Wisłą Kraków! Ujawniono szczegóły. sportowefakty.wp.pl, 2019-02-07. [dostęp 2019-02-07].
  55. Jakub Błaszczykowski 2018/19. 90minut. [dostęp 2020-03-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-03-04)].
  56. Wielki powrót Błaszczykowskiego! Na tę chwilę czekał prawie dwa lata (WIDEO) [online], www.polsatsport.pl, 20 maja 2023 [dostęp 2023-05-21] (pol.).
  57. Mateusz Michałek: Jakub Błaszczykowski kończy karierę. transfery.info, 20 lipca 2023. [dostęp 2023-07-21].
  58. Błaszczykowski oficjalnie zakończył karierę! Pojawiły się łzy (WIDEO) [online], www.polsatsport.pl, 5 sierpnia 2023 [dostęp 2023-08-06] (pol.).
  59. Tomasz Brożek: Jakub Błaszczykowski ogłasza. Zapadła kluczowa decyzja. Wisła Kraków wydała komunikat. Interia, 20 lipca 2023. [dostęp 2023-07-21].
  60. a b Błaszczykowski i Domagalik 2015 ↓, s. 315.
  61. 90 minut wiślaków w młodzieżówce. wislakrakow.com. [dostęp 2009-08-02].
  62. Błaszczykowski i Domagalik 2015 ↓, s. 49.
  63. Błaszczykowski i Domagalik 2015 ↓, s. 214–215.
  64. Błaszczykowski i Domagalik 2015 ↓, s. 216.
  65. Błaszczykowski i Domagalik 2015 ↓, s. 317.
  66. Błaszczykowski i Domagalik 2015 ↓, s. 335.
  67. Nawałka zdecydował kto będzie kapitanem reprezentacji. przegladsportowy.pl. [dostęp 2014-12-17]. (pol.).
  68. Błaszczykowski i Domagalik 2015 ↓, s. 312.
  69. Szeroka kadra Polski na Euro 2016. 90minut.pl. [dostęp 2016-06-15]. (pol.).
  70. Kadra Polski na Euro 2016. 90minut.pl. [dostęp 2016-06-15]. (pol.).
  71. Mecze reprezentacji Polski – rok 2016 – lista spotkań i podsumowanie statystyczne – Historia Polskiej Piłki Nożnej – hppn.pl [online], hppn.pl [dostęp 2017-11-24] (pol.).
  72. Internauta wypatrzył błąd podczas karnych w meczu – WPROST.pl [online], wprost.pl [dostęp 2017-11-24] (pol.).
  73. Kibice zdecydowali! Błaszczykowski najlepszym Polakiem na Euro 2016. [dostęp 2016-09-22].
  74. Skład reprezentacji Polski na mistrzostwa świata 2018. [dostęp 2018-06-05].
  75. Błaszczykowski zagrał po raz 100. w reprezentacji Polski. polsatsport.pl. [dostęp 2018-06-19]. (pol.).
  76. Pierwsze powołania Jerzego Brzęczka. Znamy kadrę na mecze z Włochami i Irlandią – Reprezentacja A – PZPN – Łączy nas piłka, „PZPN – Łączy nas piłka” [dostęp 2018-09-22] (pol.).
  77. Błaszczykowski rekordzistą. Nikt nie zagrał więcej meczów dla Polski – Newsy meczyki.pl [online], meczyki.pl [dostęp 2018-10-11] (pol.).
  78. a b Mecz z Niemcami pożegnaniem Błaszczykowskiego. Kulesza potwierdził [online], weszlo.com, 27 kwietnia 2023 [dostęp 2023-05-15] (pol.).
  79. Jakub Błaszczykowski trenuje z reprezentacją Polski [online], 90minut.pl [dostęp 2024-04-23] (pol.).
  80. Piękna chwila. Gdy Błaszczykowski skończył mówić, rozległy się brawa [online], Przegląd Sportowy Onet [dostęp 2023-06-16] (pol.).
  81. Błaszczykowski: Reprezentacja była moim marzeniem [online], Wisła Kraków [dostęp 2023-06-16] (pol.).
  82. a b Jakub Błaszczykowski oficjalnie pożegnał się z piłkarską reprezentacją Polski [online], Polska Agencja Prasowa SA [dostęp 2023-06-17] (pol.).
  83. Zasłużył! Jakub Błaszczykowski wyróżniony, wyjątkowa nagroda [online], Przegląd Sportowy Onet [dostęp 2024-01-06] (pol.).
  84. Błaszczykowski i Domagalik 2015 ↓, s. 12, 16, 81, 101.
  85. Dawid Błaszczykowski nie jest już asystentem Jerzego Brzęczka. wczestochowie.pl.
  86. Błaszczykowski i Domagalik 2015 ↓, s. 89, 100.
  87. Błaszczykowski i Domagalik 2015 ↓, s. 111–112, 122, 125.
  88. Jakub Błaszczykowski – kapitan z krwi i kości. Przegląd Sportowy.
  89. ME-2012 – Jakub Błaszczykowski – kapitan z prawdziwego zdarzenia.
  90. Błaszczykowski i Domagalik 2015 ↓, s. 119.
  91. Błaszczykowski i Domagalik 2015 ↓, s. 246.
  92. Piłkarz Borussii Dortmund i reprezentacji Polski Jakub Błaszczykowski wziął ślub. Fakt.pl. [dostęp 2010-06-21]. (pol.).
