Mieczysław Czechowicz
Mieczysław Czechowicz (ur. 28 września 1930 w Lublinie, zm. 14 września 1991 w Warszawie) – polski aktor charakterystyczny i artysta kabaretowy, współzałożyciel i wykonawca kabaretu Koń (1958), Szpak, Wagabunda, Dudek i U Lopka, postaci i piosenek w telewizyjnym Kabarecie Starszych Panów[1], ról dla najmłodszej widowni, jak Kubuś Puchatek czy Misiowi Uszatkowi[2]. W jego dorobku jest wiele ról filmowych i telewizyjnych, w tym Nie lubię poniedziałku (1971), Poszukiwany, poszukiwana (1972) czy Janosik (1974).
 Mieczysław Czechowicz (1984) | |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Zawód | |
| Lata aktywności |
1949–1991 |
| Odznaczenia | |
  
| |
14 maja 2008
W 1962, 1963 i 1964 zdobył nagrodę Srebrną Maskę w plebiscycie „Expressu Wieczornego” na najpopularniejszego aktora telewizyjnego[2][3].
Wczesne lata
edytujUrodził się w Lublinie, rodzinnym mieście jego matki. Jego ojciec był oficerem Wojska Polskiego i stacjonował w Równem, do którego wkrótce powróciła matka wraz z dzieckiem. W Równem rodzina Mieczysława Czechowicza mieszkała do 1940 roku. W czasie II wojny światowej ojciec Mieczysława Czechowicza trafił do niewoli, przebywał w oflagu, a po wypuszczeniu na wolność najpierw osiadł z rodziną w Lublinie, a następnie przeprowadził się do wsi Kusze koło Biłgoraja, w której prowadził młyn. Po śmierci ojca (1943) matka wraz z synem powrócili do Lublina (1944)[1].
26 kwietnia 1945 roku został aresztowany przez funkcjonariuszy Urzędu Bezpieczeństwa z powodu pełnienia w harcerstwie służby łączniczej w Armii Krajowej. Więziony był w siedzibie Urzędu, a następnie na Zamku w Lublinie, gdzie bito go i szykanowano.
Sąd Wojskowy Okręgu Lubelskiego oskarżył go o działalność antypaństwową i 16 czerwca 1945 roku skazał na karę 3 lat pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem wykonania kary na okres próby 5 lat. W sierpniu 1945 roku został uwolniony na mocy rządowej amnestii[1].
Kariera
edytujAktorstwa zaczął się uczyć w lubelskim Studium Dramatycznym[1], jednocześnie asystował w Teatrze Muzycznym (1949–1950), gdzie jako chórzysta wystąpił w kilku operetkach. W latach 1950–1951 był związany z Teatrem Dramatycznym w Szczecinie[3]. W 1954 ukończył Państwową Wyższą Szkołę Teatralną w Warszawie[2] wraz z Wiesławem Michnikowskim i Wojciechem Siemionem. W styczniu 1954 debiutował na scenie Teatru Nowej Warszawy w rolach Gralona i Kirkora w Balladynie Juliusza Słowackiego w reż. Aleksandra Bardiniego. Krytyka pisała o nim: „Ma warunki fizyczne znakomite i bardzo rzadkie wśród młodzieży aktorskiej. Jest duży, bardzo ludowy, ma twarz i ciało do grania. Ma gest, rodzaj humoru, osobowość aktorską bardzo współczesną i bardzo autentyczną”. Chociaż początkowo grał role dramatyczne, z czasem stał się przede wszystkim aktorem komediowym. Przez całe życie zawodowe związany był z warszawskimi scenami: teatru Narodowego (1954–1957), Teatru Współczesnego (1957–1986) za czasów Erwina Axera i Kwadrat (1986–1991)[3].
