Klemens XII
Klemens XII (łac. Clemens XII, właśc. Lorenzo Corsini; ur. 7 kwietnia 1652 we Florencji, zm. 6 lutego 1740 w Rzymie) – włoski duchowny katolicki, 246 papież w okresie od 12 lipca 1730 do 6 lutego 1740[2].
| Lorenzo Corsini | |||
| Papież Biskup Rzymu | |||
| |||
| |||
| Kraj działania | |||
|---|---|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
7 kwietnia 1652 | ||
| Data i miejsce śmierci |
6 lutego 1740 | ||
| Miejsce pochówku | |||
| Papież | |||
| Okres sprawowania |
12 lipca 1730–6 lutego 1740 | ||
| Prefekt Najwyższego Trybunału Apostolskiej Sygnatury Sprawiedliwości | |||
| Okres sprawowania |
22 listopada 1726–12 lipca 1730 | ||
| Wyznanie | |||
| Kościół | |||
| Nominacja biskupia |
10 kwietnia 1690 | ||
| Sakra biskupia |
18 czerwca 1690 | ||
| Kreacja kardynalska |
17 maja 1706 | ||
| Kościół tytularny |
S. Susanna (25 czerwca 1706) | ||
| Pontyfikat |
12 lipca 1730 | ||
| |||
| Data konsekracji |
18 czerwca 1690 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Konsekrator | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Współkonsekratorzy | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Życiorys
edytujMłodość
edytujPochodził z rodu markizów Castigliano, był synem Bartolomea Corsini i Elisabetty Strozzi[3]. Był dziedzicem tytułu, ale zrzekł się majątku i wstąpił w 1685 do stanu duchownego[4]. Był spokrewniony ze św. Andrzejem Corsinim (biskupem Fiesole), a jego stryj Neri Corsini został kardynałem w 1664[3]. Studiował na Uniwersytecie w Pizie, gdzie uzyskał stopień doktora utroque iure[3].
Zgodnie z ówczesnymi obyczajami nabył wysoką godność w Kamerze Apostolskiej[3]. 10 kwietnia 1690 został mianowany arcybiskupem tytularnym Nicomedii, otrzymał sakrę biskupią 18 czerwca 1690 w Rzymie z rąk kardynała Flavio Chigiego, nadano mu także tytuł asystenta Tronu Papieskiego[3]. Wysłany z misją nuncjusza do Austrii, nie został przyjęty przez cesarza Leopolda, który pozostawał w konflikcie z papieżem Aleksandrem VIII (papież odmówił wcześniej mianowania kardynałami kandydatów cesarskich)[3].
W grudniu 1695 został skarbnikiem i generalnym poborcą Kamery Apostolskiej, a także superintendentem Zamku Świętego Anioła oraz komisarzem Państwa Kościelnego ds. Morskich[3]. 17 maja 1706 Klemens XI mianował go kardynałem, z tytułem prezbitera S. Susannae[3]. Pełnił misję legata w Ferrarze (1709–1712), urząd kamerlinga Kolegium Kardynalskiego (19 lutego 1710 – 26 stycznia 1711) oraz prefekta Trybunału Sygnatury Apostolskiej (od 22 listopada 1726)[3]. W 1725 został podniesiony do godności kardynała biskupa Frascati[3]. Zasiadał w kilkunastu kurialnych dykasteriach[5]:
- Kongregacji Świętego Oficjum,
- Kongregacji Rozkrzewiania Wiary
- Kongregacji ds. Biskupów i Zakonników,
- Kongregacji ds. Soboru Trydenckiego,
- Kongregacji ds. Obrzędów,
- Kongregacji ds. Ceremoniału,
- Świętej Konsulcie,
- Kongregacji ds. Wspomagania Rolnictwa,
- Kongregacji Dobrego Rządu,
- Fabryce Świętego Piotra,
- Kongregacji Indeksu,
- Kongregacji ds. Tybru,
- Trybunale Apostolskiej Sygnatury Łaski.
