Konkurs Piosenki Eurowizji 2012
57. Konkurs Piosenki Eurowizji został zorganizowany 22, 24 i 26 maja 2012 w Crystal Hall w Baku przez azerskiego nadawcę publicznego İctimai TV. Koncerty prowadzili Eldar Qasımov, Leyla Əliyeva i Nərgiz Berk-Petersen.
Informacje ogólne | |||||||||
Półfinały |
22 maja 2012 | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Finał |
26 maja 2012 | ||||||||
Miejsce | |||||||||
Nadawca | |||||||||
Prowadzący | |||||||||
Informacje dodatkowe | |||||||||
Kierownik wykonawczy | |||||||||
Producent wykonawczy |
Adil Kerimli | ||||||||
Uczestnicy | |||||||||
Powrót | |||||||||
Rezygnacja | |||||||||
Łącznie |
42 reprezentacji | ||||||||
| |||||||||
Głosowanie | |||||||||
Każdy uczestniczący kraj przyznaje 1–7, 8, 10 i 12 punktów dla dziesięciu najwyżej ocenionych przez telewidzów oraz jurorów (w stosunku głosów 50:50) utworów | |||||||||
Zwycięzca | |||||||||
Reprezentant | |||||||||
Piosenka |
„Euphoria” | ||||||||
Tekst i muzyka |
Thomas G:son, Peter Boström | ||||||||
| |||||||||
| |||||||||
Konkurs Piosenki Eurowizji | |||||||||
|
Finał konkursu wygrała Loreen, reprezentantka Szwecji z piosenką „Euphoria” autorstwa Thomasa G:sona i Petera Boströma, za którą otrzymała 372 punkty, w tym osiemnaście najwyższych not (12 punktów)[4].
Lokalizacja
edytujAzerbejdżan zadebiutował podczas konkursu w 2008. Dzięki wygranej 56. Konkursu Piosenki Eurowizji przez azerską piosenkę „Running Scared” duetu Ell i Nikki, możliwość organizacji konkursu w 2012 przypadła krajowemu nadawcy İctimai TV[5][6][7][8]. Gospodarzem konkursu zostało Baku, stolica i największe miasto Azerbejdżanu na Morzu Kaspijskim, w regionie Kaukazu.
Krótko po wygranej Azerbejdżanu oficjalnie ogłoszono budowę mieszczącej 23 tysiące miejsc areny koncertowej jako potencjalnego miejsca konkursu[9][10]. Trzy dni później zapowiedziano także dwie inne hale, które miały być rozpatrywane przez organizatorów: Stadion Tofiqa Bahramova i Kompleks Sportowo-Widowiskowy Heydara Aliyeva[11]. 2 sierpnia 2011 Alpine Bau Deutschland AG wygrało przetarg na skonstruowanie nowego budynku, teraz znanego jako Baku Crystal Hall. Przygotowania do budowy zaczęły się niedługo po ogłoszeniu[12]. Mimo że całkowity koszt kontraktu nie został wyjawiony, rząd przeznaczył na powstanie areny 6 milionów manatów azerskich (ok. 24 miliony złotych)[13].
31 października 2011 Ismayil Omarov, dyrektor krajowego nadawcy Ictimai Television ogłosił, że decyzja o miejscu organizacji konkursu zostanie podjęta przez komitet wykonawczy w styczniu 2012[14]. 25 stycznia 2012 okazało się, że to Baku Crystal Hall będzie gospodarzem Konkursu Piosenki Eurowizji 2012[15][16]. Mimo że hala może pomieścić 23 tys. ludzi, tylko 16 tys. mogło mieć możliwość zakupienia biletów na konkurs[15]. Bilety dostępne były od 28 lutego 2012[17][18].
Przebieg konkursu
edytujGłosowanie
edytuj29 czerwca 2011 w Genewie odbyło się spotkanie organu zarządzającego Konkursem Piosenki Eurowizji (tzw. Grupy Referencyjnej) z azerską telewizją publiczną İctimai TV. Podczas zebrania Europejska Unia Nadawców (EBU) zdecydowała o pozostaniu przy systemie przyjmowania głosów w stosunku 50:50 (50% głosów należało do widzów oraz 50% do krajowych komisji sędziowskich, w której skład musiało wejść pięciu profesjonalnych muzyków) oraz zatwierdziła przywrócenie systemu głosowania znanego z lat 1998–2009, który uruchamiał na 15 minut linie telefonicznie oraz SMS-owe po wykonaniu ostatniej piosenki konkursowej, a nie (jak w 2010 i 2011) od momentu rozpoczęcia prezentacji pierwszego utworu[19][20][21].
Prowadzący
edytuj16 kwietnia 2012 azerski nadawca Ictimai TV podał nazwiska prowadzących wszystkie trzy koncerty eurowizyjne, którymi zostali: Eldar Qasımov (piosenkarz i zwycięzca 56. Konkursu Piosenki Eurowizji), Leyla Əliyeva (prezenterka telewizyjna) oraz Nərgiz Berk-Petersen (lokalna prezenterka telewizyjna)[22].
Koszyki półfinałowe
edytujW poniedziałek, 25 stycznia 2012 zdecydowano, które kraje pojawią się w pierwszym, a które w drugim półfinale. Kraje uczestniczące, poza tzw. „Wielką Piątką” (czyli Francją, Wielką Brytanią, Hiszpanią, Włochami, Niemcami) oraz gospodarzem (Azerbejdżanem) podzielono na 6 koszyków, biorąc pod uwagę, jak ich mieszkańcy głosowali w poprzednich konkursach. Z koszyków połowa krajów (albo prawie połowa, jak niemożliwy jest równy podział) została przydzielona do pierwszego półfinału 22 maja, a druga do drugiego, który odbył się 24 maja[23][24].
Koszyk 1 | Koszyk 2 | Koszyk 3 | Koszyk 4 | Koszyk 5 | Koszyk 6 |
---|---|---|---|---|---|
Projekt grafiki
edytujProjekt konkursu był tworzony wokół motto Light your fire! (pol.: Rozpal swój ogień[potrzebny przypis]), które zainspirowane zostało przydomkiem Kraj Ognia, z którego jest znany Azerbejdżan[26][27].
Każda pocztówka zaczynała się od napisu z flagą i nazwą danego kraju na żółto-pomarańczowo-czerwonym tle[28]. Wizytówki składały się z różnych ujęć Azerbejdżanu, z nagłówkiem Azerbejdżan i Kraj... pod spodem (np. Kraj urodzaju, Kraj poezji itp.), po którym pokazano miasto, jego krajobraz i kulturę[28]. Kilka pocztówek skupiło się na stolicy kraju – Baku, wówczas pojawił się tekst Baku, a pod nim Miasto... (np. Miasto jazzu, Miasto rozrywki itp.). Wizytówki kończyły się ujęciem na Crystal Hall w barwach występującego kraju. Pocztówki potraktowano jako reklamę kraju dla szerszej publiczności[28][29].