Na dużym ekranie zadebiutował w 1953 w filmie Piątka z ulicy Barskiej w reż. Aleksandra Forda. Grał role bandytów w realizacjach dla młodzieży: Tysiąc talarów (1959) Stanisława Woha, Szatan z siódmej klasy (1960) Marii Kaniewskiej jako Werycho i Niewiarygodne przygody Marka Piegusa (1966) Mieczysława Waśkowskiego jako Teofil Bosmann, członek bandy Flasza. W 1958 był współzałożycielem Kabaretu Koń razem z Wiesławem Gołasem, Jerzym Dobrowolskim i Zdzisławem Leśniakiem. Ujawnił swój ogromny talent komediowy także w kabaretach: Szpak, Wagabunda, Dudek i U Lopka[2]. Rozgłos przyniosły mu niezapomniane kreacje i piosenki w telewizyjnym Kabarecie Starszych Panów jako jeden z Tanich Drani (z Wiesławem Michnikowskim) czy oficer huzarów uwodzący hrabinę Tyłbaczewską (Irena Kwiatkowska)[4], a także role drugoplanowe i epizodyczne w filmach Stanisława Barei – Mąż swojej żony (1960) w roli lekkoatletycznego trenera Mamczyka, Żona dla Australijczyka (1963), Poszukiwany, poszukiwana (1972), Nie ma róży bez ognia (1974) i Zmiennicy (1987–1988). W komedii Paryż – Warszawa bez wizy (1967) w reż. Hieronima Przybyła z Krystyną Sienkiewicz zagrał postać podporucznika Karola Lenciaka. Brał udział także w nagraniach bajek, w tym Śpiąca królewna, Brzydkie kaczątko i Jaś i Małgosia, radiowych słuchowisk dla dzieci, m.in. z cyklu Plastusiowy pamiętnik (1981), gdzie występował też jako miś, a Irena Kwiatkowska jako Plastuś. Użyczył swojego głosu w dobranocce Proszę słonia (1968) i hipopotamowi Guciowi w serii Gucio i Cezar (1976–1977). Był wykonawcą piosenki „Kowboj Zuzia” (1971). Od 1975 do 1987 użyczył głosu telewizyjnemu Misiowi Uszatkowi w serialu animowanym Miś Uszatek. W 1976 wystąpił na Festiwalu Piosenki Radzieckiej w Zielonej Górze[5]
W tygodniku „Film” w 1963 pisano o Mieczysławie Czechowiczu: „Wśród niemałego przecież grona polskich aktorów komediowych reprezentuje on indywidualność odmienną. Charakterystyczna sylwetka, olbrzymi ładunek nieodpartego humoru zjednały mu uznanie i dużą popularność. Postacie, które odtwarza – to ludzie zwykle sympatyczni o gołębim sercu – nawet przy pozorach zewnętrznej brutalności”[6].
Jego długoletnią partnerką życiową była suflerka Teatru Narodowego Eugenia Śliwińska (1922–1995)[7][8].
Pod koniec życia ciężko chorował na serce i miał poddać się operacji. Zmarł 14 września 1991 w swoim domu w podwarszawskim Miedzeszynie. Pochowany został na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 170-1-28)[9].
Filmografia
edytujFilmy kinowe
edytuj- 1989: Rififi po sześćdziesiątce jako Adam Dyląg[10]
- 1985: Podróże pana Kleksa jako król Apolinary Baj (głos)
- 1981: Ślepy bokser jako Inżynier Maksymilian Kustro, przyjaciel Gołyżniaka[1]
- 1979: Blaszany bębenek jako Kobiela
- 1978: Proszę słonia (głos)
- 1977: Królowa pszczół jako pan Wacio
- 1974: Nie ma róży bez ognia jako ojciec Lusi
- 1974: Janosik jako hrabia Horvath
- 1972: Poszukiwany, poszukiwana jako pan „profesor” / bimbrownik
- 1972: Wesele jako Ksiądz
- 1971: Kłopotliwy gość jako tajniak „poważny”
- 1971: Nie lubię poniedziałku jako złodziej
- 1969: W każdą pogodę jako kucharz „Papa” Paparagazzi
- 1968: Hasło Korn jako kapitan Zawadzki
- 1965: Święta wojna jako Antoni Kotyrba
- 1965: Ping pong jako Władek
- 1965: Lekarstwo na miłość jako „Chudy”
- 1964: Barwy walki jako Waluś partyzant Armii Ludowej
- 1963: Żona dla Australijczyka jako kapitan Klement
- 1963: Zacne grzechy jako sługa Wojtek
- 1963: Smarkula jako taksówkarz Wacek
- 1962: Rodzina Milcarków jako Hyzik
- 1960: Ostrożnie Yeti jako milicjant
- 1960: Szatan z siódmej klasy jako bandyta Werycho
- 1960: Mąż swojej żony jako Mamczyk
- 1958: Ósmy dzień tygodnia
- 1953: Piątka z ulicy Barskiej jako murarz
Źródło[2].
