Lou Harrison
Lou Silver Harrison[1][2] (ur. 14 maja 1917 w Portland w stanie Oregon, zm. 2 lutego 2003 w Lafayette w stanie Indiana[1]) – amerykański kompozytor.
Imię i nazwisko |
Lou Silver Harrison |
---|---|
Data i miejsce urodzenia | |
Pochodzenie | |
Data i miejsce śmierci | |
Gatunki | |
Zawód | |
Życiorys
edytujJako dziecko uczył się gry na skrzypcach i fortepianie[3]. W latach 1934–1935 był uczniem Henry’ego Cowella w San Francisco, studiował też u Arnolda Schönberga na Uniwersytecie Kalifornijskim w Los Angeles (1941)[2]. Od 1937 do 1940 roku wykładał na Mills College[1][4]. Na przełomie lat 30. i 40. współpracował z Johnem Cage’em[3]. W latach 1945–1948 pisywał krytyki muzyczne do View, Modern Music i New York Herald Tribune[4]. Podczas pobytu w Nowym Jorku był uczniem Virgila Thomsona[1][3]. Był wykładowcą Reed College w Portland (1949–1950) i Black Mountain College (1951–1952)[1][2]. Dwukrotny laureat stypendium Fundacji Pamięci Johna Simona Guggenheima (1952 i 1954)[1][2][5]. W 1953 roku poznał Harry’ego Partcha, pod wpływem którego zaczął eksperymentować z możliwościami dźwiękowymi instrumentów[1]. Od 1954 roku mieszkał w Aptos w Kalifornii[3]. W latach 1961–1962 odbył podróż na Daleki Wschód[5]. W 1963 roku wykładał w East-West Center na Uniwersytecie Hawajskim[2][4]. Od 1967 do 1980 roku wykładał na San Jose State University, a od 1980 do 1985 roku na Mills College w Oakland[2].
Napisał muzykę do filmów Jamesa Broughtona Nuptiae (1971), Devotions (1983) i Scattered Remains (1988), w tym drugim wystąpił też jako aktor[3]. Jego długoletnim partnerem życiowym był William Colvig (1917–2000)[3]. Zmarł na atak serca w trakcie podróży na Uniwersytet Stanu Ohio, gdzie miało odbyć się spotkanie poświęcone jego twórczości[3].
Twórczość
edytujCharakterystyczna dla twórczości Harrisona jest predylekcja do perkusji, liczne utwory pisał na perkusję solo lub w nietypowych zestawieniach z innymi instrumentami[4]. Był promotorem muzyki współczesnej, dyrygował premierowym wykonaniem III Symfonii Charlesa Ivesa (1946)[2]. Jego własny styl muzyczny cechuje się eklektyzmem[1][2]. Od lat 50. na szeroką skalę stosował naturalny strój instrumentów[3]. W latach 60., po pobycie na Dalekim Wschodzie, zaczął wykorzystywać w swoich kompozycjach instrumenty egzotyczne[4]. Konstruował także własne instrumenty muzyczne[2][5].
Ważniejsze kompozycje
edytuj(na podstawie materiałów źródłowych[1][2][4])
Utwory orkiestrowe
- Suita na orkiestrę smyczkową (1936, 2. wersja 1960)
- Symphony no. 3 (1937–1982)
- Elegiac Symphony (1941–1975)
- Alleluia (1944)
- 2 suity na orkiestrę smyczkową (1947, 1948)
- Symfonia G-dur (1948–1954, 2. wersja 1961)
- Suita na skrzypce, fortepian i małą orkiestrę (1951)
- 7 Pastorales na orkiestrę kameralną (1952)
- Simfony in Free Style na 17 fletów, 5 harf, 8 altówek, puzon, fortepian, czelestę, bęben i dzwony (1956)
- Koncherto na skrzypce i 5 perkusji (1959)
- Moogun-khwa na koreańską orkiestrę dworską (1961)
- Pacifica rondo na orkiestrę kameralną (1963)
- Last Symphony (1990)
- A Parade for M.T.T. (1995)
Utwory na perkusję
- Canticle I–III (1939–1941)
- Concerto no. 1 na flet i 2 perkusje (1939)
- Song of Queztecoatl na kwartet perkusyjny (1940)
- Double Music na kwartet perkusyjny, wspólnie z Johnem Cage’em (1941)
- Fugue na kwartet perkusyjny (1941)
- Labirynth na 11 wykonawców i 91 instrumentów perkusyjnych (1941)
- Scenes from William Morris na flet, trio smyczkowe, harfę i perkusję (1955)
- Koncert na skrzypce i orkiestrę perkusyjną (1959)
- Concerto in slendro na skrzypce solo, czelestę, 2 fortepiany i perkusję (1961)
- Quintal taryung na 2 flety i changgo (1961)
- Majestic fanfare na trąbki i perkusję (1963)
- Beverly’s Troubadour Piece na harfę i 2 perkusje (1968)