Artysta, piosenka i numer startowy zostały pokazane graficznie identycznie jak podczas 56. Konkursu Piosenki Eurowizji w 2011, z małymi zmianami na rzecz motywu przewodniego konkursu[28]. Punkty od 1 do 7 były podświetlone na czerwono, a trzy najwyższe (8, 10 i 12) – na pomarańczowo. Grafiką zajęła się londyńska agencja Turquoise Branding[30][31].
Incydenty
edytujObawy o prawa człowieka
edytujAzerska wielka inwestycja w organizowanie konkursu była szeroko komentowana przez zachodnie media jako „próba załagodzenia obaw o ich słabej demokracji i poszanowaniu praw człowieka”[32][33]. 29 sierpnia 2011 w Baku zorganizowano drugie zgromadzenie Grupy Referencyjnej i Europejskiej Unii Nadawców z organizatorem, podczas którego EBU odebrała od przedstawicieli rządu Azerbejdżanu dokumenty gwarantujące zapewnienie bezpieczeństwa wszystkich reprezentacjom[34][35].
W związku ze zbliżającą się datą rozpoczęcia konkursu, grupa azerskich organizacji pozarządowych rozpoczęła w maju kampanię pt. Zaśpiewaj dla demokracji na rzecz obrony praw człowieka w tym kraju. Zapowiedziano akcje protestacyjne przeciwko pogarszającej się sytuacji na terenach państwa[36]. Organizacja Human Rights Watch odnotowała w przeddzień konkursu „brutalne stłumienia demonstracji”[37], a Amnesty International potępił „surową represje wolności słowa, niezgody, organizacji pozarządowych, dziennikarzy krytycznych; tych, którzy krytykują reżim Əliyeva zbyt mocno”, które trwały aż do dnia pierwszego półfinału konkursu[38]. Human Rights Watch skrytykowała także rząd Azerbejdżanu i Baku za to, że nakazała przymusowe eksmisje wobec mieszkańców, w celu umożliwienia rozbiórki mieszkań, by wybudować drogę do miejsca budowy Baku Crystal Hall[39][40][41].
Reprezentantka Szwecji oraz przyszła zwyciężczyni konkursu, Loreen, spotkała się z lokalnymi działaczami ds. praw człowieka. Po spotkaniu skomentowała sytuację słowami: „prawa człowieka w Azerbejdżanie są naruszane codziennie. Nie powinno się milczeć o takich rzeczach.”[38]. Rzecznik rządu Azerbejdżanu skrytykował piosenkarkę, odpowiadając, że „konkurs nie powinien być upolityczniony”[38] i zażądał od Europejskiej Unii Nadawców (EBU) unikania takich spotkań[42]. Szwedzcy dyplomaci odpowiedzieli, że EBU, szwedzka telewizja oraz Loreen nie powinni działać wbrew zasadom konkursu Eurowizji[43].
W dniu finału konkursu, czyli 26 maja, flash mob zorganizowany przez antyrządowych protestujących został szybko stłumiony przez policję[32]. Przed ogłoszeniem wyników niemieckiego głosowania, sekretarz Niemiec Anke Engelke wydała na żywo oświadczenie, w którym nawiązała do kwestii praw człowieka w Azerbejdżanie, mówiąc: „Dziś nikt nie może głosować na swój własny kraj, ale dobrze móc głosować i dobrze jest mieć wybór. Powodzenia w podróży, Azerbejdżan. Europa Cię obserwuje.”[44][45].
Napięcia z Iranem
edytujIrańskie władze sprzeciwiły się temu, by Azerbejdżan organizował Konkurs Piosenki Eurowizji 2012. Irańscy duchowni, Ajatollah Mohammad Modżtahed Szabestari i Ajatollah Dżafar Sobhani potępili Azerbejdżan za „antyislamskie zachowania”, twierdząc, że kraj będzie gościć paradę gejów[46]. To doprowadziło do protestów pod ambasadą irańską w Baku, gdzie protestujący wykrzykiwali hasła wyśmiewające przywódców w Iranie. Szef azerskiego departamentu publicznych i politycznych kwestii, Əli Həsənov, powiedział, że zarzuty dotyczące planów przeprowadzenia parady gejów były nieprawdziwe, i nakazał Iranowi niewtrącanie się w wewnętrzne sprawy Azerbejdżanu[47]. W odpowiedzi Iran odwołał swojego ambasadora z Baku[48]. Azerbejdżan zażądał oficjalnych przeprosin ze strony Iranu za krytyczne wypowiedzi dotyczące organizacji konkursu w Baku[49], a potem również odwołała swojego ambasadora z Iranu[50].
30 maja minister bezpieczeństwa narodowego Azerbejdżanu ogłosił, że udaremniono serii planowanych ataków terrorystycznych przeciwko Konkursowi Piosenki Eurowizji, na których celowniku były zarówno Baku Crystal Hall, jak i hotele Marriott i Hilton w Baku[51]. Aresztowano ok. 40 osób[52]. 22 sierpnia magazyn The Daily Telegraph poinformował, że według zachodnich służb wywiadowczych, najwyższy przywódca Iranu Ali Chamenei osobiście wydał rozkaz elitarnym Siłom Ghods, by rozpocząć ataki terrorystyczne przeciwko krajom zachodnim i ich sojusznikom, w tym Azerbejdżanowi podczas konkursu Eurowizji[53]. W 2013 r. trzy osoby zostały w Azerbejdżanie uznane za winne próby wysadzenia ambasady izraelskiej w przededniu konkursu i skazane na 11 i 12 lat więzienia. Władze azerskie poinformowały, że terroryści mieli związek z islamskimi fundamentalistami z rosyjskiego Kaukazu Północnego[52].
Kraje uczestniczące
edytujSwoje uczestnictwo w konkursie potwierdziły 43 kraje, w tym Czarnogóra, która ostatni raz wystawiła reprezentanta w 2009[54]. Z udziału w imprezie wycofała się Polska i Armenia[55]. Polska wycofała się z konkursu z powodu poświęcenia środków finansowych na organizację Mistrzostw Europy w piłce nożnej UEFA 2012 (którą współorganizowała z Ukrainą) i Letnie Igrzyska Olimpijskie 2012[56]. Armenia zrezygnowała z udziału z powodu braku gwarancji bezpieczeństwa dla reprezentanta Armenii, spowodowanego nierozstrzygniętym konfliktem między krajami, dotyczącym Górskiego Karabachu[57][58].