  93. Życiorys. Kuba Błaszczykowski Strona oficjalna.
  94. Jakub Błaszczykowski o byciu ojcem Przegladsportowy.pl. [dostęp 2013-12-31]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-12-31)].
  95. Błaszczykowski został ojcem! Córeczka ma na imię.... [dostęp 2014-06-27].
  96. Dawid Borek, Jakub Błaszczykowski ponownie ojcem. Mówi o magicznej dacie. Wiemy, co się za tym kryje – WP SportoweFakty [online], sportowefakty.wp.pl, 19 czerwca 2019 [dostęp 2019-06-19] (pol.).
  97. Błaszczykowski i Domagalik 2015 ↓, s. 268–269.
  98. Błaszczykowski i Domagalik 2015 ↓, s. 33, 273.
  99. Błaszczykowski i Domagalik 2015 ↓, s. 62, 235–237.
  100. Kuba – Jakub Błaszczykowski, Małgorzata Domagalik – Merlin.pl [online], merlin.pl [dostęp 2016-01-07].
  101. Kuba. Dogrywka 2015 – 2018 [online], swiatksiazki.pl [dostęp 2018-06-09] (pol.).
  102. Absolwenci - SMS Kraków [online], sms.krakow.pl [dostęp 2023-06-16] (pol.).
  103. Marek Makowski, Ten niesamowity Kuba! [online], Akademia im. Jana Długosza w Częstochowie, 19 lipca 2012 [dostęp 2017-11-08] [zarchiwizowane z adresu 2017-11-08].
  104. Marek Makowski, Jakub Błaszczykowski naszym absolwentem [online], Akademia im. Jana Długosza w Częstochowie, 22 grudnia 2016 [dostęp 2017-11-08] [zarchiwizowane z adresu 2017-10-23].
  105. "Kuba": zwiastun filmu o Jakubie Błaszczykowskim. Data premiery na Prime Video ujawniona [online], Filmweb, 23 lutego 2024 [dostęp 2024-02-29] (pol.).
  106. Jakub Jabłonowski: Wielkie święto w Dortmundzie. Łukasz Piszczek i Jakub Błaszczykowski zagrali po raz ostatni na Signal Iduna Park. 2024-09-07. [dostęp 2024-09-10]. (pol.).
  107. Błaszczykowski i Domagalik 2015 ↓, s. 289–290.
  108. Błaszczykowski i Domagalik 2015 ↓, s. 292.
  109. Wspierajmy Fundację Kuby [online], kubablaszczykowski.pl [dostęp 2016-01-06] [zarchiwizowane z adresu 2016-01-27].
  110. GKS Katowice z pucharem [online], kubablaszczykowski.pl [dostęp 2016-01-06] [zarchiwizowane z adresu 2016-01-31].
  111. Telefon Zaufania dla Dzieci i Młodzieży 116 111 – teraz także nocą! [online], media.fdds.pl [dostęp 2019-01-04] (pol.).
  112. Fundacja „Ludzki Gest” Jakuba Błaszczykowskiego z nagrodą „Serce dla Sportu” za rok 2017 – Misericors [online], misericors.org [dostęp 2018-06-08] (pol.).
  113. Fundacja Błaszczykowskiego wspomoże Ukrainę [online], polsatsport.pl [dostęp 2022-03-10] (pol.).
  114. Komunikat Międzynarodowej Kapituły Orderu Uśmiechu z dn. 2.11.2016 roku. orderusmiechu.pl, 2016-11-02. [dostęp 2016-11-02].
  115. Jakub Błaszczykowski odebrał Order Uśmiechu [online], Onet.pl, 27 grudnia 2016 [dostęp 2016-12-29].
  116. Pierwsza Dama oraz Jakub Błaszczykowski wśród Laureatów Medalu Św. Brata Alberta / Fundacja Św. Brata Alberta [online], albert.krakow.pl [dostęp 2018-05-14] (pol.).
  117. Ambasadorzy. krakow2016.com. [dostęp 2017-06-23].
  118. Jakub Błaszczykowski ambasadorem krakowskiego turnieju Ligi Mistrzów w ampfutbolu! [online], Onet Sport, 2 lutego 2022 [dostęp 2022-02-04] (pol.).
  119. Jakub Błaszczykowski został Honorowym Obywatelem Opola [online], Wyborcza.pl, 23 lutego 2017 [dostęp 2017-02-24].
  120. Agata Cymanowska, Jakub Błaszczykowski w Łęgowie. Piłkarz otrzymał tytuł Człowieka Pojednania i Pokoju 2017 roku, „Dziennikbaltycki.pl” [dostęp 2017-06-20] (pol.).
  121. M.P. z 2021 r. poz. 784.
  122. Oficjalna strona Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej / Aktualności / Ordery i odznaczenia / Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski dla Jakuba Błaszczykowskiego [online], prezydent.pl [dostęp 2021-06-16].
  123. Jakub Błaszczykowski wyróżniony przez prezydenta Krakowa [online], krakow.pl, 4 sierpnia 2023 [dostęp 2023-08-04].

Bibliografia

edytuj

Linki zewnętrzne

edytuj
  NODES
chat 1
INTERN 4