- Suita na gitarę i perkusję (1978–1979)
- Threnody for Carlos Chávez na altówkę i gamelan (1978)
- Ariadne na flet i perkusję (1987)
- Varied Trio na flet, fortepian i perkusję (1987)
Utwory kameralne
- Music for Violin with Various Instruments (1969)
- Motet for the Day of Ascension na 7 instrumentów smyczkowych (1946)
- Siciliana na kwintet dęty (1945)
- Schoenbergiana na 6 instrumentów dętych drewnianych (1945)
- Suita nr 2 na kwartet smyczkowy (1950)
- Trio smyczkowe (1946)
- Suita na wiolonczelę i harfę (1949)
- Prelude na piri i fisharmonię (1962)
- At the Tomb of Charles Ives na zespół kameralny (1964)
- Avalokiteshvara na harfę i jaltarang (1965)
- Memory of Victor Jowers na klarnet i fortepian (1968)
- Harp Solo (1968)
Utwory na instrumenty klawiszowe
- 6 sonat klawesynowych (1934–1943)
- Prelude and Sarabande na fortepian (1937)
- 3 sonaty fortepianowe (1938)
- Suita na fortepian (1943)
- Praises for Michael the Archangel na fortepian (1946)
Utwory wokalno-instrumentalne
- Fragment from Calamus na alt lub bas i fortepian (1946)
- Holly and Ivy na głos, harfę i smyczki (1951)
- Mass na chór, trąbkę, harfę i smyczki (1939, 2. wersja 1954)
- Easter Cantata na głosy solowe, chór i orkiestrę (1946)
- Alma redemptoris mater na baryton, skrzypce, puzon i fortepian (1949)
- A Political Primer na głosy solowe, chór i orkiestrę (1951)
- Peace Piece 3 na głos, skrzypce, harfę i smyczki (1953)
- 4 Strict Songs na 8 barytonów i orkiestrę do słów kompozytora w języku esperanto (1955)
- A Joyous Procession and a Solemn Procession na chór, puzon i perkusję (1962)
- Nova odo na głos solo, chór, chór recytujący, perkusję, instrumenty orientalne i orkiestrę (1963)
- Haiku na głosy unisono, xiao, harfę i perkusję (1968)
- Peace Piece 2 na tenora, 3 perkusje, 2 harfy i kwartet smyczkowy (1968)
- Peace Piece 1 na głosy unisono, puzon, 3 perkusje, 2 harfy, organy i kwartet smyczkowy (1968)
- La koro sutro na chór, gamelan i orkiestrę perkusyjną (1972)
- Scenes from Cavafy na baryton, głosy męski i gamelan (1979–1980)
- The Foreman’s Song Tune na chór i gamelan (1983)
Opery
- Rapunzel, libretto William Morris (1954)
- Young Caesar, libretto Robert Gordon (1971)
Balety
- Changing World (1936)
- Green Mansions (1939)
- Something to Please Everybody (1939)
- Johnny Appleseed (1940)
- Omnipotent Chair (1940)
- Orpheus (1941–1969)
- Perilous Chapel (1948)
- Western Dance (1948)
- The Marriage at the Eiffel Tower (1949)
- Solstice (1949)
- Almanac of the Season (1950)
- Io and Prometheus (1951)
- Praises for Hummingbirds and Hawks (1951)
Muzyka do sztuk teatralnych
- Peter Pan według J.M. Barriego (1934)
- Choephore według Ajschylosa (1937)
- Electra według Eurypidesa (1938)
- The Trojan Women według Ajschylosa (1938)
- A Winter’s Tale według Szekspira (1938)
- The Beautiful People według Williama Saroyana (1941)
- Cinna według Pierre’a Corneille’a (1957)
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d e f g h i Neil Butterworth: Dictionary of American Classical Composers. New York: Routledge, 2005, s. 197–198. ISBN 0-415-93848-1.
- ↑ a b c d e f g h i j Baker’s Biographical Dictionary of Musicians. T. Volume 3 Haar–Levi. New York: Schirmer Books, 2001, s. 1468. ISBN 978-0-02-865528-4.
- ↑ a b c d e f g h Nicole V. Gagné: Historical Dictionary of Modern and Contemporary Classical Music. Lanham: Scarecrow Press, 2019, s. 159–160. ISBN 978-1-5381-2297-6.
- ↑ a b c d e f Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 4. Część biograficzna hij. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1993, s. 80–81. ISBN 83-224-0453-0.
- ↑ a b c The Harvard Biographical Dictionary of Music. Cambridge: Harvard University Press, 1996, s. 360. ISBN 0-674-37299-9.