Mette Frederiksen
Mette Frederiksen (ur. 19 listopada 1977 w Aalborgu) – duńska polityczka, w latach 2011–2015 minister, działaczka partii Socialdemokraterne, od 2015 przewodnicząca tego ugrupowania. Premier Danii od 2019.
| |
| Data i miejsce urodzenia |
19 listopada 1977 |
|---|---|
| Premier Danii | |
| Okres |
od 27 czerwca 2019 |
| Przynależność polityczna | |
| Poprzednik | |
| Przewodniczący Socialdemokraterne | |
| Okres |
od 2015 |
| Przynależność polityczna | |
| Poprzednik | |
| Odznaczenia | |
| |
Życiorys
edytujUkończyła studia licencjackie z zakresu administracji na Uniwersytecie w Aalborgu (2007) i magisterskie z zakresu afrykanistyki na Uniwersytecie Kopenhaskim (2009). W latach 2000–2001 udzielała się jako doradczyni ds. młodzieży w duńskiej centrali związkowej LO.
W 2001 po raz pierwszy została wybrana do Folketingetu. Z powodzeniem ubiegała się o reelekcję w kolejnych wyborach w 2005, 2007, 2011, 2015, 2019[1] i 2022[2].
W latach 2005–2011 zajmowała stanowisko wiceprzewodniczącej frakcji parlamentarnej Socialdemokraterne. W pierwszym rządzie Helle Thorning-Schmidt była ministrem ds. zatrudnienia (2011–2014). W drugim gabinecie dotychczasowej premier sprawowała urząd ministra sprawiedliwości (2014–2015). W czerwcu 2015, po przegranych przez lewicę wyborach krajowych i rezygnacji Helle Thorning-Schmidt z kierowania partią, została nową przewodniczącą Socialdemokraterne[3].
W wyborach w 2019 jej partia uzyskała najwięcej mandatów, otrzymując około 26% głosów. Jednocześnie blok lewicowych partii wspierający socjaldemokratów zdobył większość parlamentarną. W związku z tym Mette Frederiksen przystąpiła do próby utworzenia rządu[4]. Negocjacje trwały kilka tygodni. Ostatecznie ustalono, że socjaldemokraci stworzą monopartyjny gabinet mniejszościowy, a ich tradycyjni koalicjanci (Socjalistyczna Partia Ludowa, Det Radikale Venstre i Czerwono-Zieloni) zadeklarowali wsparcie w parlamencie[5]. Skład rządu z Mette Frederiksen jako premierem został przedstawiony 27 czerwca 2019[6], tego samego dnia został on zaprzysiężony, rozpoczynając urzędowanie[7].
W przedterminowych wyborach parlamentarnych w 2022 socjaldemokraci uzyskali ponownie najwięcej miejsce w parlamencie. Mette Frederiksen stała się główną kandydatką na premiera, powołanie nowego rządu poprzedziły kilkutygodniowe rozmowy prowadzone celem utworzenia gabinetu większościowego. Ostatecznie porozumienie koalicyjne ogłosiły dwa główne ugrupowania z obu konkurujących ze sobą bloków politycznych (Socialdemokraterne i liberalna partia Venstre) oraz nowa centrowa formacja Moderaterne Larsa Løkke Rasmussena[8]. Nowy większościowy rząd liderki socjaldemokratów rozpoczął funkcjonowanie 15 grudnia 2022[9].
Życie prywatne
edytujRozwiedziona z pierwszym mężem[10], z którym ma dwoje dzieci. W 2020 zawarła związek małżeński z wieloletnim partnerem Bo Tengbergiem[11].
Odznaczenia
edytuj- Order Wolności (Ukraina, 2024)[12]
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Alle stemmer er optalt: Her er det nye Folketing. jyllands-posten.dk, 6 czerwca 2019. [dostęp 2019-06-06]. (duń.).
- ↑ Mathias Madsen: Nu er det afgjort: Folketinget kommer til at bestå af disse mennesker. dagens.dk, 2 listopada 2022. [dostęp 2022-11-02]. (duń.).
- ↑ Portræt: Mette Frederiksen skal finde sin egen vej. politiken.dk, 20 czerwca 2015. [dostęp 2015-06-28]. (duń.).
- ↑ FAKTA: Nordatlanten har før afgjort dansk valg. knr.gl, 5 czerwca 2019. [dostęp 2019-06-09]. (duń.).
- ↑ Michał Strzałkowski: Dania: Socjaldemokraci stworzą nowy rząd. euractiv.pl, 26 czerwca 2019. [dostęp 2019-06-27].
- ↑ Mette Frederiksen danner regering: Her er de nye ministre. berlingske.dk, 27 czerwca 2019. [dostęp 2019-06-27]. (duń.).
- ↑ Regeringen Mette Frederiksen. stm.dk, 27 czerwca 2019. [dostęp 2019-06-27]. (duń.).
- ↑ Olivia Høj, Emil Eller: Mette Frederiksen: Socialdemokratiet, Venstre og Moderaterne går i regering sammen. dr.dk, 13 grudnia 2022. [dostęp 2022-12-15]. (duń.).
- ↑ Emil Eller: Ellemann bliver forsvarsminister og Løkke bliver udenrigsminister: Se hele listen her. dr.dk, 15 grudnia 2022. [dostęp 2022-12-15]. (duń.).
- ↑ Mette Frederiksen: Jeg skal skilles. billedbladet.dk, 14 kwietnia 2014. [dostęp 2015-06-28]. (duń.).
- ↑ Statsminister Mette Frederiksen er blevet gift på Møn. berlingske.dk, 15 lipca 2020. [dostęp 2021-07-19]. (duń.).
- ↑ Указ Президента України № 349/2024 Про нагородження М. Фредеріксен орденом Свободи. president.gov.ua, 10 czerwca 2024. [dostęp 2024-06-27]. (ukr.).
Bibliografia
edytuj- Profil na stronie Folketingetu. [dostęp 2015-06-28]. (ang.).
- Danish female ministers Worldwide. Worldwide Guide to Women in Leadership. [dostęp 2015-06-28]. (ang.).