Klasea

*Klasea*
	; Sierpik różnolistny
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	astropodobne
Rząd	astrowce
Rodzina	astrowate
Podrodzina	Carduoideae
Rodzaj	Klasea
	Nazwa systematyczna
	Klasea Cass.; G.-F.Cuvier, Dict. Sci. Nat. ed. 2. 35: 173 (1825)
	Typ nomenklatoryczny
	non designatus
Synonimy
	Microlophopsis Czerep.; Nikitinia Iljin; Schumeria Iljin;
	Microlophopsis Czerep.; Nikitinia Iljin; Schumeria Iljin;
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Klasea – rodzaj roślin należący do rodziny astrowatych. Obejmuje ok. 55 gatunków^[3]. Rośliny te występują w południowej i środkowej Europie, w północnej Afryce, na rozległych obszarach Azji (bez tropikalnego południa, Japonii i krańców północno-wschodnich)^[3]. Najbardziej zróżnicowany jest w Azji Środkowej^[5]. W Polsce rośnie jeden gatunek – sierpik różnolistny Klasea lycopifolia (w polskich źródłach klasyfikowany zwykle jako Serratula lycopifolia)^[6].

Morfologia

Pokrój: Byliny o pędach nieuzbrojonych (bez kolców), czasem rózgowatych i silnie rozgałęzionych^[7].
Liście: O blaszce pierzasto wcinanej lub klapowanej, rzadziej niepodzielonej, całobrzegiej lub ząbkowanej, sztywnej lub cienkiej^[8]. Nierzadko liście skupione tylko u nasady pędu^[7].
Kwiaty: Zebrane w pojedyncze koszyczki na końcach pędów, czasem też jest ich więcej, tworzących kwiatostany złożone – wiechy lub gęste podbaldachy. Okrywy są kuliste, półkuliste, jajowate lub miseczkowate. Listki okrywy dachówkowato ułożone, sztywne, zaostrzone, wewnętrzne najdłuższe^[8], często odgięte^[7]. Kwiaty w koszyczku są obupłciowe, purpurowe do różowych, rzadziej białe lub żółtawe^[8]^[7]. Łatki korony są wąskie^[7], rurka korony nie dłuższa niż połowa jej długości. Ramiona znamion słupka do 1 mm długości (rzadko do 3 mm)^[8].
Owoce: Niełupki nagie, z całobrzegim pierścieniem przy wierzchołku. Puch kielichowy składa się z kilku szeregów białawych lub brązowych, pierzastych lub szorstkich włosków^[8]^[7].

Systematyka

Pozycja systematyczna

Rodzaj z rodziny astrowatych Asteraceae z podrodziny Carduoideae, z plemienia Cardueae i podplemienia Centaureinae^[9]. W obrębie podplemienia najbliżej spokrewniony z rodzajem sierpik Serratula^[7] i w niektórych ujęciach bywa do niego włączany^[9].

Wykaz gatunków^[3]

