Jeu de paume
Jeu de paume (fr. gra ręką) – stara francuska gra sportowa polegająca na odbijaniu piłki przez siatkę początkowo gołą dłonią, a w późniejszym czasie za pomocą rakietki[1].
Historia
edytuj
Znane są dwie wersje tej gry: rozgrywana na otwartych placach – długa (longue paume, fr. długa dłoń) i rozgrywana w zamkniętych pomieszczeniach – krótka (courte paume, fr. krótka dłoń), w przypadku której kryty kort wyłożony był kamiennymi płytkami pomalowanymi na czerwono krwią wołu[2]. W samym Paryżu około roku 1600 istniało kilkaset sal do gry[2]. Na igrzyskach olimpijskich rozgrywano zawody tylko w wersji krótkiej. W grze w tej wersji uczestniczyli dwaj zawodnicy rozdzieleni siatką o wysokości 0,915 m, a zawody odbywały się w hali o wymiarach 28,5 × 9,5 m. Piłka odbita od ścian hali pozostawała nadal w grze.
Początkowo partia jeu de paume składała się z 24 gier, te zaś z 4 punktów, każdy liczony jako 15 – na wzór czterech kwadransów jednej godziny. Przy stanie 45:45 w danej grze do zwycięstwa potrzebna była przewaga dwóch punktów. Obniżano wtedy stan gema do 40:40, a kolejne punkty liczone były nie jako 15, ale jako 10. Jeśli dochodziło do równowagi przy wyniku 50:50, ponownie wracano do stanu 40:40. Podobna zasada obowiązywała przy stanie 23:23 w gemach – powracano do wyniku 22:22, a do końcowego zwycięstwa konieczne było objęcie dwugemowej przewagi. Z czasem zmniejszano liczbę gemów do 12, a ostatecznie do 6 gier[2].
Z czasem zaczęto posługiwać się angielską nazwą „real tennis” (Wielka Brytania), „royal tennis” (Australia) i „court tennis” (Stany Zjednoczone).
Obecnie w real tennis można zagrać w około 50 lokalizacjach na całym świecie. Zbudowany w 1625 dla króla Karola I kort do gry w real tenisa w Hampton Court przetrwał do naszych czasów i do dziś jest używany[1].
Dyscyplina ta znalazła się w programie olimpijskim tylko jeden raz, w 1908 roku, a startowali wtedy wyłącznie mężczyźni. Zwyciężył Jay Gould II z USA[3].
Zobacz też
edytuj- Sala do gry w piłkę w Wersalu (Salle du Jeu de paume) – miejsce historycznych wydarzeń, związanych z rewolucją francuską
Przypisy
edytuj- ↑ a b Od starożytności do Nadala, [w:] Historia tenisa ziemnego [dostęp 2017-01-24].
- ↑ a b c Dutkowski 1979 ↓, Wynalazek sztywnego majora, s. 3–15.
- ↑ Zbigniew Porada Starożytne i nowożytne Igrzyska Olimpijskie, Krajowa Agencja Wydawnicza, Kraków 1980.
Bibliografia
edytuj- Zbigniew Dutkowski, T – jak tenis, Jan Lis (red.), wyd. I, Warszawa: Krajowa Agencja Wydawnicza, 1979.