Filmy TV
edytuj- 1989: Rififi po sześćdziesiątce jako Adam Dyląg[2]
- 1981: Ślepy bokser jako inż. Maksymilian Kustro[2]
Seriale TV
edytuj- 1986: Zmiennicy jako Mastalerz
- 1980–1981: Fortele Jonatana Koota jako drwal (głos)
- 1980: Kariera Nikodema Dyzmy jako dyrektor Olszewski (odc. 3)
- 1977: Lalka jako radca Węgrowicz (odc. 1, 7, 9)
- 1976–1977: Gucio i Cezar jako Hipopotam Gucio (głos)
- 1975–1987: Miś Uszatek jako narrator (głos)
- 1973: Janosik jako hrabia Horvath
- 1972: Chłopi jako Szymek (odc. 1)
- 1970: Kochajmy straszydła jako Belzebub (głos)
- 1969: Czterej pancerni i pies jako Konstanty Szawełło
- 1968: Proszę słonia (głos)
- 1966: Wojna domowa jako sąsiad (odc. 9)
- 1966: Niewiarygodne przygody Marka Piegusa jako Teofil Bosmann
- 1965: Wojna domowa jako sąsiad Kamińskich
- 1960: Polityczna szopka noworoczna (głos)
Źródło[2].
Polski dubbing
edytuj- 1984: Złote ziarenko
- 1970: Krwawym tropem jako major Kalas
- 1971: Zabójstwo inżyniera Czarta jako inżynier Czart
- 1971: Zielone smugi jako major
- 1968: Kochałem Cię jako tata
- 1966: Tomcio Paluch jako Antoni
- 1966: Nieśmiały w akcji jako imitator
- 1965: Zbrodnia doskonała jako prokurator Magnin
- 1964: Teresa Desqueyroux jako Bernard Desqueyroux
Słuchowiska
edytuj- 1984: Wielki czarodziej Oz
- 1979: Kordian jako
- Lud warszawski,
- spiskowcy
- 1978: Lato Muminków jako Muminek
- 1975: Alicja w Krainie Czarów jako Zwariowany Kapelusznik
- 1973: O krasnoludkach i sierotce Marysi jako Podziomek
- 1969: Ali Baba i czterdziestu rozbójników
- 1966: Jaś i Małgosia jako wilk
- 1964: Śpiąca królewna jako kucharz
Odznaczenia
edytuj- 1987: Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski[2]
- 1977: Złoty Krzyż Zasługi[2]
- 1967: Odznaka 1000-lecia Państwa Polskiego[2]
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d e Krzysztof Lubczyński, Mieczysław Czechowicz dramat i śmiech [online], 15 listopada 2011 [dostęp 2018-06-17] [zarchiwizowane z adresu 2018-06-02].
- ↑ a b c d e f g h i j k Mieczysław Czechowicz w bazie filmpolski.pl
- ↑ a b c Mieczysław Czechowicz, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby) [dostęp 2018-06-17].
- ↑ Jerzy Witebski, Jego głos kołysał do snu tysiące dzieci, „Retro”, Nr 11 (205)/listopad 2016. s. 4–5.
- ↑ XII Festiwal Piosenki Radzieckiej, Zielona Góra, 9–12 czerwca 1976, b.n.s.
- ↑ Elżbieta Smoleń-Wasilewska. Mieczysław Czechowicz kapitanem statku. „Film”. nr 31, s. 6, 1963. Warszawa: RSW „Prasa-Książka- Ruch”. ISSN 0137-463X.
- ↑ Mieczysław Czechowicz – każdy go zna, to on badał zawartość cukru w cukrze w komedii „Poszukiwany, poszukiwana” | Viva.pl [online], viva.pl [dostęp 2024-09-14] (pol.).
- ↑ Polski aktor często popadał w romanse. To ona była miłością jego życia [online], swiatseriali.interia.pl [dostęp 2024-09-14] (pol.).
- ↑ Cmentarz Stare Powązki: Mieczysław Czechowicz, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2019-11-02].
- ↑ Mieczysław Czechowicz [online], Filmweb [dostęp 2022-04-07] (pol.).
Linki zewnętrzne
edytuj- Mieczysław Czechowicz w bazie filmpolski.pl
- Mieczysław Czechowicz, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby) [dostęp 2021-04-09].
- Mieczysław Czechowicz w bazie Filmweb
- Mieczysław Czechowicz w bazie IMDb (ang.)
- Mieczysław Czechowicz w bazie Discogs.com (ang.)
- Mieczysław Czechowicz na zdjęciach w bazie Filmoteki Narodowej „Fototeka”