McDonnell Douglas KC-10 Extender
McDonnell Douglas KC-10 Extender – latająca cysterna umożliwiająca dotankowywanie innych samolotów w czasie lotu. Jest on specjalnie przystosowaną wersją cywilnego DC-10-30. Samolot znajduje się na wyposażeniu USAF. Obecnie użytkowanych jest 59 maszyn. Wszystkie stacjonują w bazach McGuire w New Jersey i Travis w Kalifornii. Samolot jest używany równolegle z kilkuset (mniejszymi) samolotami KC-135 Stratotanker. W odróżnieniu od KC-135 samolot wyposażony jest na stałe, oprócz używanego do tankowania samolotów USAF przewodu sztywnego, także w przewód elastyczny, z którego korzystają samoloty US Navy i Marines. Jest on aktualnie samolotem o największym na świecie zasięgu.
 KC-10 w trakcie tankowania samolotu F-16 | |
| Dane podstawowe | |
| Państwo | |
|---|---|
| Producent | |
| Typ | |
| Konstrukcja |
duralowo-kompozytowa, półskorupowa, kabina hermetyzowana, podwozie chowane |
| Załoga |
4 (2 pilotów, nawigator i operator tankowania) |
| Historia | |
| Data oblotu |
12 lipca 1980 |
| Lata produkcji |
1979–1987 |
| Liczba egz. |
60 + 2 |
| Liczba wypadków • w tym katastrof |
|
| Dane techniczne | |
| Napęd |
3 General Electric CF6-50C2 z ciągiem 233,31 kN |
| Wymiary | |
| Rozpiętość |
50,4 m |
| Długość |
55,35 m |
| Wysokość |
17,7 m |
| Powierzchnia nośna |
367,7 m² |
| Masa | |
| Własna |
109,328 kg |
| Startowa |
267,620 kg |
| Osiągi | |
| Prędkość maks. |
982 km/h |
| Prędkość wznoszenia |
34,9 m/s |
| Pułap |
10,180 m |
| Zasięg |
7,032 km – bojowy |
| Dane operacyjne | |
| Wyposażenie dodatkowe | |
| System umożliwiający dotankowywanie innych samolotów w czasie lotu, oraz zbiorniki do przewożenia dodatkowego paliwa. | |
| Użytkownicy | |
| USAF, Koninklijke Luchtmacht | |
Został on wybrany w przetargu jaki zorganizował Departament Obrony USA w 1975. Startowały w nim jeszcze trzy inne maszyny (Boeing 747, Lockheed C-5 Galaxy i Lockheed L-1011). Jednak decyzją ówczesnego sekretarza obrony – Donalda Rumsfelda – wygrał właśnie model DC-10-30.
Przystosowanie modelu cywilnego do potrzeb armii wymagało zamontowania w miejsce przestrzeni ładunkowej w której normalnie znajdują się pasażerowie i bagaż, szeregu zbiorników do przewożenia paliwa i systemu, za pomocą którego inne samoloty mogły się łączyć w celu zatankowania. Pierwszą maszynę dostarczono dopiero w 1981. Wyprodukowano tylko 60 sztuk oznaczonych KC-10A, produkcja zakończyła się w 1987. Jeden samolot utracono na ziemi w pożarze.
Istnieje również podobna wersja zwana KDC-10, są to dwa cywilne DC-10-30CF przebudowane na tankowce w 1995 dla Holenderskich Sił Powietrznych, w odróżnieniu od KC-10A operator podajnika paliwa siedzi z przodu maszyny, a do sterowania używa monitora.
Służba
edytuj26 września 2024 roku, w Travis Air Force Base w Kaliforni odbyła się uroczystość pożegnania i wycofania z czynnej służby po 44 latach, ostatniego KC-10A znajdującego się na stanie United States Air Force. Maszyna o numerze 79-1948 została przebazowana do 309th Aerospace Maintenance and Regeneration Group w Davis-Monthan Air Force Base w Tucson w Arizonie, gdzie przystosowano ją do długotrwałego przechowywania[1].
Linki zewnętrzne
edytuj- KC-10 na stronie Boeinga. boeing.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-12-19)].
- KC-10 na stronie Globalaircraft (ang.)