Jean-Marie Le Pen
Jean-Marie Louis Le Pen (ur. 20 czerwca 1928 w Trinité-sur-Mer[1]) – francuski polityk oraz prawnik. Założyciel i wieloletni przywódca Frontu Narodowego. Deputowany krajowy, wieloletni poseł do Parlamentu Europejskiego II, III, IV, V, VI, VII i VIII kadencji. Pięciokrotny kandydat w wyborach prezydenckich: w 1974, 1988, 1995, 2002 i 2007.
| |
| Data i miejsce urodzenia |
20 czerwca 1928 |
|---|---|
| Przewodniczący Frontu Narodowego | |
| Okres |
od 5 października 1972 |
| Przynależność polityczna | |
| Następca | |
| |
Życiorys
edytujSyn Jeana Le Pena (1901–1942), rybaka, prezesa stowarzyszenia kombatantów i radnego miejskiego w Trinité-sur-Mer, oraz krawcowej Anne-Marie Hervé (1904–1965). Uczył się w kolegium jezuickim Saint-François-Xavier w Vannes, następnie studiował prawo oraz nauki polityczne na Uniwersytecie Paryskim[2].
W latach 50. dołączył do Legii Cudzoziemskiej. Został wysłany najpierw do Indochin, gdzie przybył po bitwie pod Dien Bien Phu[3]. Po powrocie do kraju podjął współpracę z Pierre’em Poujade’em, przywódcą organizacji zrzeszającej drobnych kupców i rolników UDCA (Union de Défense des Commerçants et Artisans). Z ramienia tego ugrupowania Jean-Marie Le Pen w 1956 po raz pierwszy został wybrany do Zgromadzenia Narodowego. W trakcie kadencji zawiesił wykonywanie mandatu i jako oficer służb specjalnych wyjechał na wojnę algierską[4]. W późniejszych latach wysuwano wobec niego podejrzenia o stosowanie tortur w trakcie działań wojennych w Algierii, którym Jean-Marie Le Pen zaprzeczał[3], jednocześnie przegrał proces o zniesławienie, jaki wytoczył „Le Monde”[5].
Ponownie zaczął działać w krajowej polityce – w 1957 objął stanowisko sekretarza generalnego Frontu Narodowego Kombatantów. Rok później uzyskał reelekcję w wyborach krajowych, tym razem kandydując z rekomendacji Narodowego Centrum Niezależnych i Chłopów. Mandat poselski wykonywał do 1962, nie został ponownie wybrany[6]. Zawodowo zajął się wówczas prowadzeniem działalności gospodarczej w ramach wydawnictwa fonograficznego SERP (1963–1985)[1]. Politycznie współpracował wówczas z nacjonalistą Jeanem-Louisem Tixier-Vignancour, kierował jego kampanią prezydencką w 1965[2].
5 października 1972 powołał i stanął na czele Frontu Narodowego, której został przewodniczącym. W 1998 jego najstarsza córka, Marie-Caroline, typowana przez niego na przyszłego lidera partii, opuściła szeregi FN wraz z mężem i grupą kilkudziesięciu działaczy, na czele której stał wiceprzewodniczący FN Bruno Mégret. Wówczas frakcją wierną przewodniczącemu partii kierowała jego druga córka – Marine Le Pen. Jean-Marie Le Pen zaprzestał kontaktów ze starszą córką, rozmawiał z nią krótko jedynie w 2002, gdy ta telefonicznie pogratulowała mu przejścia do drugiej tury wyborów prezydenckich[7]. Frontem Narodowym kierował nieprzerwanie do 16 stycznia 2011, kiedy to został zastąpiony przez Marine Le Pen[8]. Ugrupowanie to nie odnosiło przez dłuższy czas większych sukcesów w polityce krajowej. W 1986 wprowadziło jednak ponad 30 posłów do Zgromadzenia Narodowego – jeden z mandatów przypadł jego liderowi. Miejsce w parlamencie utracił w kolejnych wyborach dwa lata później, podobnie jak niemal cała reprezentacja FN[9]. Od 1993 do 2004 zasiadał w radzie regionu Prowansja-Alpy-Lazurowe Wybrzeże[1]. W 1984 po raz pierwszy został wybrany do Parlamentu Europejskiego, reelekcję uzyskiwał w 1989, 1994, 1999, 2004, 2009[1] i 2014[10]. Mandat europosła V kadencji utracił w 2003 na skutek wyroku skazującego zgodnie z prawem krajowym – Jean-Marie Le Pen przegrał później proces przed Trybunałem Sprawiedliwości w tej sprawie[11].
W 1974 wystartował w wyborach prezydenckich, notując wynik poniżej 1% głosów[9]. Siedem lat później nie zdołał zarejestrować swojej kandydatury[2]. Ponownie ubiegał się o wybór w 1988 (14% głosów i 4. miejsce) oraz w 1995 (15% głosów i 4. miejsce). Największy sukces wyborczy odniósł w wyborach prezydenckich w 2002. Zagłosowało na niego 16,86% głosujących, co stanowiło 2. wynik. Jean-Marie Le Pen wyprzedził socjalistycznego premiera Lionela Jospina, przechodząc do drugiej tury, w której dostał niespełna 18% głosów, przegrywając z ubiegającym się o reelekcję prezydentem. W 2007 po raz piąty startował w wyborach prezydenckich, wynik 10% głosów ponownie dał mu 4. miejsce wśród kandydatów[9].
