Jaworznicko-Chrzanowski Okręg Przemysłowy
Jaworznicko-Chrzanowski Okręg Przemysłowy – okręg przemysłowy w południowej Polsce, w środkowo-zachodniej części województwa małopolskiego oraz na środkowo-wschodnim krańcu województwa śląskiego (miasto Jaworzno). W literaturze naukowej i podręcznikach szkolnych prezentowane są różne opinie na temat jego nazwy oraz przynależności poszczególnych ośrodków przemysłowych do tego okręgu. Przez niektórych badaczy postrzegany jest jako część Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego, przez innych jako fragment Krakowskiego Okręgu Przemysłowego[1].
Historia
edytujJaworznicko-Chrzanowski Okręg Przemysłowy obejmuje obszary dawnego Zagłębia Krakowskiego. Jego obecna nazwa została wprowadzona w latach 70. XX w., równolegle z opracowywaną reformą administracyjną z roku 1975, w wyniku której zarówno Jaworzno jak i Chrzanów znalazły się w województwie katowickim. Przed reformą administracyjną z 1 czerwca 1975 r. w publikacjach naukowych z zakresu geografii gospodarczej Polski okręg składający się z powiatów chrzanowskiego, jaworznickiego (miejskiego), olkuskiego, oświęcimskiego i wadowickiego nazywany był Zachodniokrakowskim Kompleksem Przemysłowym[2]. Kompleks ten wchodził w skład województwa krakowskiego i nie był podporządkowany GOP, który obejmował wyłącznie ośrodki przemysłowe województwa katowickiego w granicach sprzed reformy z 1975 r[3].
Obszar
edytujObszar okręgu wynosi niecałe 700 km² i jest zamieszkały przez około 270.000 osób.
Okręg obejmuje jedno dużej wielkości miasto:
Oraz kilka średnich i małych:
Gałęzie przemysłu
edytujJaworzno
edytuj- Przemysł energetyczny
- Górnictwo
- Kopalnia węgla kamniennego – Południowy Koncern Węglowy S.A.,
- Kopalnia piasku – Kopalnia Piasku „Szczakowa” S.A.
- Hutnictwo metali nieżelaznych
- Przemysł elektrotechniczny
- Przemysł chemiczny
- Zakłady chemiczne Organika – Azot
- Przemysł szklarski
- Huta szkła
Powiat chrzanowski
edytujChrzanów
edytuj- Hutnictwo metali nieżelaznych
- Zakłady Górniczo-Hutnicze Chrzanów
- Przemysł materiałów budowlanych i wydobywczy
- Kopalnia dolomitu
- Przemysł środków transportu
- Fabryka Maszyn Budowlanych i Lokomotyw Bumar-Fablok
Trzebinia
edytuj- Przemysł materiałów budowlanych i wydobywczy
- Zakłady Surowców Ogniotrwałych Górka Cement
- Przemysł petrochemiczny
- Rafineria Trzebinia (oraz spółki przyległe)
- Wydobycie rud cynku i ołowiu oraz produkcja koncentratów tych metali
- Zakłady Górnicze "Trzebionka" (zlikwidowane)
- Górnictwo
- Kopalnia Węgla Kamiennego "Siersza" (zlikwidowana)
- Hutnictwo metali nieżelaznych
- Zakłady Metalurgiczne (zlikwidowane)
- Przemysł energetyczny
- Przemysł tekstylny i włókienniczy
- Grevita
Libiąż
edytuj- Górnictwo
- Kopalnia Węgla Kamiennego Janina
- Kopalnia Węgla Kamiennego Janina Ruch II (nieczynna)
- Przemysł materiałów budowlanych i wydobywczy
- Producent kostki brukowej "Libet"
- Kopalnia dolomitu
Alwernia
edytuj- Przemysł chemiczny
Powiat oświęcimski
edytujChełmek
edytuj- Przemysł maszynowy i metalowy
- Wytwórnia Części Maszyn Obuwniczych
- Zakłady Urządzeń Technicznych
- Przemysł skórzano-obuwniczy
- Południowe Zakłady Przemysłu Skórzanego Chełmek
Powiat olkuski
edytujBukowno
edytuj- Hutnictwo metali nieżelaznych
- Zakłady Górniczo-Hutnicze Bolesław
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ http://eszkola.pl/geografia/osrodki-i-okregi-przemyslowe-w-polsce-7577.html?strona=3 eszkola.pl, Ośrodki i okręgi przemysłowe w Polsce - charakterystyka - Geografia
- ↑ Pakuła L.: Procesy aglomeracyjne i integracyjne przemysłu na obrzeżu Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego, Wyd. Naukowe WSP, Kraków 1973; tenże: Kształtowanie się i struktura Zachodnio-Krakowskiego Kompleksu Przemysłowego, Biul. KPZK PAN, Ser. A, z. 2, Warszawa 1965.
- ↑ Grabania M.: Górnośląski Okręg Przemysłowy. Liczby - fakty - problemy, Katowice 1964, s. 12, 17 [mapa zasięgu GOP].
- ↑ „Alventa” S.A. – Forma własności [online], alventa.com [dostęp 2023-07-26].
- ↑ Ekomas [online], ekomas.pl [dostęp 2023-07-26].