Karol Kulisz (ur. 12 czerwca 1873 w Dzięgielowie[1], zm. 8 maja 1940 w Buchenwaldzie) – polski duchowny luterański, senior Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w RP, czołowy działacz neopietystycznego ruchu społecznościowego, polski działacz narodowy i ofiara reżimu nazistowskiego.

Karol Kulisz
Ojciec duchowy Społeczności Chrześcijańskiej
Ilustracja
Karol Kulisz (przed 1907)
Data i miejsce urodzenia

12 czerwca 1873
Dzięgielów

Data i miejsce śmierci

8 maja 1940
Buchenwald

Wyznanie

Kościół Ewangelicko-Augsburski w RP

Odznaczenia
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski
Tablica pamiątkowa ku pamięci ks. Karola Kulisza w Kościele Jezusowym w Cieszynie

Życiorys

edytuj

Urodził się w Dzięgielowie na Śląsku Cieszyńskim. Działał w Towarzystwie Ewangelickim Oświaty Ludowej w Cieszynie, w Społeczności Chrześcijańskiej (której był ojcem duchowym) oraz w Kole Polaków Teologów Ewangelickich. Został wyświęcony ok. 1897. Był wikarym w zborze ewangelickim w Ligotce Kameralnej. W 1907 został wybrany proboszczem parafii ewangelickiej w Krakowie (po śmierci ks. Jerzego Gabrysia). W 1913 założył w Ligotce Kameralnej dom opieki dla starców i ludzi niedołężnych „Betezda”. Od 1920 do 1940 pracował jako pastor w Kościele Jezusowym w Cieszynie. Był wydawcą i redaktorem czasopism „Dla wszystkich” i „Słowo Żywota”. W 1924 dzięki niemu powstał polski ewangelicki diakonat. 2 maja 1924 został odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski[2].

W 1939 został w ramach Intelligenzaktion Schlesien[3] aresztowany przez gestapo za działalność narodową. 8 maja 1940 zginął w obozie koncentracyjnym w Buchenwaldzie.

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Karol Kulisz. Internetowy Polski Słownik Biograficzny. [dostęp 2020-07-10].
  2. Order Odrodzenia Polski. Trzechlecie pierwszej kapituły 1921–1924. Warszawa: Prezydium Rady Ministrów, 1926, s. 26.
  3. Maria Wardzyńska, Był rok 1939. Operacja niemieckiej policji bezpieczeństwa w Polsce: Intelligenzaktion, Warszawa 2009, s. 139.

Bibliografia

edytuj
  • Kulisz Karol, ks. (1873–1940) [w:] Jan Szturc, Ewangelicy w Polsce. Słownik biograficzny XVI–XX w., Bielsko-Biała 1998, s. 164–165.
  • Tadeusz J. Zieliński, Protestantyzm ewangelikalny. Studium specyfiki religijnej, Warszawa 2013, s. 344.
  • Nowy proboszcz ewangelicki w Krakowie. „Nowości Illustrowane”. Nr 16, s. 7–8, 4 maja 1907. 

Linki zewnętrzne

edytuj
  NODES
INTERN 1