Marek Biliński

polski kompozytor, multiinstrumentalista

Marek Biliński (ur. 17 maja 1953[1] w Szczecinie) – polski kompozytor muzyki elektronicznej, a także multiinstrumentalista wykorzystujący elektroniczne instrumenty klawiszowe. Absolwent Akademii Muzycznej w Poznaniu. Członek Akademii Fonograficznej ZPAV[2], Stowarzyszenia Artystów Wykonawców Utworów Muzycznych i Muzyczno-słownych (SAWP) i Stowarzyszenia Autorów ZAiKS. Autor i wykonawca takich przebojów instrumentalnych jak: „Ucieczka z Tropiku”, „Dom w Dolinie Mgieł” czy „Fontanna Radości”[3].

Marek Biliński
Ilustracja
Koncert w styczniu 2013
Pseudonim

Mabi

Data i miejsce urodzenia

17 maja 1953
Szczecin

Instrumenty

instrumenty klawiszowe

Gatunki

muzyka elektroniczna

Zawód

muzyk, kompozytor

Aktywność

1975

Wydawnictwo

BiMa-Biliński Production

Zespoły
Heam (1975–1979)
Arbiter Elegantiarum (1979–1980)
Bank (1980–1983, 2012)
Odznaczenia
Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”
Strona internetowa

Początki

edytuj

Pochodzi z rodziny o tradycjach muzycznych, siostra ojca była nauczycielką gry na fortepianie, a ojciec grywał w domu na tym instrumencie. Szkołę muzyczną Marek Biliński rozpoczął w klasie skrzypiec, później grał na fortepianie, klarnecie, kontrabasie, perkusji, gitarze basowej. Na uczelni studiował w klasie kontrabasu i ukończył ją z wynikiem bardzo dobrym.

Podczas studiów zaczął uprawiać muzykę jazzową i rockową. Interesował się wykorzystaniem instrumentów elektronicznych w muzyce, wynikiem czego było powstanie zespołu HEAM, grającego muzykę podobną do zespołu SBB, przez fanów zwany "małe SBB". W zespole HEAM grał m.in. z gitarzystą Wojciechem Hoffmannem (późniejszym liderem grupy heavy metalowej Turbo).

Kariera

edytuj

W drugiej połowie lat 70. muzyk grał w grupie HEAM z którą zdobył "Złotego Kameleona" na Wielkopolskich Rytmach Młodych w Jarocinie w 1975 roku. Szczytowym osiągnięciem artystycznym zespołu była współpraca z Haliną Frąckowiak i wspólna trasa koncertowa po ZSRR w 1978 r. Następnie założył zespół Arbiter Elegantiarum (1979–1980)[4] z którym 8 czerwca 1980 roku wystąpił w koncercie wieczornym podczas Ogólnopolskiego Przeglądu Muzyki Młodej Generacji w Jarocinie – obok Kasy Chorych i Porter Bandu[5][6]. Również od 1980 r. grał w grupie Bank, z którą nagrał dwie płyty Jestem panem świata... w 1982 r. (Złota Płyta) i Ciągle ktoś mówi coś w 1983 r. Popularność solową na rodzimym rynku muzycznym zdobył bestsellerowym albumem Ogród Króla Świtu (Złota Płyta) oraz wideoklipem „Ucieczka z Tropiku”, który przez telewidzów uznany został za najlepszy klip 1984 roku[7]. W tym czasie występował w kraju i za granicą (koncertował m.in. w Berlinie, Hamburgu, Bremie, Pradze, Moskwie i Kuwejcie), zaś w plebiscytach na najpopularniejszego instrumentalistę przez pięć kolejnych lat (1981–1985) zajmował pierwsze miejsce.

Lata 1986–1990 spędził w Kuwejcie jako wykładowca w Akademii Muzycznej. Okres ten zaowocował kompozycjami z wpływami muzyki arabskiej. Z powstałych w tym okresie, w Polsce najbardziej znana była fantazja symfoniczna „Twarze Pustyni”. Utwór ten miał uświetnić obchody 30-lecia niepodległości Kuwejtu, lecz agresja Iraku uniemożliwiła realizację tego przedsięwzięcia. Po wojnie w Zatoce Perskiej „Twarze Pustyni” wraz z diaporamą fotografika Jacka Woźniaka, reprezentowały Kuwejt na Światowej Wystawie EXPO ’92 w Sewilli.

Po powrocie do Polski wydał płytę Dziecko Słońca i nagrał recital dla TVP2 pt. „Muzyczne Opowiadania”, a jako kompozytor, muzyk i juror często gości w audycjach radiowych i telewizyjnych. Ukazały się także kompaktowe reedycje wszystkich wydanych wcześniej albumów. Jego muzyka pojawiła się w filmach kinowych i telewizyjnych (m.in. Przyjaciel wesołego diabła i Bliskie spotkania z wesołym diabłem), jak również w teleturnieju – Koło Fortuny, Gali Wręczenia Nagród Polskiego Przemysłu Fonograficznego – Fryderyki ’96, Fryderyki ’97 i na płytach CD-ROM w kraju i na świecie, głównie w USA (The Minden Pictures Collection).