29 czerwca 2011 na spotkaniu Grupy Referencyjnej Konkursu Piosenki Eurowizji zadecydowano, że liczba krajów w finale weźmie udział 26 reprezentacji: gospodarz konkursu, kraje tzw. „Wielkiej Piątki” oraz 10 najlepszych państw z każdego półfinału. Taka sytuacja miała miejsce drugi raz w historii konkursu, po raz pierwszy 26 finalistów wystąpiło podczas 48. Konkursu Piosenki Eurowizji w 2003[59][60].
Powracający artyści
edytujW konkursie wzięło udział czterech uczestników, którzy próbowali swoich sił w poprzednich latach: reprezentantka Macedonii, Kaliopi, wystąpiła po raz pierwszy w 41. Konkursie Piosenki Eurowizji z utworem „Samo ti” i zajęła 26. miejsce w rundzie kwalifikacyjnej[61], Jónsi z Islandii oraz Željko Joksimović z Serbii wystąpili w 49. Konkursie Piosenki Eurowizji; Jónsi zajął 19. miejsce z piosenką „Heaven”, a Joksimović w barwach Serbii i Czarnogóry zakończył udział na drugim miejscu z utworem „Lane moje”[62]. Drugi rok z rzędu Irlandię reprezentował duet Jedward, który podczas konkursu w 2011 zajął 8. miejsce z piosenką „Lipstick”[63].
Wyniki
edytujPierwszy półfinał
edytuj- Pierwszy półfinał odbył się 22 maja 2012.
- Do finału zakwalifikowało się dziesięć krajów z największą liczbą punktów.
- Podczas półfinału możliwość głosowania mieli mieszkańcy krajów uczestniczących oraz Azerbejdżan, Hiszpania i Włochy.
- W związku z żałobą narodową w Albanii, krajowy nadawca Radio Televizioni Shqiptar (RTSH) otrzymał zgodę od Europejskiej Unii Nadawców (EBU) na nieemitowanie na żywo pierwszego półfinału i branie pod uwagę tylko głosów jurorów[64][65]. Transmisja półfinału odbyła się 23 maja o godzinie 0:35[65].
Tabela punktacyjna pierwszego półfinału
edytujWyniki jurorów i telewidzów | ||||
---|---|---|---|---|
Miejsce | Telewidzowie | Punkty | Jurorzy | Punkty |
1 | Rosja | 189 | Albania | 131 |
2 | Rumunia | 132 | Mołdawia | 107 |
3 | Albania | 131 | Grecja | 103 |
4 | Irlandia | 116 | Cypr | 90 |
5 | Grecja | 110 | Rumunia | 87 |
6 | Cypr | 99 | Dania | 81 |
7 | Mołdawia | 85 | Węgry | 76 |
8 | Islandia | 79 | Rosja | 75 |
9 | Dania | 53 | Izrael | 72 |
10 | Szwajcaria | 49 | Irlandia | 72 |
11 | Węgry | 39 | Islandia | 70 |
12 | Finlandia | 36 | Finlandia | 57 |
13 | San Marino | 25 | Szwajcaria | 45 |
14 | Czarnogóra | 24 | San Marino | 42 |
15 | Łotwa | 18 | Belgia | 38 |
16 | Izrael | 16 | Czarnogóra | 28 |
17 | Austria | 15 | Austria | 27 |
18 | Belgia | 2 | Łotwa | 17 |
Punkty | |||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Suma punktów | Czarnogóra | Islandia | Grecja | Łotwa | Albania | Rumunia | Szwajcaria | Belgia | Finlandia | Izrael | San Marino | Cypr | Dania | Rosja | Węgry | Austria | Mołdawia | Irlandia | Azerbejdżan | Włochy | Hiszpania | ||
Uczestnicy konkursu | Czarnogóra | 20 | 12 | 8 | |||||||||||||||||||
Islandia | 75 | 5 | 5 | 5 | 4 | 5 | 10 | 4 | 3 | 8 | 10 | 1 | 4 | 2 | 2 | 1 | 6 | ||||||
Grecja | 116 | 10 | 5 | 8 | 12 | 3 | 8 | 3 | 7 | 12 | 4 | 5 | 1 | 10 | 10 | 10 | 5 | 3 | |||||
Łotwa | 17 | 2 | 4 | 4 | 4 | 3 | |||||||||||||||||
Albania | 146 | 12 | 3 | 10 | 4 | 4 | 12 | 10 | 5 | 5 | 10 | 10 | 7 | 2 | 10 | 12 | 1 | 1 | 12 | 12 | 4 | ||
Rumunia | 120 | 7 | 4 | 8 | 5 | 2 | 4 | 8 | 6 | 6 | 1 | 8 | 3 | 5 | 12 | 12 | 7 | 10 | 12 | ||||
Szwajcaria | 45 | 2 | 7 | 3 | 2 | 1 | 1 | 2 | 8 | 3 | 8 | 8 | |||||||||||
Belgia | 16 | 4 | 2 | 1 | 2 | 6 | 1 | ||||||||||||||||
Finlandia | 41 | 7 | 6 | 1 | 1 | 1 | 2 | 8 | 12 | 3 | |||||||||||||
Izrael | 33 | 1 | 5 | 3 | 1 | 3 | 6 | 5 | 7 | 2 | |||||||||||||
San Marino | 31 | 4 | 2 | 10 | 7 | 5 | 3 | ||||||||||||||||
Cypr | 91 | 6 | 12 | 12 | 3 | 6 | 7 | 3 | 1 | 10 | 7 | 3 | 5 | 1 | 7 | 8 | |||||||
Dania | 63 | 8 | 1 | 8 | 3 | 10 | 8 | 4 | 4 | 3 | 1 | 7 | 6 | ||||||||||
Rosja | 152 | 8 | 6 | 7 | 12 | 6 | 8 | 12 | 12 | 12 | 2 | 7 | 12 | 7 | 10 | 6 | 8 | 8 | 2 | 7 | |||
Węgry | 52 | 7 | 8 | 6 | 6 | 4 | 5 | 5 | 4 | 5 | 2 | ||||||||||||
Austria | 8 | 1 | 5 | 2 | |||||||||||||||||||
Mołdawia | 100 | 3 | 6 | 2 | 4 | 10 | 7 | 6 | 6 | 5 | 3 | 6 | 12 | 2 | 6 | 2 | 6 | 4 | 10 | ||||
Irlandia | 92 | 1 | 10 | 3 | 10 | 7 | 7 | 7 | 12 | 2 | 10 | 6 | 8 | 4 | 5 |
Kraje, które awansowały do finału
Drugi półfinał
edytuj- Drugi półfinał odbył się 24 maja 2012.
- Do finału zakwalifikowało się dziesięć krajów z największą liczbą punktów.
