Marmor Parium

Marmor Parium – pochodząca z epoki hellenistycznej, grecka kronika wyryta na marmurowej tablicy.

Kronika zawiera opis wydarzeń od legendarnego założenia Aten przez Kekropsa w 1581/0 p.n.e. do roku 299/8 p.n.e. i podzielona jest obecnie na dwie części^[1]. Część pierwszą zakupił w 1627 roku w Smyrnie Thomas Howard, earl Arundel, i zabrał ją ze sobą do Londynu. Odczytany tekst ogłosił drukiem John Selden (Marmora Arundelliana, London 1628–9)^[2]. Górna część tablicy Howarda uległa zniszczeniu w trakcie angielskiej wojny domowej i jej treść znana jest dziś wyłącznie z pracy Seldena^[1]. Ocalała część, zawierająca opis wydarzeń z lat 895/894–355/354 p.n.e., trafiła w 1667 roku do zbiorów Uniwersytetu Oksfordzkiego i jest obecnie przechowywana w Ashmolean Museum^[2]. Druga część tablicy, zawierająca wydarzenia od 336/335 do 299/298 p.n.e., została odnaleziona w 1897 roku na wyspie Paros i znajduje się obecnie w tamtejszym muzeum^[1]. Najważniejszą edycję całości tekstu ogłosił Felix Jacoby (Berlin 1904)^[3].

Wydarzenia w Marmor Parium datowane są według panowania archontów oraz liczby lat wstecz od roku 264/3 p.n.e.^[1] Źródłem były dzieła kronikarzy ateńskich^[3]. Opowieść o Deukalionie i potopie datowana jest na 1528/7 p.n.e., nauczenie ludzi uprawy zbóż przez Demeter na 1409/8 p.n.e., zaś upadek Troi na 1209/8 p.n.e. Zdaniem anonimowego autora kroniki Hezjod żył pokolenie wcześniej niż Homer^[4]. Wydarzenia ułożone są w następstwie czasowym, podzielone na wersy zawierające wzmiankę o jednym lub większej liczbie wydarzeń. Chronologia jednak nie zawsze jest ścisła^[1].

Przypisy

↑ ^a ^b ^c ^d ^e The Oxford Classical Dictionary. edited by Simon Hornblower, Antony Spawforth & Esther Eidinow. Oxford: Oxford University Press, 2010, s. 901. ISBN 978-0-19-954556-8.
↑ ^a ^b The Parian Marble: Where did it come from?. ashmolean.museum. [dostęp 2015-01-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-12-25)]. (ang.).
↑ ^a ^b George Sarton: Hellenistic Science and Culture in the Last Three Centuries B.C.. Cambridge: Harvard University Press, 1993, s. 116. ISBN 0-486-27740-2.
↑ The Parian Marble: What does it say?. ashmolean.museum. [dostęp 2015-01-10]. (ang.).

[oxford-1] The Oxford Classical Dictionary. edited by Simon Hornblower, Antony Spawforth & Esther Eidinow. Oxford: Oxford University Press, 2010, s. 901. ISBN 978-0-19-954556-8.

[where-2] The Parian Marble: Where did it come from?. ashmolean.museum. [dostęp 2015-01-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-12-25)]. (ang.).

[hellenistic-3] George Sarton: Hellenistic Science and Culture in the Last Three Centuries B.C.. Cambridge: Harvard University Press, 1993, s. 116. ISBN 0-486-27740-2.

[what-4] The Parian Marble: What does it say?. ashmolean.museum. [dostęp 2015-01-10]. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]