Konfederacja warszawska (1733)

Konfederacja warszawska (1733) – zawiązana 5 października 1733 r. we wsi Kamion przez ok. 3 tys.^[a] zwolenników Augusta III Sasa, bezpośrednio po dokonaniu jego elekcji na tron polski. Marszałkiem konfederacji został Antoni Józef Poniński.

Charakterystyka

Była to pierwsza w historii Rzeczypospolitej konfederacja odgórna, utworzona jako generalna, choć bez oparcia we wcześniejszych konfederacjach wojewódzkich. Jej uczestnicy powoływali się wyłącznie na postulaty konfederacji nowogródzkiej, zawiązanej 11 lipca 1733 w proteście przeciwko ustaleniom sejmu konwokacyjnego, który uniemożliwił cudzoziemcom ubieganie się o tron. Z powodu braku oparcia w związkach partykularnych, legalność konfederacji była kwestionowana, głównie przez konfederatów dzikowskich.

Konfederaci warszawscy uznali Stanisława Leszczyńskiego za wroga ojczyzny, a wszystkim jego zwolennikom zagrozili konfiskatą dóbr, infamią i utratą wszelkich przywilejów.

Uwagi

↑ Liczba według prof. Jacka Staszewskiego. Inne źródła podają ok. 900. Karczma posłużyła za szopę (namiot senatorski), kościółek parafialny za katedrę, armaty rosyjskie zagrzmiały, obwieszczając światu wolny obiór Augusta III (podobno trzema tysiącami, ale, sądząc z liczby podpisów, niespełna tysiącem głosów (Władysław Konopczyński, Dzieje Polski nowożytnej 1936, t. 2 (1648 – 1795), s. 208), tymczasem Leszczyński 12 września zyskał 13 500 głosów (s. 207).

Bibliografia

Historia Polski – XVIII wiek (odc. 177). ipsb.nina.gov.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-06-16)]., www.ipsb.nina.gov.pl [dostęp 2016-05-21]
Stanek W., Konfederacje generalne koronne w XVIII wieku, Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, 1991

[1] Liczba według prof. Jacka Staszewskiego. Inne źródła podają ok. 900. Karczma posłużyła za szopę (namiot senatorski), kościółek parafialny za katedrę, armaty rosyjskie zagrzmiały, obwieszczając światu wolny obiór Augusta III (podobno trzema tysiącami, ale, sądząc z liczby podpisów, niespełna tysiącem głosów (Władysław Konopczyński, Dzieje Polski nowożytnej 1936, t. 2 (1648 – 1795), s. 208), tymczasem Leszczyński 12 września zyskał 13 500 głosów (s. 207).

[a]