Michael Ventris

brytyjski archeolog

Michael George Francis Ventris (ur. 12 lipca 1922 w Wheathampstead, zm. 6 września 1956 koło Hatfield) – angielski architekt i lingwista, wraz z Johnem Chadwickiem odczytał tzw. pismo linearne B, którym posługiwali się Achajowie.

Michael George Francis Ventris
Data i miejsce urodzenia

12 lipca 1922
Wheathampstead

Data i miejsce śmierci

6 września 1956
Hatfield

Zawód, zajęcie

architekt

Tablica upamiętniająca przy 19 North End, Hampstead

Życiorys

edytuj

Michael Ventris był synem brytyjskiego oficera i Polki[1] (żydowskiego pochodzenia[potrzebny przypis]) Anny Janas[2]. Już jako dziecko wyróżniał się talentem językowym. W wieku sześciu lat samodzielnie nauczył się języka polskiego[3]. Mając siedem lat przeczytał książkę o hieroglifach napisaną po niemiecku[1]. Będąc w Gstaad w Szwajcarii, gdzie chodził do szkoły, poznał niemiecki (w tym szwajcarską odmianę tego języka) i francuski[3].

W 1936 roku wziął udział w jednym z publicznych odczytów Arthura Evansa w Burlington House na temat cywilizacji minojskiej i związanego z nią pisma linearnego[4]. Wykład rozbudził zainteresowanie Ventrisa tą tematyką do tego stopnia, że w wieku osiemnastu lat wysłał do prestiżowego czasopisma archeologicznego American Journal of Archeology swój pierwszy artykuł naukowy na ten temat. Zataił swój wiek w obawie, że nikt nie potraktuje go poważnie. Jego praca została opublikowana. W artykule Ventris wysunął hipotezę, że język minojski jest spokrewniony bardziej z językiem etruskim niż z greckim, popierając tym samym tezę Evansa[5].

Zobacz więcej w artykule Pismo linearne B, w sekcji Historia odczytania pisma linearnego B.

Szkołę średnią kończył w Londynie (uczęszczał do Stowe School). Tam nauczył się języka starogreckiego i łaciny. Znał też nowogrecki, włoski i szwedzki[3]. W 1940 roku zaczął studiować architekturę w Szkole Stowarzyszenia Architektów[6]. W 1942 roku poślubił Lois Knox-Niven, z którą miał dwójkę dzieci[7].

Podczas wojny i krótko po niej, przez cztery lata (1942–1946) służył w RAF[8] jako nawigator bombowca[6]. Przed demobilizacją w 1946 roku służył w Niemczech, gdzie nauczył się języka rosyjskiego[7]. W 1949 roku pracował jako architekt w grupie powołanej przez brytyjskie Ministerstwo Edukacji, której zadaniem było projektowanie nowych szkół. Wspólnie z żoną, także architektem, zaprojektował dla swojej rodziny nowoczesny dom[8].

W 1953 roku Ventris ogłosił przez radio, że odczytał pismo linearne B. Okazało się, że ukrywał się pod nim bardzo archaiczny dialekt języka greckiego[5]. Kilka tygodni przed publikacją swoich badań[7] zginął w wypadku samochodowym[3]. 6 września 1956 roku jego samochód zderzył się z zaparkowaną ciężarówką na Great North Road koło Hatfield[8]. W 1957 roku powstał Fundusz im. Michaela Ventrisa, który przyznaje nagrody Michael Ventris Award for Architecture i Michael Ventris Memorial Award for Mycenaean Studies dla najlepszych młodych architektów i archeologów specjalizujących się w badaniach cywilizacji Mykeńczyków[7].

Wyróżnienia

edytuj
  • 1954 Doktorat honoris causa Uniwersytetu w Uppsali,
  • 1955 członek Niemieckiego Towarzystwa Archeologicznego,
  • 1955 Order of British Empire,
  • 1956 członek Architectural Association Research.

Przypisy

edytuj
  1. a b J. Chadwick, Odczytanie pisma linearnego B, s. 6.
  2. Michael Fitzgerald, Michael Ventris: A case of High Functioning Autism?, „Irish Psychiatrist”, 5 (1), 2004, s. 28 [dostęp 2022-12-16] (ang.).
  3. a b c d A. Kondratow, Zaginione cywilizacje, s. 148.
  4. J. Chadwick, Odczytanie pisma linearnego B, s. 5.
  5. a b A. Kondratow, Zaginione cywilizacje, s. 148–149.
  6. a b A. Kondratow, Zaginione cywilizacje, s. 149.
  7. a b c d The Life of Michael Ventris, University of Cambridge.
  8. a b c J. Chadwick, Odczytanie pisma linearnego B, s. 7.

Bibliografia

edytuj
  NODES
Association 1
INTERN 1