Lejkówka dwubarwna
Lejkówka dwubarwna (Clitocybe metachroa (Fr.) P. Kumm.) – gatunek grzybów z rzędu pieczarkowcow (Agaricales)[1].
 Lejkówki dwubarwne w stanie wilgotnym | |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
lejkówka dwubarwna |
| Nazwa systematyczna | |
| Clitocybe metachroa (Fr.) P. Kumm. Führ. Pilzk. (Zwickau): 120 (1871) | |
Systematyka i nazewnictwo
edytujPozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Clitocybe, Incertae sedis, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy takson ten zdiagnozował w 1821 r. Elias Fries nadając mu nazwę Agaricus metachrous. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w 1871 r. P. Kumm., przenosząc go do rodzaju Clitocybe[1]. Niektóre synonimy naukowe[2]:
- Agaricus metachrous Fr. 1821
- Clitocybe decembris Singer 1962
- Lepista metachroa (Fr.) Harmaja 1976
- Pseudolyophyllum metachroum (Fr.) Raithelh 1978
Nazwę polską podał Stanisław Chełchowski w 1898 r.[3]
Morfologia
edytujŚrednica 3–6 cm, u młodych okazów wysoki, płasko-wypukły z nieco wklęsłym środkiem, u starszych płaski z charakterystycznym pępkowato-wklęsłym środkiem i pofalowanymi brzegami. Powierzchnia naga. Jest silnie higrofaniczny. Podczas suchej pogody jest jedwabiście błyszczący i ma kolor od białawego do szarego z ciemniejszym środkiem, podczas wilgotnej jest tłusto połyskujący i ma kolor brązowawy lub mięsnobrązowy, a jego brzeg jest prześwitująco żłobkowany[4].
Szerokie i nieco zbiegające na trzon. Początkowo są brudnokremowe, później szarobrązowe. Ostrza blaszek równe[4].
Wysokość 3–6 cm, grubość 0,3–0,7 cm, walcowaty lub spłaszczony, sprężysty, czasami wygięty lub skręcony. Początkowo pełny, z czasem pusty. Powierzchnia włóknista, kolor białokremowy, u podstawy szarobrązowy i pilśniowaty[4].
Cienki, białawy. Smak i zapach grzybowy[4].
Występowanie i siedlisko
edytujOpisano występowanie tego gatunku w Ameryce Północnej i Europie[5]. W polskim piśmiennictwie naukowym znany z licznych stanowisk, jego rozprzestrzenienie i częstość występowania na terenie kraju nie są jednak dokładnie znane[3].
Rośnie na ziemi w różnego typu lasach, w zaroślach, parkach. Rośnie na trawie, wśród mchów i opadłych liści, na nagiej ziemi. Najczęściej spotykany pod jodłami i sosnami. Owocniki wytwarza od sierpnia do października[3].
Znaczenie
edytujSaprotrof[3]. Grzyb trujący. Jak wiele lejkówek powoduje zatrucia muskarynowe[4].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c Species Fungorum [online] [dostęp 2020-05-13] (ang.).
- ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2013-04-15] (ang.).
- ↑ a b c d Władysław Wojewoda, Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, ISBN 83-89648-09-1
- ↑ a b c d e Pavol Škubla Wielki atlas grzybów, Poznań: Elipsa, 2007, ISBN 978-83-245-9550-1
- ↑ Discover Life Maps [online] [dostęp 2015-12-16].