Klasea algarbiensis (Cantó) Cantó
Klasea aphyllopoda (Iljin) Holub
Klasea aznavouriana (Bornm.) Greuter & Wagenitz
Klasea boetica (Boiss. ex DC.) Holub
Klasea × bogdensis L.Martins
Klasea bornmuelleri (Azn.) Greuter & Wagenitz
Klasea bulgarica (Acht. & Stoj.) Holub
Klasea calcarea (Mozaff.) Ranjbar & Negaresh
Klasea cardunculus (Pall.) Holub
Klasea centauroides (L.) Cass. ex Kitag.
Klasea cerinthifolia (Sm.) Greuter & Wagenitz
Klasea chartacea (C.Winkl.) L.Martins
Klasea coriacea (Fisch. & C.A.Mey. ex DC.) Holub
Klasea cretica (Turrill) Holub
Klasea dissecta (Ledeb.) L.Martins
Klasea erucifolia (L.) Greuter & Wagenitz
Klasea flavescens (L.) Holub
Klasea gracillima (Rech.f.) L.Martins
Klasea grandifolia (P.H.Davis) Greuter & Wagenitz
Klasea hakkiarica (P.H.Davis) Greuter & Wagenitz
Klasea hastifolia (Korovin & Kult. ex Iljin) L.Martins
Klasea haussknechtii (Boiss.) Holub
Klasea integrifolia (Vahl) Greuter
Klasea khorasanica Ranjbar, Negaresh & Joharchi
Klasea khuzistanica (Mozaff.) Mozaff. ex Hidalgo
Klasea kotschyi (Boiss.) Greuter & Wagenitz
Klasea kurdica (Post) Greuter & Wagenitz
Klasea lasiocephala (Bornm.) Greuter & Wagenitz
Klasea latifolia (Boiss.) L.Martins
Klasea legionensis (Lacaita) Holub
Klasea leptoclada (Bornm. & Sint.) L.Martins
Klasea litwinowii (Iljin) Ranjbar & Negaresh
Klasea lycopifolia (Vill.) Á.Löve & D.Löve – sierpik różnolistny
Klasea lyratifolia (Schrenk) L.Martins
Klasea marginata (Tausch) Kitag.
Klasea melanocheila (Boiss. & Hausskn.) Holub
Klasea moreana Greuter
Klasea mouterdei (Arènes) Greuter & Wagenitz
Klasea nana Ranjbar & Negaresh
Klasea nudicaulis (L.) Fourr.
Klasea oligocephala (DC.) Greuter & Wagenitz
Klasea pallida (DC.) Holub
Klasea paradoxa (Mozaff.) Ranjbar & Negaresh
Klasea pinnatifida (Cav.) Talavera
Klasea procumbens (Regel) Holub
Klasea pusilla (Labill.) Greuter & Wagenitz
Klasea quinquefolia (Willd.) Greuter & Wagenitz
Klasea radiata (Waldst. & Kit.) Á.Löve & D.Löve
Klasea sanandajensis Ranjbar & Negaresh
Klasea serratuloides (Fisch. & C.A.Mey. ex DC.) Greuter & Wagenitz
Klasea sogdiana (Bunge) L.Martins
Klasea suffruticulosa (Schrenk) L.Martins
Klasea suffulta (Rech.f.) L.Martins
Klasea turkica Yıld.
Klasea viciifolia (Boiss. & Hausskn.) L.Martins
Klasea yunus-emrei B.Doğan, Ocak & A.Duran

Przypisy

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2023-02-17] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2023-02-17] (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e Klasea Cass., [w:] Plants of the World online [online], Royal Botanic Gardens, Kew [dostęp 2023-02-17] .
↑ Klasea Cassini, [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [online], Smithsonian Institution [dostęp 2023-02-17] .
↑ David J.D.J. Mabberley David J.D.J., Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 491, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200 .
↑ ZbigniewZ. Mirek ZbigniewZ. i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 166, ISBN 978-83-62975-45-7 .
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g K. Kubitzki (red.): The Families and Genera of Vascular Plants. VIII. Flowering Plants. Dicotyledons. Asterales. Berlin, Heidelberg: Springer, 2007, s. 144. ISBN 978-3-540-31050-1.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ZhuZ. Shi ZhuZ., LudwigL. Martins LudwigL., Klasea Cassini, [w:] Flora of China [online], eFloras.org [dostęp 2023-02-16] .
↑ ^a ^b Genus Klasea Cass.. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [on-line]. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. [dostęp 2023-02-16].

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2023-02-17] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2023-02-17] (ang.).

[powo-3] Klasea Cass., [w:] Plants of the World online [online], Royal Botanic Gardens, Kew [dostęp 2023-02-17] .

[ing-4] Klasea Cassini, [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [online], Smithsonian Institution [dostęp 2023-02-17] .

[mabb-5] David J.D.J. Mabberley David J.D.J., Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 491, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200 .

[checklist-6] ZbigniewZ. Mirek ZbigniewZ. i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 166, ISBN 978-83-62975-45-7 .

[kubitzki-7] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g K. Kubitzki (red.): The Families and Genera of Vascular Plants. VIII. Flowering Plants. Dicotyledons. Asterales. Berlin, Heidelberg: Springer, 2007, s. 144. ISBN 978-3-540-31050-1.

[china-8] ZhuZ. Shi ZhuZ., LudwigL. Martins LudwigL., Klasea Cassini, [w:] Flora of China [online], eFloras.org [dostęp 2023-02-16] .

[grin-9] Genus Klasea Cass.. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [on-line]. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. [dostęp 2023-02-16].

[3]

[5]

[6]

[1]

[2]

[4]

[7]

[8]

[9]