Jan Flis

polski geograf

Jan Flis (ur. 20 lipca 1912 w Nowym Sączu, zm. 9 grudnia 1993 w Krakowie) – polski geograf, specjalista z zakresu geografii ziem górskich i dydaktyki geografii.

Jan Flis
Ilustracja
Grób Jana Flisa na cmentarzu Rakowickim w Krakowie
Data i miejsce urodzenia

20 lipca 1912
Nowy Sącz

Data i miejsce śmierci

9 grudnia 1993
Kraków

Miejsce spoczynku

cmentarz Rakowicki w Krakowie

Zawód, zajęcie

geograf, pracownik naukowy, nauczyciel

Narodowość

polska

Tytuł naukowy

profesor nadzwyczajny

Alma Mater

Uniwersytet Jagielloński

Uczelnia

Wyższa Szkoła Pedagogiczna w Krakowie

Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Walecznych (od 1941) Złoty Krzyż Zasługi Srebrny Krzyż Zasługi z Mieczami Medal Wojska Krzyż Pamiątkowy Monte Cassino Odznaka tytułu honorowego „Zasłużony Nauczyciel PRL” Medal Komisji Edukacji Narodowej Medal Obrony (Wielka Brytania) Gwiazda Afryki (Wielka Brytania) Gwiazda Italii (Wielka Brytania) Medal Wojny 1939–1945 (Wielka Brytania)

Życiorys

edytuj

Gimnazjum i liceum ukończył w rodzinnym Nowym Sączu. W roku 1935 został absolwentem Wydziału Filozoficznego Uniwersytetu Jagiellońskiego w zakresie geografii i pedagogiki. Jeszcze w czasie studiów, od roku 1933, pracował jako młodszy asystent w Katedrze Geografii UJ. Po ukończeniu studiów uzyskał stopień magistra filozofii w zakresie geografii oraz dyplom nauczyciela szkół średnich i zawodowych. Po studiach zrezygnował z asystentury, został nauczycielem geografii w gimnazjum i liceum w Starachowicach, a następnie w Liceum im. J. Zamoyskiego w Warszawie. Równocześnie z pracą nauczycielską pracował w warszawskim Biurze Planowania Regionalnego Ziem Górskich oraz w Redakcji Słownika Państwa Polskiego i Krajów Sąsiednich. W roku akademickim 1938–1939 był asystentem w Katedrze Antropologii Uniwersytetu Warszawskiego.

We wrześniu 1939 r. zmobilizowany, jako kanonier w 9 pułku artylerii ciężkiej uczestniczył w walkach w obronie Lwowa. Po kapitulacji przedostał się na Węgry, gdzie został kierownikiem gimnazjum i liceum, w harcerskim obozie polskiej młodzieży w Samloszolles-Sziko. Z Węgier przedostał się wraz z grupą młodzieży do Hajfy w Palestynie, gdzie wstąpił do Samodzielnej Brygady Strzelów Karpackich. Wraz z tą brygadą odbył kampanię libijską, obejmującą Tobruk, Gazelę i Bardię. Po ukończeniu szkoły podchorążych został przeniesiony do 2 Korpusu Wojska Polskiego i odbył wraz z nim kampanię włoską, obejmującą Sangro, Monte Cassino, Ankonę, Rimini i Bolonię.

Pierwsze lata po wojnie spędził w Wielkiej Brytanii, do Polski powrócił w 1947 roku. Przez rok był nauczycielem i dyrektorem w szkołach zawodowych w Nowym Sączu. Następnie kontynuował pracę naukowo-dydaktyczną jako starszy asystent w Instytucie Geografii UJ, współpracował z krakowskimi uczelniami: Akademią Górniczo-Hutniczą i Wyższą Szkołą Pedagogiczną (obecnie Uniwersytet Pedagogiczny). W 1950 uzyskał stopień doktora, a w 1956 – docenta. Od 1960 roku był kierownikiem Katedry Geografii Fizycznej WSP, następnie kierownikiem Zakładu Metodyki Geografii WSP (obecnie Zakład Dydaktyki Geografii). W 1970 roku uzyskał tytuł prof. nadzwyczajnego nauk o Ziemi.

Autor wielu podręczników, m.in. Kartografia w zarysie, Szkolny słownik geograficzny, Wstęp do geografii fizycznej, Pojęcia i ich kształtowanie w toku nauczania geografii w szkole ogólnokształcącej. Młodzież szkolna znała go jako autora Szkolnego słownika geograficznego i organizatora olimpiad geograficznych. Był znany z przenikliwości obserwacji, precyzji wypowiedzi i wielkiej dbałości o język polski.

W uznaniu zasług w obu kampaniach wojennych otrzymał szereg odznaczeń wojskowych, polskich i zagranicznych: The Africa Star, Krzyż Walecznych za męstwo w bitwie pod Monte Cassino, Krzyż Pamiątkowy Monte Cassino, Srebrny Krzyż Zasługi z Mieczami za szkolenie zwiadowców, Medal Wojska, The Italy Star, Defence Medal, oraz War Medal. Za pracę naukową i społeczną w Polsce otrzymał wiele odznaczeń i wyróżnień: Złoty Krzyż Zasługi, Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, tytuł Zasłużony Nauczyciel PRL, Medal Komisji Edukacji Narodowej, Medal PTG, Złotą Odznakę PTG, Złotą Odznakę Przyjaciół ZHP, Złotą i Srebrną Odznakę „Zasłużony Działacz LOK” i honorowe członkostwo PTG.

Został pochowany w Krakowie na cmentarzu Rakowickim[1].

Przypisy

edytuj
  1. A. Więcek, M. Gotfryd, Krakowskie cmentarze – śladami geografów. [dostęp 2013-03-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-03-19)].

Bibliografia

edytuj
  • Banaśkiewicz-Cabaj Krystyna, Cabaj Wacław: Jan Flis, w: "Wierchy" R. 62 (1996), s. 204-208;
  • Sławomir Piskorz, Mariola Tracz, Słownik biograficzny polskich dydaktyków geografii, Kraków: Wyd. Edukacyjne, 1999, s. 35-38, ISBN 83-86663-51-0, OCLC 69495001.
  NODES
INTERN 1