Karl Liebknecht
Karl Paul August Friedrich Liebknecht (ur. 13 sierpnia 1871 w Lipsku, zm. 15 stycznia 1919 w Berlinie) – niemiecki polityk marksistowski, socjaldemokratyczny, komunistyczny i adwokat. Brat Theodora Liebknechta, syn Wilhelma Liebknechta. Współzałożyciel (1907) i do 1910 przewodniczący Socjalistycznej Międzynarodówki Młodzieży w Stuttgarcie. Czołowy działacz SPD, później założyciel Związku Spartakusa oraz KPD. Zabity przez nacjonalistów podczas powstania spartakusa[1].
Karl Liebknecht (ok. 1911) | |
Data i miejsce urodzenia |
13 Sierpnia 1871 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
15 stycznia 1919 (47 lat) |
Deputowany do Reichstagu z Poczdamu | |
Okres |
od 7 Lutego 1912 |
Przynależność polityczna |
SPD (1900-1916) Związek Spartakusa (1916-1918) KPD (1919) |
Małżonek |
Julia Paradies (pośl. 1900; zm. 1911) Sophie Liebknecht (pośl. 1914) |
Poprzednik |
August Pauli |
Następca |
Okręg wyborczy zniesiono |
Deputowany do Landtagu pruskiego | |
Okres |
od 1908 |
Znany z działalności antymilitarystycznej - był jedynym deputowanym Reichstagu głosującym przeciwko kredytom wojennym[1].
Życiorys
edytujStudiował prawo i ekonomię polityczną w Lipsku i Berlinie (gdzie zdobył tytuł doktora). Miał możliwość studiowania dzięki pomocy finansowej od partii[2]. W tym okresie został marksistą. Zajmował się przemytem materiałów komunistycznych do Rosji. Był jednym z przywódców założonej w 1889 II Międzynarodówki, współzałożycielem i do 1910 przewodniczącym Socjalistycznej Międzynarodówki Młodzieży w Stuttgarcie. Działacz SPD, sprzeciwiał się udziałowi Niemiec w I wojnie światowej i jako jedyny deputowany do Reichstagu głosował przeciwko kredytom wojennym, jednak z czasem uznał, że konflikt ten można przemienić w rewolucję światową. Współzałożyciel Związku Spartakusa w 1914. Od 1916 w więzieniu za współorganizowanie demonstracji lewicowej.
Liebknecht był jednym z organizatorów rewolucji listopadowej (1918–1919) w Niemczech i jej przywódcą w Berlinie; 9 listopada 1918, przemawiając z balkonu zamku w Berlinie do tłumów zebranych na pl. Zamkowym, proklamował „wolną socjalistyczną Republikę Niemiec” (niem. freie sozialistische Republik Deutschland). W tym samym roku założył KPD i redagował jej organ „Die Rote Fahne”.
Został zamordowany przez Freikorps wraz z Różą Luksemburg po rozbiciu Powstania Spartakusa w Berlinie w 1919[3]. Pochowany na Cmentarzu Centralnym Friedrichsfelde w Berlinie[4].
Odniesienia w kulturze
edytuj- Utwór „I Was I Am I Shall Be” niemieckiej grupy muzycznej Heaven Shall Burn, opublikowany na albumie Invictus (Iconoclast III) wydanym w 2010, został zainspirowany osobą Karla Liebknechta (oraz Róży Luksemburg).
- Jego nazwisko nosiło przejściowo miasto Sołedar (1965-1991), a do dziś nosi kilka wsi w Rosji.
Linki zewnętrzne
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ a b Liebknecht Karl, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2024-09-17] .
- ↑ Karl Liebknecht | German Socialist & Revolutionary | Britannica [online], www.britannica.com, 9 sierpnia 2024 [dostęp 2024-09-17] (ang.).
- ↑ W. Czapliński, A. Galos, W. Korta Historia Niemiec s. 620-621 (1991) Zakład Narodowy Imienia Ossolińskich
- ↑ Kate Connolly , Josie Le Blond , Germany remembers Rosa Luxemburg 100 years after her murder, „The Guardian”, 15 stycznia 2019, ISSN 0261-3077 [dostęp 2019-06-02] (ang.).
- ISNI: 0000000121251325
- VIAF: 27067725
- LCCN: n50050137
- GND: 11857275X
- NDL: 00551901
- LIBRIS: 86lnrfls0qnxg2r
- BnF: 11912987x
- SUDOC: 026989913
- SBN: BVEV000162
- NLA: 35305100
- NKC: skuk0000799
- BNE: XX886413
- NTA: 070052301
- BIBSYS: 90088930
- CiNii: DA03704076
- Open Library: OL596824A
- PLWABN: 9810652198205606
- NUKAT: n2007136437
- J9U: 987007264683105171
- LNB: 000124585
- NSK: 000061466
- ΕΒΕ: 145355
- LIH: LNB:HB7;=mG
- RISM: people/100442