Maurice Maeterlinck

Maurice Maeterlinck
	; Maurice Maeterlinck
Imię i nazwisko	Maurice Polydore Marie Bernard, hrabia Maeterlinck
Data i miejsce urodzenia	29 sierpnia 1862 ; Gandawa
Data i miejsce śmierci	5/6 maja 1949 ; Nicea
Narodowość	belgijska
Dziedzina sztuki	literatura
Epoka	symbolizm
	Ważne dzieła
	Ślepcy; Peleas i Melisanda;
	Nagrody
	Nagroda Nobla w dziedzinie literatury
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Teksty w Wikiźródłach
	Cytaty w Wikicytatach

Ten artykuł od 2019-12 wymaga zweryfikowania podanych informacji.

Należy podać wiarygodne źródła w formie przypisów bibliograficznych.
Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Maurice Polydore Marie Bernard, hrabia Maeterlinck (ur. 29 sierpnia 1862 w Gandawie, zm. 5^[1] lub 6 maja 1949 w Nicei) – belgijski dramaturg, poeta, eseista, piszący w języku francuskim, laureat Nagrody Nobla w dziedzinie literatury za rok 1911^[2]^[3].

Życie i twórczość

Pochodził z bogatej rodziny flamandzkiej^[1], w latach 1881–1885 studiował prawo na Uniwersytecie Gandawskim, następnie wyjechał do Francji^[1], gdzie poznał m.in. Auguste’a de Villiers de L’Isle-Adama^[2]. W 1911 r. otrzymał Nagrodę Nobla. W trakcie I wojny światowej walczył przeciwko Niemcom na polu propagandy. W 1919 r. ożenił się z Reneé Dahon. Lata międzywojenne wypełniła mu głównie działalność publicystyczna. W 1940 r. wyjechał do Stanów Zjednoczonych, gdzie mieszkał do 1945 r., następnie powrócił do Francji^[3]. Był założycielem oraz członkiem Królewskiej Akademii Języka i Literatury Francuskiej w Belgii^[1], a w latach 1947–1949 był prezesem międzynarodowego PEN Clubu^[4].

Maeterlinck znany jest przede wszystkim jako twórca dramatu symbolistycznego. Jego utwory sceniczne odznaczają się tajemniczą atmosferą, nastrojowością, często nasycone są pesymizmem, wyrażając lęk egzystencjalny człowieka oraz jego bezradność wobec przeznaczenia. Najważniejsze dramaty, które wywarły wielki wpływ na innych twórców, to: Intruz (1890), Ślepcy (1891), Peleas i Melisanda (1893), Wnętrze (1894), Monna Vanna (1902), Niebieski ptak (1908). Ich charakterystyczną cechę stanowi obojętność autora wobec świata postrzeganego zmysłowo. Z tego powodu akcja sceniczna zarysowana jest w sposób szkicowy. Naprawdę ważny dla Maeterlincka pozostaje ukryty, nieznany i niedostrzegalny sens zjawisk i wydarzeń, drugie dno realnych epizodów, w których tkwi prawda o człowieku i kierujących nim pobudkach. Swoim bezwolnym i biernym postaciom kazał funkcjonować w nieokreślonym świecie, często zbliżonym do świata marzeń sennych. Maeterlinck pisał również wiersze, w których przejawiał wyraźną fascynację poezją jednego z teoretyków i przywódców symbolizmu Stéphane'a Mallarmégo.

Jako poeta debiutował tomikiem Cieplarnie (1889), wyrażając w wierszach przede wszystkim problem duchowego osamotnienia. Wydał również cykl Pieśni (1894), czerpiąc inspirację z tradycyjnej, ludowej liryki flamandzkiej.

W okresie działalności studyjnej w Rosji sztuki Maeterlincka miały ogromny wpływ na twórczość Meyerholda oraz Sulerżyckiego.

Wielką poczytnością cieszyły się eseje filozoficzno-przyrodnicze, w których dowiódł talentu wnikliwego obserwatora przyrody i umiejętności fascynującego jej opisywania: Życie pszczół (1901), Inteligencja kwiatów (1907), Życie termitów (1926) oraz Życie mrówek (1930).

Wybrane utwory

1889: Cieplarnie fr. Serres chaudes, poezje
1894: Wybór pism dramatycznych w przekładzie Zenona Przesmyckiego
- Gość nieproszony (L'Intruse, 1890)
- Ślepcy (Les Aveugles, 1890)
- Siedem królewien (Les Sept Princesses, 1891)
- Peleas i Melisanda (Pelléas et Mélisande, 1892) – wystawiana m.in. w Londynie w 1904 z Sarah Bernhardt i Mrs Patrick Campbell w rolach głównych^[5]
1896: Skarb ubogich, fr.Le Trésor des humbles ( wydanie polskie 1926)^[6]
1900: Księżniczka Malena (La Princesse Maleine, 1889)
1901: Życie pszczół fr. La Vie des abeilles (I. wyd. polskie 1903 tłum. Róża Centnerszwerowa, II wyd. 1923 tł. Franciszek Mirandola)
1904: Joyzella (Joyzelle, 1903)
1907: Inteligencja kwiatów
1912: Siostra Beatryks (Sœur Béatrice, 1901)
1923: Wielka tajemnica (Le Grand Secret, 1921)
1926: Życie termitów
1929: Życie przestrzeni (La Vie de l’espace, 1928)
1930: Ścieżkami wzwyż (Les Sentiers dans la Montagne)
1930: Życie mrówek

Przypisy

↑ ^a ^b ^c ^d Maeterlinck Maurice, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2022-02-15] .
↑ ^a ^b Maurice Maeterlinck, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2022-02-15] (ang.).
↑ ^a ^b Barbara T. Cooper: French Dramatists, 1789–1914. T. 192. Gale Research, s. 232–243, seria: Dictionary Of Literaly Biography. ISBN 0-7876-1847-0. (ang.).
↑ PEN Presidents and Vice Presidents. PEN Club. [dostęp 2022-02-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-01-09)]. (ang.).
↑ Cornelia Otis Skinner: Madame Sarah. Maria Skibniewska (tłum.). Państwowy Instytut Wydawniczy, 1981, s. 248. ISBN 83-06-00356-X. (pol.).
↑ Maeterlinck Maurice, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2023-03-23] .

Linki zewnętrzne

Maurice Maeterlinck – dzieła w bibliotece Polona

[a-1] Maeterlinck Maurice, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2022-02-15] .

[d-2] Maurice Maeterlinck, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2022-02-15] (ang.).

[b-3] Barbara T. Cooper: French Dramatists, 1789–1914. T. 192. Gale Research, s. 232–243, seria: Dictionary Of Literaly Biography. ISBN 0-7876-1847-0. (ang.).

[4] PEN Presidents and Vice Presidents. PEN Club. [dostęp 2022-02-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-01-09)]. (ang.).

[5] Cornelia Otis Skinner: Madame Sarah. Maria Skibniewska (tłum.). Państwowy Instytut Wydawniczy, 1981, s. 248. ISBN 83-06-00356-X. (pol.).

[6] Maeterlinck Maurice, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2023-03-23] .

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]