- Podczas półfinału możliwość głosowania mieli mieszkańcy krajów uczestniczących oraz Francja, Niemcy i Wielka Brytania.
|
Legenda: Kraje, które awansowały do finału |
Tabela punktacyjna drugiego półfinału
edytujWyniki jurorów i telewidzów | ||||
---|---|---|---|---|
Miejsce | Telewidzowie | Punkty | Jurorzy | Punkty |
1 | Szwecja | 180 | Szwecja | 145 |
2 | Serbia | 148 | Serbia | 141 |
3 | Litwa | 128 | Ukraina | 109 |
4 | Turcja | 114 | Estonia | 102 |
5 | Estonia | 88 | Malta | 97 |
6 | Norwegia | 72 | Bośnia i Hercegowina | 77 |
7 | Bośnia i Hercegowina | 70 | Chorwacja | 66 |
8 | Macedonia | 63 | Gruzja | 62 |
9 | Bułgaria | 59 | Macedonia | 58 |
10 | Holandia | 51 | Litwa | 55 |
11 | Malta | 39 | Białoruś | 52 |
12 | Białoruś | 37 | Portugalia | 49 |
13 | Portugalia | 37 | Turcja | 42 |
14 | Chorwacja | 34 | Słowenia | 40 |
15 | Słowacja | 32 | Słowacja | 40 |
16 | Słowenia | 27 | Holandia | 31 |
17 | Ukraina | 24 | Bułgaria | 27 |
18 | Gruzja | 15 | Norwegia | 25 |
Punkty | |||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Suma punktów | Serbia | Macedonia | Holandia | Malta | Białoruś | Portugalia | Ukraina | Bułgaria | Słowenia | Chorwacja | Szwecja | Gruzja | Turcja | Estonia | Słowacja | Norwegia | Bośnia i Hercegowina | Litwa | Francja | Niemcy | Wielka Brytania | ||
Uczestnicy konkursu | Serbia | 159 | 12 | 10 | 5 | 8 | 8 | 8 | 12 | 12 | 10 | 8 | 10 | 1 | 8 | 10 | 10 | 2 | 12 | 10 | 3 | ||
Macedonia | 53 | 8 | 1 | 2 | 5 | 7 | 6 | 7 | 1 | 8 | 8 | ||||||||||||
Holandia | 35 | 2 | 1 | 7 | 7 | 3 | 3 | 8 | 4 | ||||||||||||||
Malta | 70 | 3 | 2 | 2 | 5 | 6 | 6 | 4 | 5 | 4 | 4 | 6 | 3 | 2 | 6 | 12 | |||||||
Białoruś | 35 | 1 | 1 | 4 | 12 | 2 | 8 | 7 | |||||||||||||||
Portugalia | 39 | 6 | 3 | 3 | 1 | 5 | 5 | 4 | 1 | 8 | 3 | ||||||||||||
Ukraina | 64 | 4 | 3 | 6 | 12 | 2 | 5 | 1 | 6 | 6 | 5 | 1 | 2 | 2 | 5 | 2 | 2 | ||||||
Bułgaria | 45 | 2 | 6 | 2 | 6 | 10 | 6 | 3 | 3 | 2 | 5 | ||||||||||||
Słowenia | 31 | 10 | 4 | 8 | 5 | 4 | |||||||||||||||||
Chorwacja | 42 | 12 | 7 | 1 | 1 | 8 | 12 | 1 | |||||||||||||||
Szwecja | 181 | 7 | 8 | 12 | 8 | 7 | 10 | 7 | 10 | 10 | 6 | 12 | 5 | 12 | 12 | 12 | 7 | 10 | 6 | 12 | 8 | ||
Gruzja | 36 | 6 | 1 | 10 | 3 | 4 | 12 | ||||||||||||||||
Turcja | 80 | 10 | 7 | 12 | 2 | 8 | 7 | 3 | 2 | 3 | 1 | 6 | 7 | 6 | 6 | ||||||||
Estonia | 100 | 8 | 4 | 12 | 3 | 3 | 1 | 12 | 7 | 10 | 8 | 8 | 10 | 7 | 7 | ||||||||
Słowacja | 22 | 1 | 7 | 4 | 3 | 6 | 1 | ||||||||||||||||
Norwegia | 45 | 3 | 3 | 3 | 3 | 2 | 10 | 4 | 8 | 4 | 1 | 4 | |||||||||||
Bośnia i Hercegowina | 77 | 5 | 5 | 5 | 5 | 1 | 5 | 12 | 5 | 2 | 12 | 6 | 4 | 4 | 5 | 1 | |||||||
Litwa | 104 | 6 | 4 | 10 | 10 | 7 | 4 | 4 | 7 | 4 | 2 | 5 | 2 | 10 | 7 | 7 | 5 | 10 |
Kraje, które awansowały do finału
Finał
edytuj- Prawo do głosowania w finale miały wszystkie 42 uczestniczące państwa.
|
Legenda: 1 miejsce |
Tabela punktacyjna finału
edytujWyniki jurorów i telewidzów | ||||
---|---|---|---|---|
Miejsce | Telewidzowie | Punkty | Jurorzy | Punkty |
1 | Szwecja | 343 | Szwecja | 296 |
2 | Rosja | 332 | Serbia | 173 |
3 | Serbia | 211 | Albania | 157 |
4 | Turcja | 176 | Włochy | 157 |
5 | Azerbejdżan | 151 | Hiszpania | 154 |
6 | Niemcy | 125 | Estonia | 152 |
7 | Rumunia | 117 | Ukraina | 125 |
8 | Albania | 106 | Azerbejdżan | 118 |
9 | Grecja | 89 | Mołdawia | 104 |
10 | Irlandia | 89 | Niemcy | 98 |
11 | Macedonia | 79 | Rosja | 94 |
12 | Estonia | 78 | Cypr | 85 |
13 | Mołdawia | 75 | Francja | 85 |
14 | Litwa | 68 | Litwa | 82 |
15 | Cypr | 63 | Bośnia i Hercegowina | 71 |
16 | Bośnia i Hercegowina | 57 | Malta | 70 |
17 | Włochy | 56 | Macedonia | 69 |
18 | Hiszpania | 45 | Grecja | 60 |
19 | Islandia | 39 | Islandia | 53 |
20 | Ukraina | 37 | Rumunia | 53 |
21 | Wielka Brytania | 36 | Dania | 51 |
22 | Węgry | 20 | Turcja | 50 |
23 | Dania | 18 | Węgry | 30 |
24 | Norwegia | 16 | Norwegia | 24 |
25 | Malta | 10 | Irlandia | 14 |
26 | Francja | 0 | Wielka Brytania | 11 |
