Jodła wonna
gatunek
Jodła wonna, j. purpurowa[6] (Abies amabilis Douglas ex J. Forbes) – gatunek drzewa z rodziny sosnowatych (Pinaceae Lindl.), jako gatunek rodzimy występuje w zachodniej części Ameryki Północnej (Oregon, Kolumbia Brytyjska). Poza tym jest sadzony jako drzewo parkowe w Europie.
Systematyka[1][2][3] | |||
Domena | |||
---|---|---|---|
Królestwo | |||
Podkrólestwo | |||
Nadgromada | |||
Gromada | |||
Podgromada | |||
Nadklasa | |||
Klasa | |||
Rząd | |||
Rodzina | |||
Rodzaj | |||
Gatunek |
jodła wonna | ||
Nazwa systematyczna | |||
Abies amabilis Douglas ex J. Forbes Pinet. Woburn. 125 (t. 44). 1839 | |||
Synonimy | |||
| |||
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[5] | |||
Zasięg | |||
Mapa pierwotnego zasięgu |
Morfologia
edytuj- Pokrój
- Zimozielone drzewo szpilkowe o wysokości maksymalnej do 75 m[7], na terenach naturalnego występowania, jako drzewo parkowe osiąga od 50 do 60 m[6]. Korona stożkowa. Kora gładka, szaro-purpurowa, z widocznymi banieczkami żywicy ułożonymi poziomo.
- Liście
- Szpilki spłaszczone bardzo gęste, skierowane do przodu o długości około 3 cm, przy roztarciu dają zapach pomarańczy[6].
- Kwiaty
- Wzniesiona szyszka, młoda szyszka niebieskawa[7], dojrzała w kolorze brunatnawym[6]. Nasiona trójkątne o wielkości od 10 do 12 mm, jasnobrązowe[7].
Biologia i ekologia
edytujDrzewo szpilkowe, zimozielone, w naturalnych warunkach rośnie w lasach iglastych w otoczeniu innych drzew. Sadzona jako drzewo parkowe zazwyczaj jest pojedynczym okazem.
Przypisy
edytuj- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-26] (ang.).
- ↑ Peter F. Stevens , Pinales : Pinaceae, [w:] Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-03-26] (ang.).
- ↑ M.J.M. Christenhusz i inni, A new classification and linear sequence of extant gymnosperms, „Phytotaxa”, 19 (1), 2011, s. 55–70, DOI: 10.11646/phytotaxa.19.1.3 (ang.).
- ↑ Abies amabilis (Encyclopedia of Life)
- ↑ Abies amabilis, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ a b c d Bruno T. Kremar: Drzewa. Warszawa: Świat Książki, 1996, s. 18. ISBN 83-7129-141-8.
- ↑ a b c Abies amabilis Pacific Silver Fir. Encyclopedia of Life. [dostęp 2015-10-12]. (ang.).
Bibliografia
edytuj- Bruno T. Kremar: Drzewa. Warszawa: Świat Książki, 1996, s. 18. ISBN 83-7129-141-8.
- Abies amabilis Pacific Silver Fir. Encyclopedia of Life. [dostęp 2015-10-12]. (ang.).
Identyfikatory zewnętrzne:
- BioLib: 125600
- EoL: 1033071
- Flora of North America: 233500001
- GBIF: 2685524
- identyfikator iNaturalist: 75240
- IPNI: 325658-2
- ITIS: 181824
- NCBI: 97174
- identyfikator Plant List (Royal Botanic Gardens, Kew): kew-2609703
- Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:325658-2
- Tela Botanica: 101335
- identyfikator Tropicos: 24900242
- USDA PLANTS: ABAM
- CoL: 63Z5D