Lamus

Lamus (niem. Lehmhaus) – dawny budynek gospodarczy, drewniany lub murowany, jedno- lub dwukondygnacyjny (z jedną izbą na każdej kondygnacji), czasami z podcieniem lub gankami, często o ozdobnych formach architektonicznych.

Lamusy

Lamus w Kalinówce Kościelnej z II połowy XVIII wieku

Lamus plebański w Knyszynie z początku XIX wieku

Tablica informacyjna lamusa w Knyszynie

Lamus dworski w Pisarach

Lamus w Latoszynie z końca XVI wieku

Lamus z Płonki z II poł. XIX wieku

Niezachowany lamus z XVII wieku w Pietkowie

Lamus w Muzeum Marii Konopnickiej w Żarnowcu

Lamus w Lusławicach

Lamus w Zespole dworskim w Czernichowie

Lamus w Polsce wchodził początkowo w skład zabudowań dworskich i przeznaczony do przechowywania cennych przedmiotów (np. dokumentów czy zbroi). Z czasem stawiano go też w gospodarstwach chłopskich, niedaleko chaty, gdzie służył do przechowywania sprzętu gospodarczego, narzędzi, zboża, żywności.

W dzisiejszych czasach termin używany jest także w stosunku do pomieszczenia lub budynku służącego do przechowywania starych rzeczy (rupieciarnia). W przenośni – w stosunku do przestarzałych, niemodnych („nadających się do lamusa”) przedmiotów, określeń, zwyczajów itp. Określenie „odejść do lamusa” oznacza „wyjść z użytku”. Jest również w języku potocznym obraźliwym określeniem osoby, do której odczuwa się niechęć lub pogardę.

Bibliografia

• Witold Szolginia: Architektura. Warszawa: Sigma NOT, 1992, s. 86. ISBN 83-85001-89-1.