L’Espresso

włoski tygodnik informacyjny (1955–)

L’Espressowłoski tygodnik informacyjny[1], będący jednym z dwóch wiodących czasopism tego typu we Włoszech (drugi to „Panorama[2]).

l’Espresso
Ilustracja
Częstotliwość

tygodnik

Państwo

 Włochy

Adres

Via Cristoforo Colombo n. 90
00147 Rzym

Wydawca

Gruppo Editoriale L’Espresso

Pierwszy numer

1955

Redaktor naczelny

Luigi Vicinanza

Średni nakład

195 787 (czerwiec 2014) egz.

ISSN

1120-4982

Strona internetowa

Historia

edytuj

„l’Espresso” został założony, jako tygodnik, w Rzymie w październiku 1955 roku[3][4] przez wydawnictwo N.E.R. (Nuove Edizioni Romane) należące do Carlo Caracciolo’ego oraz Adriano Olivettiego (producenta maszyn do pisania Olivetti). Redaktorami naczelnymi byli Arrigo Benedetti i Eugenio Scalfari[5].

Redakcja „l’Espresso” od początku prowadziła agresywne dziennikarstwo śledcze, mocno skupione na korupcji oraz klientelizmie partii Democrazia Cristiana. W latach 1950. pismo ujawniło główne skandale dotyczące przedsiębiorstw związanych z ochroną zdrowia i budownictwem[6]. To było głównym powodem konfliktów Olivettiego z władzą rządową i dużymi przedsiębiorstwami, które były zasadniczymi kontrahentami jego kluczowego biznesu. W 1956 roku, kiedy pismo traciło pieniądze, Olivetti mianował Caracciolo’ego większościowym udziałowcem[5].; Arrigo Benedetti i Eugenio Scalfari stali się wówczas głównymi udziałowcami[7].

Benedetti, jako doświadczony dziennikarz, który kierował magazynem informacyjnym „L’Europeo” (1945–54)[8], był redaktorem naczelnym od powstania pisma w październiku 1955 roku do 1963 roku, kiedy przekazał władzę Scalfari’emu. W tamtym czasie (1963) średni nakład pisma osiągnął 70 000 egzemplarzy. W 1968 roku funkcję redaktora przejął od Scalfari’ego – wybranego do Izby Deputowanych (1968–1972) – Gianni Corbi[9].

Pierwotnym formatem czasopisma był broadsheet (wł. formato lenzuolo). 20 marca 1974 roku ukazało się pierwsze wydanie w formacie tabloidu[6][10]. W 1965 roku w tygodniku pojawiły się kolorowe druki zdjęć, tekstu i reklam. W 1975 roku wydawca N.E.R. zmienił wspólny tytuł na „Editoriale L’Espresso”, w czasie gdy nakład pisma wynosił przekraczał 300 000 kopii. W styczniu 1976 roku Gruppo Editoriale L’Espresso wprowadziła na rynek dziennik „la Repubblica”, z Eugenio Scalfarim jako redaktorem naczelnym[11], w ramach joint venture z Arnoldo Mondadori Editore[12].

W 1967 roku czasopismo ujawniło próbę zamachu stanu, z 1964 roku, kierowanego przez generała Giovanni de Lorenzo. Natomiast w 1976 roku pismo prowadziło silną kampanię przeciwko ówczesnemu włoskiemu prezydentowi Giovanni’emu Leone, za jego domniemane zaangażowanie w skandalu przedsiębiorstwa Lockheed. W latach 1970. i 1980. periodyk mocno zaangażował się we wsparcie kampanii na rzecz rozwodów i aborcji[6].

Od połowy lat 1970. trwała zażarta rywalizacja między „l’Espresso” a „Panoramą”, drugim głównym magazynem informacyjnym na włoskim rynku prasowym, który założono w 1962 roku. Rywalizacja wzrosła radykalnie na początku lat 1990., kiedy Silvio Berlusconi – już wtedy kontrolujący „Panoramę” – próbował przejąć także „l’Espresso”[6]. Starcie pomiędzy Berlusconim a Carlo De Benedettim cechowało się walką o przejęcie kontroli nad grupą Mondadori, której rezultatem był rozpad majątku i powstanie grupy Espresso w jej obecnej formie, z holdingiem CIR jako głównym udziałowcem[13].

Redakcja

edytuj

Wśród dziennikarzy i piszących dla „l’Espresso” byli m.in.: Giorgio Bocca, Umberto Eco, Giampaolo Pansa, Enzo Biagi, Michele Serra, Marco Travaglio, Roberto Saviano, Naomi Klein oraz Jeremy Rifkin. W 2002 roku Daniela Hamaui została mianowana redaktorką naczelną tygodnika, będąc pierwszą kobietą piastującą to stanowisko[14] i jednocześnie pierwszą kobietą, która objęła stanowisko redaktora naczelnego w ważnym europejskim tygodniku politycznym[15].

Siedziba należącego do Gruppo Editoriale L’Espresso[16] tygodnika „l’Espresso” jest zlokalizowana w Rzymie[17], natomiast biznesowo-finansowy pokój redakcji mieści się w Mediolanie. Redaktorem naczelnym jest Luigi Vicinanza[18].

