Marian Zimałek
Marian Kazimierz Zimałek[1] (ur. 9 maja 1931 w Makowie, zm. 12 listopada 2008 w Sandomierzu) – polski duchowny rzymskokatolicki, doktor prawa kanonicznego, rektor Wyższego Seminarium Duchownego w Sandomierzu w latach 1976–1987, biskup pomocniczy sandomierski w latach 1987–2007 (do 1992 biskup pomocniczy sandomiersko-radomski), od 2007 biskup pomocniczy senior diecezji sandomierskiej.
| Biskup tytularny Isoli | |||
| |||
| Kraj działania | |||
|---|---|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
9 maja 1931 | ||
| Data i miejsce śmierci |
12 listopada 2008 | ||
| Biskup pomocniczy sandomierski | |||
| Okres sprawowania |
1987–2007 (do 1992 sandomiersko-radomski) | ||
| Wyznanie | |||
| Kościół | |||
| Prezbiterat |
29 maja 1955 | ||
| Nominacja biskupia |
29 kwietnia 1987 | ||
| Sakra biskupia |
8 maja 1987 | ||
| Data konsekracji |
8 maja 1987 |
|---|---|
| Miejscowość |
Radom |
| Miejsce |
plac przez konkatedrą Opieki Najświętszej Maryi Panny |
| Konsekrator | |
| Współkonsekratorzy |
Życiorys
edytujUrodził się 9 maja 1931 w Makowie. W latach 1945–1948 kształcił się w Gimnazjum im. Jana Kochanowskiego w Radomiu, w latach 1948–1950 kontynuował naukę w Niższym Seminarium Duchownym i Liceum Ogólnokształcącym w Sandomierzu, gdzie uzyskał świadectwo dojrzałości. W latach 1950–1955 odbył studia filozoficzno-teologiczne w Wyższym Seminarium Duchownym w Sandomierzu. Na końcowym kursie był dziekanem alumnów. Święceń prezbiteratu udzielił mu 29 maja 1955 w katedrze Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Sandomierzu miejscowy biskup diecezjalny Jan Kanty Lorek. W latach 1955–1959 studiował na Wydziale Prawa Kanonicznego Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, gdzie w 1957 uzyskał magisterium, a w 1959 doktorat z prawa kanonicznego na podstawie dysertacji Nieprawidłowość z przestępstwa uzurpacji święceń i nieprzestrzegania kar kościelnych. (Kanon 985, 7°)[1].
W 1955 pracował jako wikariusz w parafii Opieki Najświętszej Maryi Panny w Radomiu. W latach 1959–1972 pełnił funkcję prefekta w sandomierskich szkołach średnich i pomaturalnych. W latach 1968–1973 był rektorem kościoła Świętego Ducha w Sandomierzu i kapelanem miejscowego szpitala[1].
W latach 1959–1968 pełnił funkcję notariusza w Sądzie Biskupim w Sandomierzu. W latach 1968–1973 zajmował stanowisko dyrektora wydziału duszpasterskiego kurii biskupiej. Był odpowiedzialny za organizację peregrynacji kopii obrazu Matki Bożej Częstochowskiej w diecezji sandomierskiej w latach 1972–1973 i na to wydarzenie opracował materiały duszpasterskie. W 1974 został moderatorem diecezjalnego ośrodka powołań. W latach 1974–1986 był egzaminatorem i sędzią prosynodalnym, a w latach 1983–1987 konsultorem Trybunału Prymasowskiego. Należał do rady kapłańskiej i kolegium konsultorów diecezji. W 1976 został kanonikiem gremialnym sandomierskiej kapituły katedralnej[1].
W latach 1968–1972 był spowiednikiem alumnów Wyższego Seminarium Duchownego w Sandomierzu[2]. Od 1972 prowadził w nim wykłady z prawa kanonicznego. W latach 1973–1976 sprawował urząd jego wicerektora, a w latach 1976–1987 rektora. Został członkiem komitetu redakcyjnego „Studiów Sandomierskich”. Wykłady z prawa kanonicznego objął również Wyższym Seminarium Duchownym w Radomiu[1].