Punkty | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Suma punktów | Albania | Czarnogóra | Rumunia | Austria | Ukraina | Białoruś | Belgia | Azerbejdżan | Malta | San Marino | Francja | Wielka Brytania | Turcja | Grecja | Bośnia i Hercegowina | Mołdawia | Bułgaria | Szwajcaria | Słowenia | Cypr | Chorwacja | Słowacja | Macedonia | Holandia | Portugalia | Islandia | Szwecja | Norwegia | Litwa | Estonia | Dania | Łotwa | Hiszpania | Finlandia | Gruzja | Włochy | Serbia | Niemcy | Rosja | Węgry | Izrael | Irlandia | |||
Uczestnicy konkursu | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Wlk. Brytania | 12 | 1 | 5 | 2 | 4 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Węgry | 19 | 7 | 1 | 1 | 8 | 2 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Albania | 146 | 10 | 1 | 8 | 10 | 1 | 12 | 5 | 10 | 6 | 4 | 12 | 3 | 4 | 5 | 12 | 1 | 5 | 1 | 6 | 3 | 12 | 1 | 6 | 8 | ||||||||||||||||||||
Litwa | 70 | 1 | 8 | 4 | 4 | 3 | 7 | 5 | 1 | 6 | 3 | 4 | 12 | 5 | 7 | ||||||||||||||||||||||||||||||
Bośnia i H. | 55 | 6 | 7 | 10 | 1 | 7 | 10 | 2 | 7 | 5 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||
Rosja | 259 | 3 | 4 | 4 | 5 | 10 | 12 | 8 | 10 | 3 | 10 | 4 | 3 | 7 | 4 | 3 | 6 | 6 | 8 | 5 | 6 | 3 | 4 | 4 | 8 | 7 | 7 | 8 | 6 | 8 | 8 | 10 | 8 | 8 | 5 | 10 | 7 | 7 | 7 | 7 | 6 | ||||
Islandia | 46 | 4 | 1 | 4 | 5 | 6 | 6 | 4 | 7 | 3 | 6 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||
Cypr | 65 | 6 | 2 | 2 | 12 | 8 | 12 | 5 | 5 | 8 | 2 | 3 | |||||||||||||||||||||||||||||||||
Francja | 21 | 2 | 2 | 6 | 6 | 2 | 3 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Włochy | 101 | 7 | 2 | 4 | 10 | 7 | 1 | 3 | 5 | 5 | 5 | 2 | 2 | 5 | 5 | 2 | 4 | 4 | 7 | 3 | 1 | 4 | 2 | 5 | 4 | 2 | |||||||||||||||||||
Estonia | 120 | 1 | 4 | 10 | 4 | 2 | 10 | 7 | 7 | 10 | 8 | 7 | 8 | 8 | 6 | 10 | 4 | 6 | 8 | ||||||||||||||||||||||||||
Norwegia | 7 | 3 | 1 | 3 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Azerbejdżan | 150 | 4 | 5 | 12 | 7 | 12 | 4 | 2 | 12 | 5 | 7 | 10 | 10 | 8 | 6 | 2 | 12 | 10 | 3 | 10 | 8 | 1 | |||||||||||||||||||||||
Rumunia | 71 | 3 | 6 | 2 | 4 | 7 | 12 | 3 | 4 | 1 | 10 | 7 | 1 | 6 | 5 | ||||||||||||||||||||||||||||||
Dania | 21 | 5 | 2 | 2 | 5 | 2 | 5 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Grecja | 64 | 12 | 8 | 5 | 2 | 5 | 3 | 1 | 4 | 1 | 12 | 1 | 4 | 1 | 3 | 2 | |||||||||||||||||||||||||||||
Szwecja | 372 | 5 | 7 | 10 | 12 | 6 | 6 | 12 | 7 | 6 | 3 | 12 | 12 | 6 | 6 | 8 | 7 | 8 | 7 | 10 | 10 | 7 | 12 | 6 | 12 | 3 | 12 | 12 | 10 | 12 | 12 | 12 | 12 | 12 | 8 | 10 | 12 | 12 | 12 | 12 | 12 | ||||
Turcja | 112 | 10 | 3 | 3 | 7 | 12 | 8 | 5 | 5 | 1 | 4 | 7 | 3 | 8 | 8 | 6 | 1 | 2 | 7 | 8 | 3 | 1 | |||||||||||||||||||||||
Hiszpania | 97 | 6 | 6 | 6 | 1 | 6 | 8 | 5 | 3 | 8 | 6 | 6 | 12 | 2 | 4 | 4 | 3 | 1 | 10 | ||||||||||||||||||||||||||
Niemcy | 110 | 2 | 4 | 2 | 7 | 6 | 4 | 2 | 4 | 2 | 10 | 3 | 3 | 10 | 10 | 7 | 3 | 1 | 2 | 8 | 10 | 10 | |||||||||||||||||||||||
Malta | 41 | 7 | 3 | 8 | 2 | 5 | 2 | 1 | 7 | 6 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||
Macedonia | 71 | 8 | 8 | 3 | 2 | 8 | 12 | 2 | 6 | 8 | 1 | 1 | 12 | ||||||||||||||||||||||||||||||||
Irlandia | 46 | 1 | 4 | 1 | 10 | 3 | 5 | 4 | 5 | 4 | 5 | 4 | |||||||||||||||||||||||||||||||||
Serbia | 214 | 1 | 12 | 5 | 10 | 2 | 5 | 5 | 6 | 8 | 8 | 10 | 3 | 12 | 10 | 12 | 7 | 12 | 7 | 10 | 10 | 5 | 3 | 10 | 10 | 5 | 2 | 6 | 10 | 4 | 4 | ||||||||||||||
Ukraina | 65 | 10 | 3 | 7 | 1 | 8 | 3 | 1 | 1 | 2 | 1 | 6 | 2 | 6 | 3 | 8 | 3 | ||||||||||||||||||||||||||||
Mołdawia | 81 | 3 | 12 | 1 | 8 | 5 | 8 | 2 | 2 | 1 | 1 | 6 | 7 | 7 | 4 | 7 | 2 | 5 | |||||||||||||||||||||||||||
Kraje w tabeli są uporządkowane w kolejności występów. |
Pozostałe nagrody
edytujNagrody im. Marcela Bezençona
edytujW 2012 po raz kolejny postanowiono przyznać tzw. Nagrody im. Marcela Bezençona, czyli wyróżnienia przyznawane od 2002 dla najlepszych piosenek biorących udział w koncercie finałowym, sygnowane nazwiskiem twórcy konkursu – Marcela Bezençona. Pomysłodawcami statuetek zostali: szef szwedzkiej delegacji konkursowej Christer Björkman oraz członek zespołu Herreys – Richard Herrey[73].