Jean-Marie Le Pen wielokrotnie publicznie głosił poglądy antysemickie i rasistowskie, co prowadziło do postępowań karnych m.in. za podżeganie do nienawiści rasowej (do 2004 przynajmniej sześciokrotnie był karany). Imigrantów z Afryki Północnej obwiniał o bezrobocie wśród Francuzów, domagał się deportacji nielegalnych imigrantów i zaostrzenia kontroli granicznych[12]. Zarzucano mu także negowanie Holocaustu – w 1987 na forum Parlamentu Europejskiego komory gazowe określił „detalem historii”, za co został później skazany na grzywnę[13]. Podobny pogląd wygłosił w PE w 2009[14]. Został także skazany za zastosowanie przemocy fizycznej wobec socjalistycznej kandydatki Annette Peulvast-Bergeal, w trakcie kampanii wyborczej w 1997 w okręgu Mantes-la-Jolie, gdzie o mandat z listy FN ubiegała się jego córka Marie-Caroline. Orzeczono wówczas m.in. roczny zakaz ubiegania się o funkcje publiczne[15][16].
W maju 2015 został zawieszony w prawach członka Frontu Narodowego. Przewodnicząca ugrupowania, Marine Le Pen, zorganizowała mailowe referendum, w którym działacze zadecydowali o pozbawieniu Jeana-Marie Le Pena tytułu honorowego prezesa (większością ponad 94% głosów). Podanym powodem było 15 kwestii, w tym bagatelizowanie eksterminacji Żydów w czasie II wojny światowej i obrona marszałka Philippe’a Pétaina. W lipcu tego samego roku obie decyzje zostały unieważnione sądownie z powodów proceduralnych. W sierpniu komisja dyscyplinarna partii zdecydowała o wykluczeniu go z partii[7]. W następnym miesiącu powołał własne stowarzyszenie polityczne Rassemblement bleu blanc rouge[17].
Życie prywatne
edytujOd 1991 żonaty z Jany Le Pen (ur. 1932 jako Jeannine Paschos), córką imigranta z Grecji. W latach 1960–1987 żonaty z Pierrette Le Pen z domu Lalanne (ur. 1935), z którą ma trzy córki: Marie-Caroline, Yann i Marine. W 1984 pierwsza żona odeszła od niego z byłym dziennikarzem „Paris Match”, Jeanem Marcilly, który pisał biografię lidera FN[18]. W działalność polityczną zaangażowała się również jego wnuczka Marion Maréchal-Le Pen.
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d Profil na stronie Parlamentu Europejskiego. [dostęp 2013-10-06].
- ↑ a b c Jean-Marie Le Pen w serwisie „Ludzie Wprost”. [dostęp 2013-10-06].
- ↑ a b Valérie Gas: Le Pen, son univers impitoyable. rfi.fr, 1 września 2006. [dostęp 2013-10-06]. (fr.).
- ↑ Jean-Marie Le Pen. assemblee-nationale.fr. [dostęp 2013-10-06]. (fr.).
- ↑ L'affaire du poignard du lieutenant Le Pen en Algérie. lemonde.fr, 17 maja 2003. [dostęp 2013-10-06]. (fr.).
- ↑ Nota biograficzna na stronie Frontu Narodowego. [dostęp 2013-10-06]. (fr.).
- ↑ a b Monika Rębała: Sądny dzień Jeana-Marie Le Pena. wyborcza.pl, 21 sierpnia 2015. [dostęp 2015-08-23].
- ↑ Marine Le Pen consacrée à la tête du Front national après son père. google.com, 16 stycznia 2011. [dostęp 2013-10-06]. (fr.).
- ↑ a b c Front national (FN). france-politique.fr. [dostęp 2013-10-06]. (fr.).
- ↑ Résultats européennes: la liste de nos nouveaux élus. leparisien.fr, 26 maja 2014. [dostęp 2014-05-28]. (fr.).
- ↑ Wyrok Trybunału (druga izba) z dnia 7 lipca 2005 r. w sprawie C-208/03. eur-lex.europa.eu. [dostęp 2013-10-06].
- ↑ Le Pen convicted of inciting racial hatred for anti-Muslim remarks. highbeam.com, 2 kwietnia 2004. [dostęp 2013-10-06]. (ang.).
- ↑ Jean-Marie Le Pen renvoyé devant la justice pour ses propos sur l'Occupation. lemonde.fr, 13 lipca 2006. [dostęp 2013-10-06]. (fr.).
- ↑ Le Pen znów pomniejsza horror Holokaustu. rp.pl, 25 marca 2009. [dostęp 2013-10-06].
- ↑ One-year election ban for Le Pen. highbeam.com, 18 listopada 1998. [dostęp 2013-10-06]. (ang.).
- ↑ Olivier Beaumont: Dans l'enfer de Montretout. Paryż: Flammarion, 2017, s. 216. ISBN 978-2-08-139507-7. (fr.).
- ↑ Le «Rassemblement bleu blanc rouge», la surprise de M. Le Pen. lemonde.fr, 5 września 2015. [dostęp 2016-08-10]. (fr.).
- ↑ Olivier Beaumont: Dans l'enfer de Montretout. Paryż: Flammarion, 2017, s. 86. ISBN 978-2-08-139507-7. (fr.).