Lodowiec Szelfowy Riiser-Larsena
Lodowiec Szelfowy Riiser-Larsena[1][2] (ang. Riiser-Larsen Ice Shelf, norw. Riiser-Larsenisen[1]) – lodowiec szelfowy w Antarktydzie Wschodniej, rozciągający się przez ok. 400 km wzdłuż wybrzeża Ziemi Królowej Maud między przylądkiem Cape Norvegia na północy a wyspą Lyddan Island i lodowcem Stancomb-Wills Glacier na południu.
 Lodowiec Szelfowy Riiser-Larsena (1995) | |
| Terytorium | |
|---|---|
| Rodzaj | |
| Klasa lodowca | |
Położenie na mapie Antarktyki  | |
 72°40′S 16°00′W/-72,666667 -16,000000
| |
Lodowiec Szelfowy Ronne i Lodowiec Szelfowy Filchnera
Lodowiec Szelfowy Riiser-Larsena
Nazwa
edytujNazwa lodowca upamiętnia norweskiego pioniera lotnictwa i polarnika Hjalmara Riiser-Larsena (1890–1965), który badał ten obszar od 1930 roku[3].
Geografia
edytujLodowiec Szelfowy Riiser-Larsena w Antarktydzie Wschodniej rozciąga się przez ok. 400 km wzdłuż wybrzeża Ziemi Królowej Maud między przylądkiem Cape Norvegia na północy a wyspą Lyddan Island i lodowcem Stancomb-Wills Glacier na południu[3]. Lyddan Island i lodowcem Stancomb-Wills Glacier wyznaczają granicę między Lodowcem Szelfowym Riiser-Larsena i Brunt Ice Shelf, które czasem łączone są w jeden lodowiec[4].
Powierzchnia Lodowca Szelfowego Riiser-Larsena wynosi 48 180 km² (stan na 2014 rok)[4].
Lodowiec jest ostoją ptaków IBA z uwagi na kolonię pingwinów cesarskich[5]. Według badań zdjęć lotniczych z 1986 roku liczba piskląt w kolonii wynosiła ok. 5000 ptaków[5]. Analiza zdjęć satelitarnych z 2009 roku wykazała, że kolonia liczyła około 4013 osobników[5].
Historia
edytujFragmenty lodowca zostały dostrzeżone przez Williama Speirsa Bruce’a (1867–1921) w 1904 roku, Ernesta Shackletona (1874–1922) w 1915 roku i Riiser-Larsena w 1930 roku[3]. Większość lodowca została obfotografowana z powietrza w latach 1951–1952 przez Norwesko-Brytyjsko-Szwedzką Ekspedycję Antarktyczną[3]. W latach 1967–1969, podczas amerykańskiej operacji „Deep Freeze”, wykonano kolejne zdjęcia lotnicze, na podstawie których wytyczono południową i lądową granicę lodowca[3].
Przypisy
edytuj- ↑ a b KSNG 2006 ↓, s. 23.
- ↑ Urzędowy wykaz polskich nazw geograficznych świata 2019 ↓, s. 652.
- ↑ a b c d e United States Gazetteer ↓.
- ↑ a b Hund 2014 ↓, s. 370.
- ↑ a b c Birdlife International 2022 ↓.
Bibliografia
edytuj- Antarktyka. „Nazewnictwo geograficzne Świata”. 8, 2006. Główny Urząd Geodezji i Kartografii. Komisja Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej (KSNG). [dostęp 2022-01-19].
- BirdLife International: Important Bird Areas factsheet: SRiiser-Larsen Ice Shelf. 2022. [dostęp 2022-01-22]. (ang.).
- Hund, Andrew J.: Antarctica and the Arctic Circle: A Geographic Encyclopedia of the Earth's Polar Regions. ABC-CLIO, 2014. ISBN 978-1-61069-393-6. [dostęp 2022-01-19]. (ang.).
- Komisja Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej: Urzędowy wykaz polskich nazw geograficznych Świata. Maciej Zych (redaktor). Warszawa: Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 2019. ISBN 978-83-254-2578-4. [dostęp 2022-01-19].
- SCAR Composite Gazetteer of Antarctica: Riiser-Larsen Ice Shelf. [dostęp 2022-01-20]. (ang.).