W 2012 nagrody w trzech kategoriach otrzymali[74]:
Kategoria | Kraj | Utwór | Wykonawca |
---|---|---|---|
Nagroda Artystyczna | Szwecja | „Euphoria” | Loreen |
Nagroda Kompozytorów | |||
Nagroda Dziennikarzy | Azerbejdżan | „When the Music Dies” | Səbinə Babayeva |
Faworyt OGAE
edytujStowarzyszenie Miłośników Konkursu Piosenki Eurowizji (OGAE) to pozarządowa, pozapolityczna organizacja non profit[75][76] zrzeszająca 37 krajowych fanklubów Konkursu Piosenki Eurowizji, założona przez Jari-Pekka Koikkalainena w 1984 w fińskim Savonlinna[77]. Pozostałe państwa na świecie są zjednoczone w oddział OGAE Reszta Świata, które powstało w 2004[75].
Od 2007 corocznie, przed każdym Konkursem Piosenki Eurowizji, większość oddziałów przeprowadza głosowanie, w którym głosuje na wszystkie piosenki zgłoszone do konkursu (z wyłączeniem propozycji krajowej), przy użyciu tzw. systemu eurowizyjnego (tj. 1-8, 10 i 12 punktów dla 10 ulubionych utworów)[78].
W 2012 pięcioma głównymi faworytami klubów do zwycięstwa byli[78]:
Lp. | Kraj | Utwór | Artysta | Punkty (OGAE) |
---|---|---|---|---|
1 | Szwecja | „Euphoria” | Loreen | 375 |
2 | Włochy | „L’amore è femmina” | Nina Zilli | 212 |
3 | Islandia | „Never Forget” | Gréta Salóme i Jónsi | 211 |
4 | Serbia | „Nije ljubav stvar” | Željko Joksimović | 199 |
5 | Norwegia | „Stay” | Tooji | 164 |
Kraje niebiorące udziału
edytuj- Andora – 19 września 2011 nadawca Ràdio i Televisió d’Andorra (RTVA) ogłosił, że nie ma w planach udziału w konkursie z powodów finansowych; kraj planował również unieważnienie członkostwa w EBU[79][80].
- Armenia – kilka krajowych grup walczących o prawa człowieka protestowało przeciwko ograniczeniom, wyrażając swoje obawy z reżimem rządowym w Azerbejdżanie. 7 marca 2012 EBU ogłosiła, że armeńska telewizja ARMTV zdecydowała się zrezygnować z udziału w konkursie z powodu braku gwarancji bezpieczeństwa dla ormiańskiego reprezentanta, spowodowanego nierozstrzygniętym konfliktem między krajami dotyczącego Górskiego Karabachu[57][58]. Decyzję podjęli po przemowie Prezydenta Azerbejdżanu İlhama Əliyeva z 28 lutego 2012, w której oznajmił, że „Ormianie to największy wróg narodowy kraju”[81][82][83]. Za zrezygnowanie z konkursu po ostatecznym terminie, państwo zostało ukarane przez EBU karą finansową, groziło mu także wykluczenie z udziału w przyszłych konkursach[84][85].
- Czechy – 24 listopada 2011 Česká televize (ČT) ogłosiła, że Czechy nie wezmą udziału w konkursie z powodu braku zainteresowania nadawcy i telewidzów konkursem[86].
- Liechtenstein – 26 listopada 2011 opublikowano dwa oficjalne akta EBU, wykazujące udzielenie aktywnego członkostwa w organizacji krajowemu nadawcy Liechtensteinu 1 Fürstentum Liechtenstein Television (1FLTV) zamiast akceptacji przyjęcia wniosku[87]. Trzy dni później szef krajowej telewizji Peter Kölbel potwierdził, że błędną wzmiankę o aktywnym członkostwie kraju poprawiono, tym samym uniemożliwiając państwu debiut podczas konkursu[88].
- Luksemburg – 31 grudnia 2011 telewizja RTL Luxembourg poinformowała, że nie weźmie udziału w konkursie organizowanym w Baku[89].
- Monako – 23 listopada 2011 na spotkaniu EBU w Genewie odnotowano plany powrotu Monako konkurs w 2012[90]. 3 grudnia były szef eurowizyjnej delegacji kraju, Phil Bosco, oznajmił jednak, że nadawca Télé Monte Carlo (TMC) nie zamierza uczestniczyć w konkursie w najbliższej przyszłości z powodów finansowych[91].
- Maroko – w sierpniu 2011 nowy marokański nadawca publiczny 2 Morocco Television (2M TV) wyraził chęć wzięcia udziału w konkursie[92]. Doniesienia o możliwym powrocie kraju po 30-letniej nieobecności zostały wzmocnione na spotkaniu EBU w Genewie[90], ostatecznie jednak państwo nie wzięło udziału w konkursie[93]
- Polska – Telewizja Polska (TVP) wycofała się z konkursu z powodu poświęcenia środków finansowych na Letnie Igrzyska Olimpijskie 2012 oraz organizację Mistrzostw Europy w piłce nożnej UEFA 2012, którą współorganizowała z Ukrainą. Rzeczniczka prasowa nadawcy, Joanna Stempień-Rogalińska, poinformowała pod koniec 2011 media, że „Telewizja Polska nie weźmie udziału w przyszłym roku w Konkursie Piosenki Eurowizji, ponieważ nasze siły i środki kierujemy na rzecz obsługi dwóch bardzo poważnych przedsięwzięć Euro 2012 i igrzysk olimpijskich”[56]. Decyzję tę skrytykowały osoby związane w przeszłości z imprezą, takie jak Michał Wiśniewski (ESC 2003, 2006)[94][95], czy wieloletni komentator konkursu Artur Orzech[96]. W związku z wycofaniem się z udziału w konkursie TVP nie pokazała transmisji żadnego z koncertów eurowizyjnych[97].
Przypisy
edytuj- ↑ Jarmo Siim: Eurovision interval acts revealed. [w:] EBU [on-line]. eurovision.tv, 2 maja 2012. [dostęp 2013-01-13]. (ang.).
- ↑ Marco Brey: Live report from the First Semi-Final dress rehearsal. [w:] EBU [on-line]. eurovision.tv, 21 maja 2012. [dostęp 2013-01-13]. (ang.).
- ↑ Jarmo Siim: Lena, Rybak, Bilan, Šerifović Eurovision interval acts. [w:] EBU [on-line]. eurovision.tv, 10 maja 2012. [dostęp 2013-01-13]. (ang.).
- ↑ Simon Storvik-Green: SWEDEN WINS 2012 EUROVISION SONG CONTEST. [w:] EBU [on-line]. eurovision.tv, 2012-05-27. [dostęp 2013-09-17]. (ang.).
- ↑ Azerbaijan’s Eurovision rebirth. news.com.au, 2011-05-16. [dostęp 2013-02-13].
- ↑ Daniel Sperling: Azerbaijan win Eurovision Song Contest 2011. [w:] Digital Spy [on-line]. digitalspy.co.uk, 2011-05-14. [dostęp 2013-02-13].