29 kwietnia 1987 został mianowany biskupem pomocniczym diecezji sandomiersko-radomskiej ze stolicą tytularną Isola[1]. Święcenia biskupie otrzymał 8 maja 1987 na placu przed konkatedrą Opieki Najświętszej Maryi Panny w Radomiu[3]. Udzielił mu ich kardynał Józef Glemp, arcybiskup metropolita gnieźnieński i warszawski[3] oraz prymas Polski[1], w asyście Edwarda Materskiego, biskupa diecezjalnego sandomiersko-radomskiego, i Piotra Hemperka, biskupa pomocniczego lubelskiego[3]. Jako zawołanie biskupie wybrał słowa „Spem alere” (Ożywiać nadzieję)[2]. W 1987 został ustanowiony wikariuszem generalnym diecezji. Był członkiem kolegium konsultorów, rady kapłańskiej i rady duszpasterskiej. W 1987 został archidiakonem, a w 1991 dziekanem sandomierskiej kapituły katedralnej. Od 1988 pełnił funkcję wicepostulatora w procesie beatyfikacyjnym biskupa Piotra Gołębiowskiego[1].
25 marca 1992, po podziale diecezji sandomiersko-radomskiej, został mianowany biskupem pomocniczym diecezji sandomierskiej. Do 28 kwietnia 1992 zarządzał nią jako administrator apostolski. Następnie objął urząd wikariusza generalnego diecezji. W kurii biskupiej zajmował stanowiska kierownika referatu ds. personalnych, przewodniczącego diecezjalnej komisji ds. kształcenia, formacji i zatrudnienia katechetów, a także nadzorował funkcjonowanie sądu biskupiego. Zasiadał w radzie kapłańskiej i kolegium konsultorów[1]. 29 grudnia 2007 papież Benedykt XVI przyjął jego rezygnację z obowiązków biskupa pomocniczego sandomierskiego[4][5].
W Episkopacie Polski należał do Komisji ds. Instytutów Życia Konsekrowanego i Stowarzyszeń Życia Apostolskiego[6] oraz Komisji (Rady[2]) Prawnej[6], wszedł także w skład komisji mającej dokonać rewizji kodeksu prawa kanonicznego oraz zespołu przygotowującego II Polski Synod Plenarny[6].
Zmarł 12 listopada 2008 w Sandomierzu[6]. 20 listopada 2008 został pochowany w krypcie biskupów sandomierskich bazyliki katedralnej Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Sandomierzu[7].
Wyróżnienia
edytujW 2005 nadano mu honorowe obywatelstwo Sandomierza[8].
W 2004 otrzymał tytuł Sandomierzanina Roku przyznawany przez Klub Miłośników Sandomierza[9].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d e f g h i K.R. Prokop: Biskupi Kościoła katolickiego w III Rzeczpospolitej. Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych „Universitas”, 1998, s. 166–167. ISBN 83-7052-900-3.
- ↑ a b c G. Polak: Kto jest kim w Kościele. Warszawa: Katolicka Agencja Informacyjna, 1999, s. 433. ISBN 83-911554-0-4.
- ↑ a b c K.R. Prokop: Sakry i sukcesja święceń biskupich episkopatu Kościoła katolickiego w Polsce w XIX i XX wieku (na tle wcześniejszych okresów dziejowych). Lublin: Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II, 2012, s. 463, 508. ISBN 978-83-7306-593-2.
- ↑ Rinuncia di Ausiliare di Sandomierz (Polonia). press.vatican.va, 2007-12-29. [dostęp 2021-01-01]. (wł.).
- ↑ Rezygnacja bpa Mariana Zimałka. Komunikat Nuncjusza Apostolskiego. episkopat.pl (arch.), 2007-12-29. [dostęp 2021-01-01].
- ↑ a b c d Biskup Marian Zimałek zasnął w Panu. diecezjasandomierska.pl, 2008-11-12. [dostęp 2021-01-01].
- ↑ D. Woźniczka: Pogrzeb śp. Biskupa Mariana Zimałka. diecezjasandomierska.pl, 2008-11-20. [dostęp 2021-01-01].
- ↑ Ks. bp dr Marian Zimałek. sandomierz.eu, 2021-03-14. [dostęp 2022-01-16].
- ↑ A. Kozicki: Oddali serce Sandomierzowi. nowiny24.pl, 2004-03-02. [dostęp 2021-01-01].
Linki zewnętrzne
edytuj- Nota biograficzna Mariana Zimałka na stronie diecezji sandomierskiej (arch.). [dostęp 2014-09-14].
- Marian Zimałek [online], catholic-hierarchy.org [dostęp 2010-12-17] (ang.).