Ludwik Piotrowicz
Ludwik Marian Piotrowicz (ur. 19 sierpnia 1886 w Nowym Wiśniczu, zm. 23 sierpnia 1957 w Zakopanem) – historyk starożytności, autor licznych prac z zakresu archeologii, papirologii, dziejów starożytnego wschodu, ideologii politycznej, historii politycznej i społeczno-gospodarczej starożytnego Rzymu oraz historii Słowiańszczyzny[1].
| Państwo działania | |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia | |
| Data i miejsce śmierci | |
| Profesor | |
| Specjalność: historia starożytna | |
| Alma Mater | |
| Doktorat | |
| Habilitacja | |
| Profesura | |
| Uczelnia | |
Życiorys
edytujBył jednym dziewięciorga dzieci Sebastiana, urzędnika sądowego, i Marii z Mrugaczów. Ukończył gimnazjum w Bochni zdając maturę w 1905[2]. W latach 1905–1909 studiował na Wydziale Filozoficznym UJ filologię klasyczną oraz archeologię. W latach 1912–1914 wyjechał na studia uzupełniające do Berlina gdzie pogłębiał swoją wiedzę na temat historii starożytnej. W czasie I wojny światowej pracował w Gimnazjum św. Jacka w Krakowie. W 1919 habilitował się na Uniwersytecie Jagiellońskim na podstawie pracy Plutarch a Appjan i w tym samym roku został powołany do pracy przy pierwszej odrodzonej Polsce Katedrze Historii Starożytnej na Uniwersytecie Poznańskim. W 1922 został kierownikiem katedry historii starożytnej UJ w Krakowie. Prezes Polskiego Towarzystwa Numizmatycznego i przewodniczący oddziału Polskiego Towarzystwa Archeologicznego w Krakowie, wydawca Wiadomości Numizmatyczno-Archeologicznych, tłumacz z łaciny i greki. Od 1935 był członkiem korespondentem PAU, a od 1945 członkiem czynnym. Od 1937 pełnił funkcję przewodniczącego Komitetu Słownika Łaciny Średniowiecznej. Przed wyborami do Rady Miasta Krakowa z 1938 został członkiem komitetu Polskiego Bloku Katolickiego[3].
Aresztowany przez Niemców 6 listopada 1939 w ramach Sonderaktion Krakau, więziony był w obozie koncentracyjnym Sachsenhausen, po zwolnieniu w lutym 1940 wrócił do Krakowa i działał w Radzie Głównej Opiekuńczej jako jej prezes na terenie Krakowa. Wybór Ludwika Piotrowicza na członka czynnego Polskiej Akademii Umiejętności w 1945 stał się zaczątkiem gwałtownej kampanii prasowej, która wprost oskarżyła go o kolaborację. Powołana przez rząd specjalna komisja, która zjechała do Krakowa, formalnie oczyściła profesora z wszelkich zarzutów i w pełni go zrehabilitowała. Jednak trudne przejścia, u których podłoża leżały też zapewne względy polityczne, sprowadziły na niego kryzys zdrowotny. Dodatkowo Ministerstwo odmówiło zatwierdzenia profesora na stanowisko dziekana Wydziału Filozoficzno-Historycznego mimo formalnego wybrania go na to stanowisko przez Radę Wydziału. W latach 1947–1950 wykładał historię starożytną w Krakowskiej WSP[4]. Profesor zmarł w Zakopanem w wyniku rozległego wylewu, który go częściowo sparaliżował[5]. Pochowany został na Cmentarzu Rakowickim[6]. Profesor był żonaty z Zofią Rozwadowską. Małżeństwo było bezdzietne, posiadaną kamienicę przy ul. Michałowskiego 9 w testamencie zapisali UJ.
Jego wychowankiem był Andrzej Kunisz[7].
Wybrane dzieła
edytuj- Stanowisko nomarchów w administracji Egiptu ptolemejskiego i rzymskiego, 1922
- Plutarch a Appjan, 1922
- Kult panującego w starożytności, 1923
- Finanse cesarstwa rzymskiego w pierwszym jego okresie, 1925
- Upadek Asyrii w świetle nowo odkrytej kroniki babilońskiej, 1928
- Ziemia śląska w starożytności, 1929
- Dzieje rzymskie, 1934
- Położenie ludności rolniczej w okresie późnego cesarstwa rzymskiego, 1935
- Goci i Gepidowie nad dolną Wisłą i ich wędrówka ku Morzu Czarnemu i Dacji, 1951
- Atlas historii starożytnej, 1957
- Przekłady
- Arystoteles, Ustrój polityczny Aten, 1931
- Arystoteles, Polityka, 1954
- Appian z Aleksandrii, Dzieje rzymskie, t. 1–2: 1957, OCLC 24261401;
- Herodian, Historia cesarstwa rzymskiego, 1963[8]
Był także encyklopedystą, który na prośbę Stanisława Kota napisał hasło rzymskie monety do Encyklopedii staropolskiej Brücknera wydanej w latach 1937–1939[9].
Przypisy
edytuj- ↑ Krótka biografia ze zdjęciem.
- ↑ Historia. 1lo.bochnia.pl. [dostęp 2014-10-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (18 października 2014)].
- ↑ Prezydium Polskiego Bloku Katolickiego. „Głos Narodu”, s. 9–10, nr 314 z 15 listopada 1938.
- ↑ Leksykon Profesorów Akademii Pedagogicznej im. Komisji Edukacji Narodowej 1946-2006, Kraków 2006, s. 445.
- ↑ Józef Wolski – Wspomnienie o prof. Piotrowiczu. [dostęp 2017-11-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-11-10)].
- ↑ Jan Wiktor Tkaczyński (red.), Pro Memoria III. Profesorowie Uniwersytetu Jagiellońskiego spoczywający na cmentarzach Krakowa 1803-2017, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2018, s. 219, ISBN 978-83-233-4527-5.
- ↑ Żegnając Profesora Andrzeja Kunisza. us.edu.pl. [dostęp 2020-05-03].
- ↑ Herodian: Historia cesarstwa rzymskiego. Przekł. i komentarz Ludwik Piotrowicz, wstęp Józef Wolski. Wrocław: Ossolineum, 1963. ISBN 83-04-04670-9.
- ↑ Brückner t. II 1990 ↓, s. 1044.
Bibliografia
edytuj- Józef Wolski Ludwik Marian Piotrowicz (1886-1957) w Polski Słownik Biograficzny tom XXVI wyd. 1981 s.450-452
- Tadeusz Zawadzki. Śp prof. dr Ludwik Piotrowicz. „Z Otchłani Wieków”. XXXII (1), s. 51–52, 1958. Warszawa: Stowarzyszenie Naukowe Archeologów Polskich.
- Aleksander Brückner: Encyklopedia staropolska, tom II. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1990. ISBN 83-01-10360-4.