Nakład

edytuj

W 1984 roku nakład „l’Espresso” wynosił 300 057 egzemplarzy[19]. W 2007 roku liczba wzrosła do 400 334[20], będąc wówczas czwartym najlepiej sprzedawanym magazynem informacyjnym we Włoszech[21]. W 2010 roku na rynek trafiło 334 260 kopii pisma[22]. W 2013 roku nakład czasopisma wyniósł 239 000 egzemplarzy (oparte na raporcie Gruppo Editoriale L’Espresso)[3], a w czerwcu 2014 roku był równy 195 787 kopii[23].

Redaktorzy naczelni

edytuj

Współpracownicy

edytuj

Źródło:[18]

Przypisy

edytuj
  1. Kim Kavin: The Everything Travel Guide to Italy: A complete guide to Venice, Florence, Rome, and Capri – and all the breathtaking places in between. Everything Books, 18 lutego 2010, s. 404. ISBN 978-1-4405-0180-7. (ang.).
  2. Kate Carlisle: Working and Living Italy. New Holland Publishers, 2007, s. 71. ISBN 978-1-86011-368-0. [dostęp 2016-02-20].
  3. a b Pres_Inglese_GELE_ottobre14.pdf. Gruppo Espresso, października 2014. [dostęp 2014-12-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (5 grudnia 2014)]. (ang.).
  4. The most important Italian magazines. Life in Italy. [dostęp 2014-08-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (19 września 2015)]. (ang.).
  5. a b Carlo Caracciolo: newspaper publisher who set up La Repubblica | Times Online Obituary. timesonline.co.uk, 8 stycznia 2009. [dostęp 2016-02-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (24 maja 2010)]. (ang.).
  6. a b c d Gino Moliterno, Encyclopedia of Contemporary Italian Culture, Londyn, Nowy Jork: Routledge, 2005, ISBN 0-203-74849-2 [zarchiwizowane z adresu 2015-01-09] (ang.).
  7. Gruppo Espresso: Storia. gruppoespresso.it. [dostęp 2016-02-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (22 grudnia 2015)]. (wł.).
  8. Elena Gelsomini: L’Italia allo specchio. L’Europeo di Arrigo Benedetti (1945-1954): L’Europeo di Arrigo Benedetti (1945–1954). Mediolan: FrancoAngeli, 2011, s. 25. ISBN 978-88-568-6539-4. [dostęp 2016-02-21].
  9. Gruppo Espresso: ’50s & ’60s. gruppoespresso.it. [dostęp 2016-02-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (31 sierpnia 2014)]. (ang.).
  10. Massimo Ferrari: Gioco e fuorigioco: le grandi svolte nella storia del giornalismo. EDUCatt Università Cattolica. ISBN 978-88-8311-754-1.
  11. Espresso Group: Sustainability Report 2014. gruppoespresso.it, 2014. s. 11. [dostęp 2016-02-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (21 lutego 2016)]. (ang.).
  12. Rosaria Amato: E' morto Giorgio Mondadori Una vita nell'editoria italiana – Spettacoli & Cultura – Repubblica.it. repubblica.it, 10 stycznia 2009. [dostęp 2016-02-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (5 maja 2009)]. (wł.).
  13. Gruppo Espresso: ’90s. gruppoespresso.it. [dostęp 2016-02-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (24 grudnia 2014)]. (ang.).
  14. Anna Momigliano: In Italy, Female Editor Signals Women's Rise" by Momigliano, Anna – The Christian Science Monitor, September 16, 2008 | Online Research Library: Questia Reader. questia.com, 16 września 2008. [dostęp 2016-02-21]. (ang.).
  15. Mr Brînzan, the President, Mr Manzella, Mr Rizzi. W: Council of Europe: Parliamentary Assembly: Official Report of Debates: Vol. 2. Council of Europe, 24 kwietnia 2002, s. 475. ISBN 978-92-871-4904-6. [dostęp 2016-02-21].
  16. Gruppo Espresso: About Gruppo Espresso. gruppoespresso.it. [dostęp 2016-02-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (3 lipca 2015)]. (ang.).
  17. Gruppo Espresso: Contacts. gruppoespresso.it. [dostęp 2016-02-21]. (ang.).
  18. a b Gerenza – l'Espresso. espresso.repubblica.it. [dostęp 2016-02-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (31 stycznia 2016)]. (wł.).
  19. Maria Teresa Crisci: Relationships between numbers of readers per copy and the characteristics of magazines. [w:] The Print and Digital Research Forum [on-line]. [dostęp 2015-04-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (26 czerwca 2015)]. (ang.).
  20. Dati ADS (tirature e vendite). fotografi.org. [dostęp 2015-04-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (24 kwietnia 2015)]. (wł.).
  21. Anne Austin et. al.: Western Europe Market and Media Fact. [w:] Zenith Optimedia [on-line]. 2008. [dostęp 2016-02-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (21 lutego 2016)]. (ang.).
  22. World Magazine Trends 2010/2011. [w:] FIPP [on-line]. revistas-ari.com. [dostęp 2015-04-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (21 czerwca 2012)]. (ang.).
  23. Diffusione stampa (Ads) maggio/giugno 2014 | Prima Comunicazione. primaonline.it, 8 sierpnia 2014. [dostęp 2016-02-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (13 września 2015)]. (wł.).
  24. Andrzej Stasiuk – l'Espresso. espresso.repubblica.it. [dostęp 2016-02-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (11 września 2015)]. (wł.).
  NODES
INTERN 2