Jerzy Dobrowolski (aktor)
Jerzy Dobrowolski (ur. 15 marca 1930 w Warszawie, zm. 17 lipca 1987 tamże) – polski satyryk, dramaturg, aktor i reżyser.
| |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Zawód | |
| Współmałżonek |
2. Jolanta Zykun |
| Lata aktywności |
1948–1987 |
| Zespół artystyczny | |
| Teatr Młodego Widza (1948–1950) Teatr Ludowy (1954) Teatr Narodowy (1955–1957) Teatr Współczesny (1955–1957) Teatr Dramatyczny (1957–1959) Teatr Rozmaitości (1972–1984) | |
Twórczość
edytujTeatralna
edytujW 1954 ukończył studia na PWST w Warszawie. W latach 1948–1950 występował w Teatrze Młodego Widza we Wrocławiu, następnie w latach 1954–1984 w teatrach warszawskich: Ludowym, Narodowym, Współczesnym, Dramatycznym i Rozmaitości, w który występował najdłużej.
Reżyserował spektakle teatralne (Teatr im. J. Szaniawskiego w Płocku, 1982–1983) oraz radiowe (Polskie Radio, 1984–1987).
Kabaretowa
edytujJerzy Dobrowolski znany jest przede wszystkim ze swojej twórczości satyrycznej i kabaretowej. Stworzył jedne z pierwszych powojennych kabaretów: Kabaret Koń i Kabaret Owca. W późniejszych latach występował samodzielnie lub z innymi kabaretami, np. z Elitą.
Radiowa
edytujBył także aktorem radiowym. Uczestniczył w niezliczonej ilości słuchowisk radiowych nadawanych głównie w Radiowej Trójce (m.in. Ilustrowany Tygodnik Rozrywkowy i kabaret „Decybel”). Był najważniejszym głosem w słuchowiskach autorstwa Marii Czubaszek, w których występował m.in. z Ireną Kwiatkowską, Barbarą Wrzesińską, Bohdanem Łazuką, Wojciechem Pokorą, Marianem Kociniakiem i Piotrem Fronczewskim; wiele z tych słuchowisk reżyserował.
Filmowa i telewizyjna
edytujWystąpił w kilkunastu filmach, głównie w charakterystycznych rolach drugoplanowych. Choć występował głównie w komediach, to w spektaklu telewizyjnym Kłopoty to moja specjalność (1977) w reżyserii Marka Piwowskiego zagrał rolę serio – detektywa Philipa Marlowe'a.
Wybrana filmografia
edytuj
- Piątka z ulicy Barskiej (1953) jako student
- Awantura o Basię (1959) jako fotograf
- Zezowate szczęście (1960) jako protokolant w więzieniu
- Rozwodów nie będzie (1964) jako fotograf (nowela I)
- Paryż – Warszawa bez wizy (1967)
- Stawka większa niż życie (1968) jako rykszarz (odc. 3)
- Nowy (1969) jako naciągacz pod biurem zatrudnienia
- Jak zdobyć pieniądze, kobietę i sławę (1969) jako reporter
- Hydrozagadka (1970) jako tłumacz „żon maharadży”
- Dziura w ziemi (1970) jako Józef Gibasiewicz, zastępca przewodniczącego Powiatowej Rady Narodowej
- Rejs (1970) jako pasażer bez biletu
- Kłopotliwy gość (1971) jako kierownik wydziału lokalowego Powiatowej Rady Narodowej
- Motodrama (1971) jako prezes klubu motorowego
- Poszukiwany, poszukiwana (1972) jako wieczny dyrektor
- Nie ma róży bez ognia (1974) jako Jerzy Dąbczak, były mąż Wandy
- Czterdziestolatek (1974) jako fotoreporter „Życia Warszawy” (odc. 4)
- Kłopoty to moja specjalność (1977) jako Philip Marlowe
Życie prywatne
edytujBył synem Władysława Dobrowolskiego – majora Wojska Polskiego, szermierza, brązowego medalisty olimpijskiego w szabli drużynowo z igrzysk w Los Angeles (1932).
Dwukrotnie żonaty; z pierwszą żoną miał córkę Dominikę, małżeństwo zakończyło się rozwodem[1]. Jego drugą żoną była aktorka, Jolanta Zykun, z którą miał córkę, Aleksandrę[2].
Cierpiał na chorobę alkoholową. Zmarł na uchyłkowe zapalenie jelit[3]. Pochowany na Starych Powązkach w Warszawie (kwatera 170-3-6)[4].
Upamiętnienie
edytujW 1999 nakręcono film dokumentalny o Dobrowolskim – Pasażer na gapę.
Przypisy
edytuj- ↑ Jerzy Dobrowolski | Życie i twórczość | Artysta [online], Culture.pl [dostęp 2023-12-28] (pol.).
- ↑ Agnieszka Fitkau-Perepeczko, S jak serial. Na plan nie wpuszczać, Świat Książki, 2005, s. 104, ISBN 83-7391-944-9.
- ↑ Sonia Miniewicz: Polacy go uwielbiali, żona chciała zabić. "20 lat przepłakałam". onet.pl, 2023-06-12. [dostęp 2023-06-12]. (pol.).
- ↑ Cmentarz Stare Powązki: JERZY DOBROWOLSKI, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2019-11-02].
Bibliografia
edytuj- Roman Dziewoński, „Dla mnie bomba Jerzego Dobrowolskiego”, Wydawnictwo LTW, Łomianki 2009, ISBN 978-83-7565-085-3
- Jerzy Dobrowolski, „Wspomnienia moich pamiętników”, Wydawnictwo LTW, Łomianki 2009, ISBN 978-83-7565-090-7
- Jerzy Dobrowolski, Decybel, Roman Dziewoński (oprac.), Łomianki: Wydawnictwo LTW, 2012, ISBN 978-83-7565-220-8, OCLC 805236180.
Linki zewnętrzne
edytuj- Jerzy Dobrowolski w bazie filmpolski.pl
- Jerzy Dobrowolski, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (autorzy) [dostęp 2021-04-09].
- Jerzy Dobrowolski w bazie IMDb (ang.)
- Jerzy Dobrowolski w bazie Filmweb
- Jerzy Dobrowolski na zdjęciach w bazie Filmoteki Narodowej „Fototeka”