W plebiscycie czytelników „Naj, Naj, 1995...” branżowego pisma „Muzyk” Marek Biliński został uznany najlepszym kompozytorem i najlepszym wirtuozem syntezatorów.

Pod koniec listopada 1995 na scenie Teatru Wielkiego w Poznaniu odbyła się premiera baletu dla dzieci „Dziecko Słońca” w choreografii Ewy Wycichowskiej i wykonaniu Polskiego Teatru Tańca. Inspiracją baletu była płyta artysty Dziecko Słońca.

W lipcu 1996 w Złotowie artysta wystąpił z międzynarodowym składem na multimedialnym koncercie – „Początek Światła”, gdzie zostały wykonane i zilustrowane laserem, światłem i obrazem najważniejsze jego utwory. Koncert ten rejestrowała TVP1, emisja odbyła się 1 września 1996.

W listopadzie 1998 w Filharmonii Narodowej w Warszawie na jubileuszowym koncercie z okazji 30-lecia pracy artystycznej Agnieszki Duczmal i jej Orkiestry Kameralnej „Amadeus” miała miejsce premiera suity „Refleksje I—IV” na orkiestrę kameralną i baterię perkusji. Poszczególne części noszą nazwy miejsc, gdzie koncertowała orkiestra Agnieszki Duczmal. Utwór ten spotkał się z entuzjastycznym przyjęciem. W dniu premiery „Refleksje” były wydane na płycie CD-singel.

 
Koncert w styczniu 2013

Jako jeden z pierwszych w kraju i w tej części Europy, wykonał multimedialne plenerowe koncerty muzyki i światła w Szczecinie (1993) i w Krakowie (1994), które oglądało łącznie blisko 50 000 widzów.

Inne ważniejsze koncerty multimedialne:

  • 12 marca 2000 koncert – Gniezno – 2000 – Dźwięk – Ogień – Światło – Kolor – 1000 lat Zjazdu Gnieźnieńskiego – Zjazd Pięciu Prezydentów – z Markiem Bilińskim wystąpiło 11 wykonawców z wykorzystaniem największych bębnów w Europie – transmisja na żywo TVP1,
  • 21 czerwca 2003 w Gdańsku pobrzeże Motławy – wyspa Ołowianka – Noc Świętojańska – koncert multimedialny, w którym obok zaproszonych znanych wykonawców m.in. Piotr Cugowski, wystąpili tancerze na łodziach.

W 2014 r. ukazała się kompilacja na winylu i na CD płyta Best Of The Best[7] z najbardziej znanymi utworami artysty. Do współpracy i opracowania graficznego tego wydawnictwa został zaproszony czeski artysta Lukáš Brežák występujący jako Surgery Minor Kunst[8].

W tym okresie koncerty live zostały wprowadzone na wyższy poziom techniczny i wizualny. Nastąpiło odbudowanie wizerunku poprzez założenie profili społecznościowych.

 
Królewski Festiwal Światła w Warszawie, 2013

Do każdego koncertu był zapraszany VJ Nocny Marek[8], znany ze świecenia na tak wielkich wydarzeniach jak Audioriver[9]. Wizualizacje były specjalnie przygotowane do każdego występu wraz z pokazami laserowymi. Stosowano też większe sceny oraz kopułowe zadaszenia.

W nowej oprawie graficznej pojawił się specjalny box czterech kaset magnetofonowych[10]: The Best Of, Dziecko Słońca, E≠mc² oraz Ogród Króla Świtu.

W 2017 roku została wydana płyta z koncertu w Filharmonii im. Mieczysława Karłowicza w Szczecinie, który odbył się 11 listopada 2015 roku[13]. Było to wydanie dwupłytowe CD i DVD pod tytułem Life Is Music[14]. Po raz pierwszy w działalności tej instytucji cały koncert był przesyłany na żywo poprzez transmisję strumieniową na kanale Youtube[15].

Management artysty z sukcesem udostępnił dla wszystkich fanów całą płytotekę Bilińskiego na najważniejszych muzycznych platformach cyfrowych takich jak iTunes[11], Spotify[12] czy Amazon[13]. Fakt dotyczący nowych wydań docenił japoński pisarz muzyczny Hiroaki Shikata, który opublikował okładki w swojej najnowszej książce wydanej w Japonii pt. Eastechno[14].

W 2017 r. pod koniec października w Łodzi na festiwalu SOUNDEDIT’17 artysta otrzymał nagrodę producentów muzycznych „Człowiek Ze Złotym Uchem” za pionierskie dokonania w dziedzinie produkcji muzycznej.

W maju 2018 r. Marek Biliński został odznaczony Srebrnym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”.

Od 2019 do 2022 r. artysta wydał wszystkie nagrane dotychczas płyty na winylu i CD w odświeżonej szacie graficznej i z remasterowanym dźwiękiem w sumie 9 albumów.

W 2023 powstał film dokumentalny pt. „Marek Biliński - życie jest muzyką” w reżyserii Grzegorza Brzozowicza[15].