- ↑ Dariusz Sułek: Azerbejdżan triumfuje!!!. [w:] OGAE Polska [on-line]. eurowizja.org, 2013-05-15. [dostęp 2013-02-13]. (pol.).
- ↑ Eurowizja 2011: Ell i Nikki wygrywają. Azerbejdżan zorganizuje następną Eurowizję. [w:] Newsweek [on-line]. kultura.newsweek.pl, 2012-05-15. [dostęp 2013-02-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-03-10)]. (pol.).
- ↑ Тарана Мустафаева: Для „Евровидения-2012” будет построена новая арена?. anspress.com, 2011-05-17. [dostęp 2013-02-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-10-06)]. (ros.).
- ↑ Special concert complex for Eurovision 2012 to be built in centre of Baku. abc.az, 2011-05-16. [dostęp 2013-02-13].
- ↑ Azerbaijan has not yet selected site for Eurovision 2012. abc.az, 2011-05-19. [dostęp 2013-02-13]. (azer.).
- ↑ German company to construct Modern Sport-Concert Complex in Azerbaijan’s capital. [w:] APA News Agency [on-line]. en.apa.az. [dostęp 2013-02-13]. (azer.).
- ↑ Second largest sport-concert complex to appear in Baku in April 2012. [w:] FINEKO Analytic & Informational Agency [on-line]. abc.az, 2011-08-01. [dostęp 2013-02-13]. (azer.).
- ↑ General: Reference Group Baku Bound. [w:] ESC Daily [on-line]. ESCDaily.com, 2011-08-29. [dostęp 2013-02-13].
- ↑ a b Jarmo Siim: Crystal Hall approved as Eurovision 2012 venue. [w:] EBU [on-line]. eurovision.tv, 2012-01-25. [dostęp 2013-02-13]. (ang.).
- ↑ Eurowizja w Crystal Hall. [dostęp 2013-02-13].
- ↑ Venue likely to host Eurovision 2012 in Baku to be biggest ever in recent history of contest. [w:] Trend News Agency [on-line]. en.trend.az, 2011-08-01. [dostęp 2013-02-13]. (azer.).
- ↑ Ryan Wilson: Baku 2012: Tickets on sale from 28th February. [w:] escXtra [on-line]. escxtra.com, 2012-02-15. [dostęp 2013-02-13]. (ang.).
- ↑ Jarmo Siim: EBU and Ictimai TV set first steps towards 2012 Eurovision Song Contest. [w:] EBU [on-line]. eurovision.tv, 2011-06-29. (ang.).
- ↑ Sietse Bakker: EBU restores televoting window as from 2012. [w:] EBU [on-line]. eurovision.tv, 2011-08-29. [dostęp 2013-02-13]. (ang.).
- ↑ Dariusz Sułek: Zmiany w sposobie głosowania na ESC 2012. [w:] OGAE Polska [on-line]. eurowizja.org, 2011-06-30. [dostęp 2013-02-13]. (pol.).
- ↑ Jarmo Siim: Eldar, Nargiz, Leyla to host Eurovision 2012. [w:] EBU [on-line]. eurovision.tv, 2012-04-16. [dostęp 2013-09-17]. (ang.).
- ↑ Eurovision 2012: Slogan presented on 25 January. [w:] EBU [on-line]. eurovision.tv. [dostęp 2013-02-13]. (ang.).
- ↑ Baku: All songs officially presented to EBU. [w:] EBU [on-line]. eurovision.tv. [dostęp 2013-02-13]. (ang.).
- ↑ Armenia zrezygnowała z udziału w konkursie ok. półtora miesiąca po ceremonii przydzielania państw do jednego z dwóch półfinałów.
- ↑ Light your fire hasłem przewodnim Eurowizji. [dostęp 2013-02-13].
- ↑ Baku 2012 „Light your fire!”. [w:] EBU [on-line]. eurovision.tv. [dostęp 2013-02-13]. (ang.).
- ↑ a b c d First Semi-Final under way – watch it live here. [w:] EBU [on-line]. eurovision.tv. [dostęp 2013-02-13]. (ang.).
- ↑ Second Semi-Final live: We have our ten qualifiers!. [w:] EBU [on-line]. eurovision.tv. [dostęp 2013-02-13].
- ↑ Eurovision Song Contest 2012 Official Logo + Visual Identity. [dostęp 2013-02-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-05-30)].
- ↑ 2012 Eurovision Song Contest is Light your fire!. [w:] EBU [on-line]. eurovision.tv. [dostęp 2013-02-13]. (ang.).
- ↑ a b Azerbaijan hopes Eurovision Song Contest will distract from poor human rights record. [dostęp 2013-02-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-12-06)].
- ↑ Eurovision does little to help human rights in Azerbaijan. [dostęp 2013-02-13].
- ↑ Sietse Bakker: Eurovision Song Contest governing body to meet in Baku first time. [w:] EBU [on-line]. eurovision.tv, 2011-08-29. (ang.).
- ↑ Cyprian Graczyk: Eurowizja w krysztale. [w:] OGAE Polska [on-line]. eurowizja.org, 2011-10-12. [dostęp 2013-09-18]. (pol.).
- ↑ U progu konkursu „Eurowizja 2012” pogarsza się sytuacja praw człowieka w Azerbejdżanie. [dostęp 2013-01-25].
- ↑ Eurovision: The View From a Courtroom.
- ↑ a b c Swedish Eurovision star strays into Azeri rights row. [dostęp 2013-02-13].
- ↑ Konkurs Eurowizji w Azerbejdżanie powinien zostać zbojkotowany?. [dostęp 2013-01-25].
- ↑ Azerbaijan: Homeowners Evicted for City Beautification. [dostęp 2013-02-13].
- ↑ 'Evicted in Baku to make way for Eurovision’. [dostęp 2013-02-13].
- ↑ Azerbaidzhan syyttää Ruotsin viisuedustajaa politikoinnista. [dostęp 2013-02-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-05-27)].
- ↑ Loreen mitt i diplomatiskt drama. [dostęp 2013-02-13]. (szw.).
- ↑ ESC in Baku: Anke Engelke kommentiert Unfreiheit in Aserbaidschan. [dostęp 2013-02-13].
- ↑ Anke’s brave message to Baku. Final. 2012 Eurovision Song Contest. youtube.com, 2012-05-27. [dostęp 2013-01-25].
- ↑ Iran’s gay Eurovision jibes strain Azerbaijan ties. [dostęp 2013-02-13].
- ↑ Azerbaijan: Pop Music vs. Islam. EurasiaNet.org. [dostęp 2013-02-13]. (ang.).
- ↑ Iran recalls envoy to Azerbaijan ahead of Eurovision. alarabiya.net. [dostęp 2013-02-13]. (ang.).
- ↑ Azerbaijan Demands Apology From Iran Over Eurovision. [dostęp 2013-02-13]. (ang.).