W 1721 i 1724 brał udział w konklawe, z racji pełnionych funkcji uchodził za kandydata na papieża. Został wybrany ostatecznie 12 lipca 1730 jako następca Benedykta XIII, po burzliwym, czteromiesięcznym konklawe[2]. W oczach elektorów uchodził za papieża „przejściowego”[2], w chwili wyboru miał już 78 lat i chorował na podagrę (wkrótce także utracił wzrok)[4]. Mimo tego jego pontyfikat – pod imieniem Klemensa XII – trwał niemal 10 lat (dokładnie 9 lat, 6 miesięcy i 25 dni).
Pontyfikat
edytujKoronacja nowego papieża miała miejsce 16 lipca 1730. Klemens XII w najważniejszych sprawach musiał posługiwać się swoją prawą ręką – bratankiem Neri Marią Corsinim, którego mianował kardynałem-nepotem[2]. Papież stanął przed problemem kryzysu finansów Państwa Papieskiego, wywołanym przez zaufanego współpracownika jego poprzednika, kardynała Niccolò Coscię[4]. Coscia został skazany na karę więzienia, a Klemens XII dla poprawy finansów ustanowił nowe podatki importowe, przywrócił loterię papieską, ustanowił w Ankonie strefę wolnego handlu[4]. Wprowadził do obiegu banknoty. Działania papieża okazały się nieskuteczne, pod koniec pontyfikatu długi państwa były nawet większe[4].
Nie wiodło się również Klemensowi XII w polityce zagranicznej – spotkał się z niechęcią większości monarchów europejskich[4]. Głównie wynikało to z ignorowania papieża, m.in., gdy cesarz Karol VI poparł hiszpańskiego pretendenta do tronu Karola III jako kandydata do rządzenia księstwem Parmy i Piacenzy[4]. Nasilające się antagonizmy doprowadziły do najazdu Hiszpanii na Państwo Kościelne, a następnie zerwania stosunków dyplomatycznych z Rzymem (wkrótce potem, śladem Hiszpanii poszedł Neapol)[4]. Aby przywrócić dobre relacje, papież musiał pójść na daleko idące ustępstwa i nadał Karolowi III Królestwo Obojga Sycylii[4].
W 1738 wydał konstytucję apostolską In Eminenti, w której zawarł zdecydowane potępienie masonerii[4]. Za pontyfikatu Klemensa XII zreformowano liturgię i prawo kanoniczne Kościoła maronickiego, a także potwierdzono zakaz tzw. rytu chińskiego stosowanego przez misjonarzy jezuickich[4]. W 1739 papież przyznał niezależność Republice San Marino[4].
Najkorzystniej pontyfikat Klemensa wypada pod kątem kulturalnym. Papież nakazał odnowę fasady bazyliki laterańskiej oraz kaplicy poświęconej pamięci kanonizowanego Andrei Corsiniego wewnątrz tej świątyni[2]. Wybudował słynną Fontana di Trevi oraz powiększył zbiory Biblioteki Watykańskiej[4].
Kreował 35 kardynałów na piętnastu konsystorzach. W 1737 dokonał kanonizacji Wincentego à Paulo[4].
Przypisy
edytuj- ↑ Pope Clement XII (1730-1740) [online], www.gcatholic.org [dostęp 2022-05-12].
- ↑ a b c d e Rudolf Fischer-Wollpert: Leksykon papieży. Kraków: Znak, 1996, s. 150-151. ISBN 83-7006-437-X.
- ↑ a b c d e f g h i j Corsini, Lorenzo. The Cardinals of the Holy Roman Church. [dostęp 2013-09-13]. (ang.).
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n John N. D. Kelly: Encyklopedia papieży. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1997, s. 413-415. ISBN 83-06-02633-0.
- ↑ Notizie per l'anno 1730, Rzym 1730.
Bibliografia
edytuj- Richard P. McBrien, Leksykon papieży. Pontyfikaty od Piotra Apostoła do Jana Pawła II, Warszawa 2003
- Pope Clement XII. Catholic Encyclopedia. [dostęp 2013-09-13]. (ang.).
Zobacz też
edytujLinki zewnętrzne
edytuj- Klemens XII – dokumenty w bibliotece Polona