1 czerwca 2024 r. Marek Biliński odsłonił swoją gwiazdę w Alei Gwiazd Polskiej Piosenki w Opolu.

Dyskografia

edytuj

Albumy studyjne

edytuj

Single i minialbumy

edytuj
  • „Fontanna radości” / „Taniec w zaczarowanym gaju” (1982, Tonpress S460)
  • „Dom w Dolinie Mgieł” / „Ucieczka z tropiku” (1983, Tonpress S488)
  • Porachunki z bliźniakami (1984, Polton MSP001)
  • „Kosmiczne opowiadania” / „Gorące lato” (1985, Tonpress S584)
  • Refleksje I-IV (1998)

Albumy koncertowe

edytuj

Kompilacje

edytuj
  • Marek Biliński The Best of (1998)
  • Best of the Best (2014)

Splity

edytuj
  • Mabi Plays World Hits (1993)

Inna twórczość muzyczna

edytuj

Muzyka filmowa

edytuj

Muzyka teatralna

edytuj
  • Romeo i Julia – Zamość
  • Hamlet – Warszawa
  • Brat Naszego Boga – Płock
  • Kreacja – Szczecin

Muzyka baletowa

edytuj
  • Mały Książę – TVP 1985
  • Dziecko Słońca – Polski Teatr Tańca 1996

Muzyka w TVP

edytuj

Utwory Marka Bilińskiego były w latach 80. wykorzystywane w programach TVP. Kompozytor nagrywał także specjalne wersje swoich utworów dla programów telewizyjnych.

  • Rambit” – utwór „Wolne loty – Stare, dobre czasy”, wykorzystany w czołówce teleturnieju dla młodzieży w latach 1983–1988.
  • Panorama dnia” – remix utworu „Wolne loty – Stare, dobre czasy”, stworzony specjalnie do czołówki programu informacyjnego w latach 1987–1991.
  • Koło Fortuny” – dynamiczna wariacja utworu „Pieśń świtu” z płyty „Dziecko Słońca”, stworzona specjalnie do czołówki teleturnieju Koło Fortuny w latach 1994–1998.

Odznaczenia

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Leszek Gnoiński, Jan Skaradziński, Encyklopedia Polskiego Rocka, Warszawa: Świat Książki, 1997, s. 55, ISBN 83-7129-570-7, OCLC 43868642.
  2. Członkowie Akademii – FRYDERYK 2024. fryderyki.pl. [dostęp 2010-10-03]. (pol.).
  3. Klasyk na weekend: MAREK BILIŃSKI „UCIECZKA Z TROPIKU” [online], Electronic Beats Poland, 4 października 2019 [dostęp 2024-08-17] (pol.).
  4. Bogusław Klimsa: Rock we Wrocławiu 1959-2000. Wrocław: Wydawnictwo c2, 2016, s. 90. ISBN 978-83-63037-19-2.
  5. Jarocin '80 (plakat). facebook.com, 2023-08=05. [dostęp 2023-09-15]. (pol.).
  6. Robert Sankiewicz: Festiwal Muzyków Rockowych w Jarocinie 1980–1989. Relacje między sztuką a polityką. cejsh.icm.edu.pl. [dostęp 2023-09-15]. (pol.).
  7. O teledysku "Ucieczka z tropiku" więcej: W departamencie katastrof zasiadł ponownie Marek Biliński. "Wtedy nie wiedziałem, co robię", Radio Gdańsk z 14.11.2016 [dostęp: 14.11.2016]
  8. Marek Biliński - III Pomorska Gala Światła i Energii | Grudziądz 2012 (FULL HD). Life Is Music Entertainment 2012-10-23. [dostęp 2019-03-14].
  9. VJ-e na Audioriver 2018 [online], Audioriver, 24 lipca 2018 [dostęp 2019-03-14] (pol.).
  10. Jestem Edgar, Marek Biliński Limitowany BOX 4 kaset [online], musiconthehead.pl [dostęp 2018-10-19].
  11. Marek Bilinski w Apple Music [online], Apple Music [dostęp 2019-03-14] (ang.).
  12. Marek Bilinski [online], Spotify [dostęp 2019-03-14] (pol.).
  13. Best of the Best - Marek Bilinski [online], amazon.com, ASIN B00J5O6C1I [dostęp 2019-03-14].
  14. 作成者: Publib, 『共産テクノ 東欧編』が完成しました! 中身をお見せします。 [online], パブリブ Publib LLC [dostęp 2019-03-14] (jap.).
  15. Premiera pierwszego filmu dokumentalnego o muzyku Marku Bilińskim [online], dzieje.pl [dostęp 2024-04-24] (pol.).
  16. Marek Biliński – Ucieczka Do Tropiku more images Marek Biliński – Ucieczka Do Tropiku. Discogs. [dostęp 2012-11-01].
  17. Marek Biliński uhonorowany medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”!. naszglospoznanski.pl, 7 maja 2018. [dostęp 2019-04-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-04-04)]. (pol.).

Linki zewnętrzne

edytuj
  NODES
INTERN 3