- ↑ Azerbaijan Recalls Ambassador To Iran. rferl.org. [dostęp 2013-02-13]. (ang.).
- ↑ Azerbaijan says thwarted Eurovision ‘terror plot’. hurriyetdailynews.com. [dostęp 2014-09-05]. (ang.).
- ↑ a b Azerbaijan jails three over Eurovision 'terrorist plot', „BBC News”, 3 maja 2013 [dostęp 2023-05-28] (ang.).
- ↑ Iran’s supreme leader orders fresh terror attacks on West. [dostęp 2013-02-13]. (ang.).
- ↑ 43 countries represented at Eurovision 2012. [w:] EBU [on-line]. eurovision.tv. [dostęp 2013-02-13]. (ang.).
- ↑ Armenia withdraws from Eurovision 2012. [w:] EBU [on-line]. eurovision.tv. [dostęp 2013-02-13]. (ang.).
- ↑ a b Patryk Pallus: TVP wycofuje się z udziału w Eurowizji, stawia na Euro 2012. [w:] Wirtualna Media [on-line]. wirtualnemedia.pl, 2011-12-19. [dostęp 2013-02-13].
- ↑ a b Резолюция СБ ООН № 822 от 30 апреля 1993 года. [dostęp 2013-02-13].
- ↑ a b Armenia poza Eurowizją 2012. [dostęp 2013-02-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-11-02)].
- ↑ ESC 2012 public version rules. [w:] EBU [on-line]. eurovision.tv. [dostęp 2013-02-13]. (ang.).
- ↑ Eurovision Song Contest 2003. [w:] EBU [on-line]. eurovision.tv. [dostęp 2013-02-13]. (ang.).
- ↑ Gleb Webb: Kaliopi to represent FYR Macedonia in 2012. [w:] EBU [on-line]. eurovision.tv, 2011-11-20. [dostęp 2013-06-21]. (ang.).
- ↑ Eurovision Song Contest 2004 Final. [w:] EBU [on-line]. eurovision.tv. [dostęp 2013-06-21]. (ang.).
- ↑ Eurovision Song Contest 2011 Final. [w:] EBU [on-line]. eurovision.tv. [dostęp 2013-06-21]. (ang.).
- ↑ Dzień Żałoby Narodowej. [dostęp 2013-02-13].
- ↑ a b [UPD RTSH nie pokaże dziś półfinału]. [dostęp 2013-02-13].
- ↑ Utwór zawiera zwroty w języku czarnogórskim i niemieckim.
- ↑ Utwór napisany został w języku albańskim, zawiera jednak łaciński tytuł.
- ↑ Utwór zawiera zwroty w języku włoskim.
- ↑ Bawarski dialekt używany w Górnej Austrii.
- ↑ Utwór napisany został w języku angielskim, zawiera jednak tytuł w języku rumuńskim.
- ↑ Utwór zawierał zwroty w językach: arabskim, azerskim, angielskim, francuskim, greckim, włoskim, romskim, serbsko-chorwackim, hiszpańskim i tureckim.
- ↑ Original Lyrics – Sofi Marinova – Love Unlimited – Bulgaria 2012 Eurovision.TV. [w:] EBU [on-line]. eurovision.tv. [dostęp 2013-02-13]. (ang.).
- ↑ Marcel Bezençon Award – an introduction. [w:] Pop Light [on-line]. poplight.zitiz.se. [dostęp 2013-06-22]. (ang.).
- ↑ Gordon Roxburgh: Winners of the Marcel Bezençon Awards 2012. [w:] EBU [on-line]. eurovision.tv, 2012-05-27. [dostęp 2013-06-22]. (ang.).
- ↑ a b Status OGAE Polska. [dostęp 2013-02-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-06-30)].
- ↑ ogae.net – Eurovision Fanclub Network. [w:] OGAE [on-line]. ogae.net. [dostęp 2013-06-22]. (ang.).
- ↑ Mikä ihmeen OGAE?. [w:] OGAE Finlandia [on-line]. euroviisuklubi.fi. [dostęp 2013-06-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-08-10)]. (fiń.).
- ↑ a b Victor Hondal: OGAE 2012 poll: Sweden wins by landslide. [w:] ESC Today [on-line]. esctoday.com, 2012-05-25. [dostęp 2013-06-22]. (ang.).
- ↑ Andorra: RTVA to quit EBU. [dostęp 2013-02-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-06-16)].
- ↑ Andorra: No return planned for 2012. [dostęp 2013-02-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-04-30)].
- ↑ Closing Speech by Ilham Aliyev at the conference on the results of the third year into the “State Program on the socioeconomic development of districts for 2009-2013”. [dostęp 2013-02-13].
- ↑ BBC News – Armenia pulls out of Azerbaijan-hosted Eurovision show. [dostęp 2013-02-13].
- ↑ No Saturday Night Fever, As Armenia Mulls Eurovision Blackout. [dostęp 2013-02-13].
- ↑ Armenia Fined for Refusal to Take Part in Eurovision 2012. [dostęp 2013-02-13].
- ↑ EBU: Armenia might not participate in 2013. [dostęp 2013-02-13].
- ↑ Czech Republic: No return in Baku. [dostęp 2013-02-13].
- ↑ Is Liechtenstein an EBU Member?. [dostęp 2013-02-13].
- ↑ No Participation of Liechtenstein at Eurovision 2012. [dostęp 2013-02-13].
- ↑ Luxembourg: No Participation at Eurovision 2012. [dostęp 2013-02-13].
- ↑ a b Monaco: Talks About a Return to Eurovision?. [dostęp 2013-02-13].
- ↑ Monaco: Dampned Expectations. [dostęp 2013-02-13].
- ↑ News.Az – Morocco bids to take part in Eurovision. news.az. [dostęp 2013-02-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-08-23)]. (azer.).
- ↑ Bakıdakı „Eurovision” da Afrika ölkəsi iştirak edə bilər. [dostęp 2013-02-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-11-29)].
- ↑ Michał Wiśniewski ostro o decyzji TVP: To absolutny skandal!. [w:] Interia [on-line]. muzyka.interia.pl, 2011-12-19. [dostęp 2013-02-13]. (pol.).
- ↑ W TVP nikt nie zna się na Eurowizji. [w:] Interia [on-line]. muzyka.interia.pl, 2011-12-23. [dostęp 2013-02-13]. (pol.).
- ↑ Karol Pawelec: Oświadczenie Artura Orzecha. [w:] OGAE Polska [on-line]. eurowizja.org, 2011-12-20. [dostęp 2013-02-13]. (pol.).
- ↑ Cyprian Graczyk: TVP nie pokaże Eurowizji. [w:] OGAE Polska [on-line]. eurowizja.org, 2012-01-12. [dostęp 2013-09-17]. (pol.).